W dniu 19.08.2011 r. Sejm uchwalił obszerną nowelizację ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Z pewnymi wyjątkami, które już obowiązują, nowe regulacje prawne wejdą w życie z dniem 11.02.2012 r. Od początku roku znajdujemy się w tzw. okresie przejściowym, który „małymi krokami” i bezkolizyjnie ma wprowadzić nas w nowości prawne dotyczące ubezpieczeń obowiązkowych.
I tak, od dnia 1 stycznia 2012 r. uległy zaostrzeniu kary za brak ubezpieczenia OC. Obecnie posiadacz samochodu osobowego za brak aktualnego ubezpieczenia OC zapłaci:
- 3 tys. zł, jeżeli przerwa w ubezpieczeniu trwa powyżej 14 dni;
- 1,5 tys. zł, jeżeli przerwa w ubezpieczeniu wynosi od 4 do 14 dni;
- 600 zł, jeżeli przerwa w ubezpieczeniu wynosi do 3 dni.
Nowe przepisy zmierzają nie tylko do poprawy sytuacji ubezpieczonych i poszkodowanych, ale porządkują także wiele spornych kwestii wynikających z niejasnych i sprzecznych ze sobą norm prawnych oraz ich niedostosowania do realiów życia. Skupmy się zatem na istotnych zmianach, które z dniem 11.02.2012 r. dotkną zwykłego Kowalskiego, będącego posiadaczem pojazdu mechanicznego, zobligowanego do zakupu polisy OC.
1. Zawarcie polisy OC.
Umowę ubezpieczenia OC zawieramy na okres 12 miesięcy. Nadal obowiązuje wymóg wypowiedzenia umowy OC najpóźniej na 1 dzień przed końcem okresu, na który została zawarta. Jeżeli nie dopełnimy tego obowiązku, to umowa zostanie „automatycznie” zawarta na kolejny rok.
O czym warto wiedzieć i pamiętać:
- Wypowiedzenie musi zostać złożone w formie pisemnej, bezpośrednio u naszego Ubezpieczyciela, ewentualnie u agenta współpracującego lub może być wysłane listem poleconym. W tym ostatnim przypadku o terminie złożenia wypowiedzenia decyduje data stempla pocztowego.
- Zawarcie umowy ubezpieczenia OC w trybie automatycznym, bez naszego udziału, na kolejny okres 12 miesięcy, powinno zostać potwierdzone w formie pisemnej przez Ubezpieczyciela w terminie 14 dni od daty jej zawarcia.
2. Podwójne ubezpieczenie.
Podwójne ubezpieczenie ma miejsce, gdy zawieramy umowę ubezpieczenia OC jednocześnie z dwoma Ubezpieczycielami na ten sam okres ochronny. Dochodzi do takiej sytuacji wtedy, gdy dokonamy zmiany Ubezpieczyciela i nie złożymy wypowiedzenia dotychczasowej umowy. W efekcie jedną zawrzemy sami a druga zostanie zawarta w trybie automatycznym.
O czym warto wiedzieć i pamiętać:
- Umowę ubezpieczenia OC zawartą automatycznie, możemy wypowiedzieć pisemnie na zasadach ogólnych. Jednakże za okres udzielonej ochrony będziemy zobowiązani zapłacić składkę Ubezpieczycielowi.
- Jeżeli zawrzemy dwie umowy ubezpieczenia OC u jednego Ubezpieczyciela, to ma on obowiązek pobierać od nas składkę tylko z tytułu jednej umowy ubezpieczenia.
3. Przeniesienie prawa własności (sprzedaż, darowizna).
W przypadku przeniesienia prawa własności pojazdu mechanicznego, na nabywcę przechodzą prawa i obowiązki wynikające z umowy ubezpieczenia OC, począwszy od dnia przeniesienia prawa własności (podpisania umowy sprzedaży lub darowizny).
