Brak jest w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach podstaw, by obowiązek ten przerzucić na podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości. Na pozostałych terenach obowiązki te należą do gminy i w tym zakresie mogą (ale nie muszą) być elementem przetargu na odbieranie odpadów komunalnych. To od decyzji gminy będzie zależało, czy odrębnie nabędzie pojemniki, czy też zleci podmiotowi odbierającemu odpady komunalne. Brak jest również podstaw, aby obowiązek wyposażenia nieruchomości przypisać podmiotowi odbierającemu odpady komunalne. Zakres obowiązków podmiotu odbierającego odpady komunalne wyznacza art. 9d i nie należy do nich dostarczenie pojemników.
Należy zauważyć, że oprócz usług w zakresie odbierania odpadów od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, świadczonych w zamian za opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, art. 6q ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach dopuszcza świadczenie przez gminę usług dodatkowych świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, za dodatkową opłatą. Do takich dodatkowych usług może należeć dostarczenie pojemników do zbierania odpadów czy ich mycie. Takie dodatkowe usługi w zakresie wykonywania obowiązków ciążących na właścicielach nieruchomości mogą świadczyć także przedsiębiorcy, nie jest to bowiem objęte zakresem „władztwa” gminy. Natomiast w tych przypadkach, gdy odpady będą odbierane na podstawie umowy zawartej pomiędzy właścicielem nieruchomości a podmiotem odbierającym odpady nie ma przeszkód, by obowiązek wyposażenia nieruchomości w pojemniki do zbierania odpadów przejął na siebie podmiot odbierający te odpady.
Przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości
Celem ustawodawcy wyrażonym w art. 6d ust. 1 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 152, poz. 897) było zobligowanie wójta, burmistrza, prezydenta miasta do wybrania podmiotu odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości w drodze przetargu. Ustawa nie dopuszcza innego sposobu wyboru podmiotu świadczącego te usługi.
Należy również uwypuklić, iż art. 6f ust. 2 precyzuje przypadek, w jakim gmina może zlecić odbieranie odpadów komunalnych w trybie zamówienia z wolnej ręki. Jedynym takim przypadkiem jest rozwiązanie umowy na odbieranie odpadów komunalnych z podmiotem wyłonionym w drodze przetargu i konieczność zapewnienia świadczenia odbierania odpadów komunalnych do czasu rozstrzygnięcia następnego przetargu, który wójt, burmistrz, prezydent jest zobowiązany zorganizować niezwłocznie. Za niezorganizowanie przetargu grozi kara od 10 000 do 50 000 zł. Dodatkowo należy zauważyć, że art. 6g ww. ustawy wskazuje, że do przetargów w zakresie nieuregulowanym ustawą o utrzymaniu porządku i czystości w gminie stosuje się ustawę z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych.
Ponadto należy zaznaczyć, że ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw stanowi lex specialis względem ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej. Na podstawie powyższego oraz na podstawie art. 6e ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie należy uwypuklić, że gminna jednostka organizacyjna będzie mogła odbierać odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jedynie w przypadku, gdy zostanie wyłoniona w drodze przetargu. Co oznacza, że aby przystąpić do przetargu będzie musiała przekształcić się w spółkę prawa handlowego.
Podsumowując: wójt, burmistrz, prezydent miasta nie może zlecić odbierania odpadów komunalnych jednostce budżetowej gminy z pominięciem przetargu, jeżeli nie nastąpiła sytuacja opisana w art. 6f ust. 2.
