Zgodnie z treścią art. 8 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, jeżeli towar konsumpcyjny jest niezgodny z umową, kupujący może żądać doprowadzenia go do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę albo wymianę na nowy, chyba że naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów. Towar konsumpcyjny jest niewątpliwie niezgodny z umową sprzedaży, gdy nabywca nie ma możliwości swobodnego z niego korzystania w związku z niewywołaniem w następstwie wady prawnej jej skutku rozporządzającego, czyli braku nabycia przez kupującego własności rzeczy.
Przy ocenie nadmierności kosztów uwzględnia się wartość towaru zgodnego z umową oraz rodzaj i stopień stwierdzonej niezgodności, a także bierze się pod uwagę niedogodności, na jakie naraziłby kupującego inny sposób zaspokojenia. Nieodpłatność naprawy i wymiany oznacza, że sprzedawca ma również obowiązek zwrotu kosztów poniesionych przez kupującego, w szczególności kosztów demontażu, dostarczenia, robocizny, materiałów oraz ponownego zamontowania i uruchomienia. Jeżeli sprzedawca, który otrzymał od kupującego żądanie doprowadzenia towaru do stanu zgodnego z umową i nie ustosunkował się do tego żądania w terminie 14 dni, uważa się, że uznał je za uzasadnione. Jeżeli kupujący, z przyczyn określonych powyżej, nie może żądać naprawy ani wymiany albo jeżeli sprzedawca nie zdoła uczynić zadość takiemu żądaniu w odpowiednim czasie lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby kupującego na znaczne niedogodności, ma on prawo domagać się stosownego obniżenia ceny albo odstąpić od umowy; od umowy nie może odstąpić, gdy niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jest nieistotna. Przy określaniu odpowiedniego czasu naprawy lub wymiany uwzględnia się rodzaj towaru i cel jego nabycia.
Nie wiesz jak napisać reklamację? Bezpłatnie stwórz ją w kreatorze dokumentów. To takie proste! »
W praktyce żaden przepis nie uzależnia skuteczności złożenia reklamacji od posiadania paragonu. Co więcej, w rejestrze klauzul niedozwolonych prowadzonym przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pod numerem 2685 została wpisana klauzula o brzmieniu: „Do reklamowanego lub zwracanego produktu konieczne jest dołączenie paragonu”. Oznacza to, że reklamacja bez paragonu jest w polskim systemie jak najbardziej możliwa. Z drugiej jednak strony klient reklamujący dany produkt musi udowodnić fakt zakupu przedmiotu w konkretnym sklepie – w innym przypadku sprzedawca ma prawo odmówić przyjęcia towaru do naprawy. W praktyce dowodem zakupu może być nie tylko paragon czy faktura VAT, ale także wyciąg z konta bankowego, jeśli dokonywaliśmy płatności kartą, potwierdzenie przelewu, a także dowód ze świadków. Warto zaznaczyć, że niektórzy sprzedawcy nie żądają przedstawiania dowodów zakupu reklamowanej rzeczy – należy to jednak do rzadkości.
Z powyższego wynika zatem, że sprzedawca nie może od nas wymagać przedłożenia paragonu, jeśli zechcemy zareklamować jego produkt. Jeżeli jednak nie zechce przyjąć reklamacji, pomimo tego iż udowodniliśmy, że towar pochodzi z jego sklepu, to w takiej sytuacji następuje naruszenie nie tylko zasad uczciwej konkurencji ale także przepisów prawa powszechnie obowiązującego – tzw. praktyka naruszającą zbiorowe interesy konsumentów. Klient może wówczas zgłosić sprzedawcę do UOKiK. Konsekwencją tego może być nałożenie na przedsiębiorcę kary pieniężnej w wysokości nie większej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary – nawet, gdy żądanie paragonu w związku z reklamacją towaru było zachowaniem nieumyślnym.
Na zakończenie pamiętajmy, że kupujący traci uprawnienia do reklamacji, jeżeli przed upływem dwóch miesięcy od stwierdzenia niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową nie zawiadomi o tym sprzedawcy. Do zachowania terminu wystarczy jednak wysłanie zawiadomienia przed jego upływem. Warto także podkreślić, że wybór roszczenia z gwarancji towaru nie powoduje utraty możliwości żądania tego samego roszczenia na podstawie niezgodności towaru z umową, co ma istotne znaczenie, jeśli sprzedawca i gwarant są odrębnymi podmiotami. W sytuacji, gdy sprzedawca jest zarazem gwarantem, istotnego znaczenia nabiera jednoznaczne określenie przez kupującego reżimu odpowiedzialności, na jakiej opiera żądanie wypełnienia dochodzonego uprawnienia. Nie jest bowiem możliwe konstruowanie roszczenia mieszanego, obejmującego elementy każdego ze wskazanych reżimów. Dokonanie zatem wyboru podstawy roszczenia, wiążące dla sprzedawcy, wiąże również kupującego, do czasu stwierdzenia niemożności spełnienia go. Kupujący powinien powiadomić sprzedawcę o przejściu na roszczenia przewidziane drugą podstawą, zwłaszcza gdy sprzedawca jest również gwarantem. Zmiana uprawnień realizowanych w ramach gwarancji na przewidziane w art. 8 ustawy z 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego nie wyłącza, objętej tym przepisem, ich sekwencji.
Nie wiesz jak napisać reklamację? Bezpłatnie stwórz ją w kreatorze dokumentów. To takie proste! »
