Podmiotowy zakres unormowania został określony w art. 2 ustawy. Zgodnie z jego brzmieniem prawo do renty socjalnej przysługuje:
1) osobom posiadającym obywatelstwo polskie zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2) cudzoziemcom zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej WE, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy albo ochrony uzupełniającej, a także
3) mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).
Niezwykle istotne jest brzmienie art. 4, określającego warunki przyznania renty. Przepis stanowi bowiem, że renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
1) przed ukończeniem 18. roku życia,
2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25. roku życia,
3) w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Ustalenie całkowitej niezdolności do pracy dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Decyzja jednak w sprawie przyznania renty podejmuje jednak właściwa, ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu osoby ubiegającej się o świadczenie, jednostka organizacyjna ZUS.
Obecna wysokość renty socjalnej wynosi 84% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy określonej w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W przypadku natomiast zbiegu uprawnień do renty socjalnej z uprawnieniem do renty rodzinnej, wysokość pierwszej ulega takiemu obniżeniu, aby łączna kwota obu świadczeń nie przekraczała 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Należy również zaznaczyć, że uprawnienie do renty socjalnej zawiesza się w przypadku osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (np. umowy o pracę, pracy nakładczej, stypendium sportowego, wykonywania pracy w ramach umowy o świadczenie usług czy wykonywania pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych).
Warto jednak pamiętać, że z dniem 1 stycznia 2012 r. został podwyższony próg zarobków, do którego osoba pobierająca rentę socjalną nie musi jej zawieszać. Tym samym umożliwiono rencistom osiągnięcie dodatkowych dochodów, bez obawy zawieszenia świadczenia socjalnego przez ZUS.