O czym warto wiedzieć i pamiętać:
- Umowa ubezpieczenia OC, nabyta wraz z pojazdem mechanicznym, rozwiązuje się z upływem okresu, na który została zawarta. W tym przypadku nie ma automatycznego zawarcia jej na kolejny okres 12 miesięcy.
- Nabywca może wypowiedzieć umowę ubezpieczenia OC w dowolnym czasie po nabyciu pojazdu i zawsze w formie pisemnej. Umowa rozwiąże się w dniu złożenia wypowiedzenia.
- Ubezpieczyciel może dokonać rekalkulacji składki z tytułu ubezpieczenia OC, uwzględniając zniżki lub zwyżki jakie przysługują nabywcy od dnia przeniesienia prawa własności.
- Nabywca pojazdu mechanicznego, który nie otrzymał ważnej polisy OC od zbywcy, ma obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia OC w dniu przeniesienia na niego prawa własności, nie później jednak niż w dniu wprowadzenia pojazdu do ruchu.
- Zbywca ma obowiązek pisemnego powiadomienia Ubezpieczyciela o zmianie właściciela pojazdu w terminie 14 dni od dnia przeniesienia prawa własności. Do momentu powiadomienia Ubezpieczyciela obie strony solidarnie odpowiadają za zapłatę należnej składki.
– Trzeba zauważyć, że wskazane zmiany poprawiają wzajemne relacje stron umowy ubezpieczenia, precyzując i porządkując nie tylko obowiązki, ale również prawa klienta, a także Ubezpieczyciela – komentuje Katarzyna Siwiec, Manager ds. ubezpieczeń w porównywarce ipolisa.pl.
Nowe regulacje, prócz omówionych już zmian, wprowadzają udogodnienia w zakresie informowania klientów o ich prawach i obowiązkach, porządkują wymianę informacji oraz terminy przy zwrotach składek za niewykorzystany okres ochrony ubezpieczeniowej, a także normują sytuacje, określając podmiot, który będzie miał prawo dochodzić roszczeń regresowych od kierującego pojazdem.
Podsumowanie najważniejszych zmian:
Obowiązek informowania klienta. Nowe przepisy nakładają na Ubezpieczyciela obowiązek przekazywania klientowi na 14 dni przed upływem 12 miesięcznego okresu ochrony, informacji o ubezpieczeniu na kolejny okres ochronny. Przepisy precyzyjnie regulują zakres tych informacji. Klient zostanie zapoznany nie tylko z wysokością składki do zapłacenia za kolejny okres, ale także będzie informowany o swoich prawach i obowiązkach wynikających z zawartej już umowy ubezpieczenia OC.
Zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia. Klientowi przysługuje zwrot składki zapłaconej Ubezpieczycielowi za niewykorzystany okres ubezpieczenia OC, który powinien zostać dokonany niezwłocznie, lecz nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wypowiedzenia lub odstąpienia. Wysokość zwrotu jest uzależniona od liczby dni niewykorzystanej ochrony i przysługuje bez względu na szkody jakie zaistniały przed rozwiązaniem umowy.
Roszczenie regresowe. W dotychczasowych regulacjach prawnych, prawo do regresu, czyli dochodzenia od sprawcy szkody zwrotu wypłaconego odszkodowania, przysługiwało tylko Ubezpieczycielowi. W znowelizowanej ustawie prawo to będzie przysługiwało również Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu.
– Nowa ustawa, nie tylko porządkuje przepisy, ale niestety wprowadza też kolejne niejasności prawne do wykorzystania przez Kowalskiego. Prawnicy będą mieli pole do popisu w konfrontacji z Ubezpieczycielami. Z pewnością niedługo doczekamy się kolejnych zmian, bo ciężar udźwignięcia choćby obowiązku dotrzymania terminów przez Ubezpieczycieli: polisowania (automatyczne zawarcie OC) czy zwrotów składek podwyższy znacznie koszty obsługi, wprowadzi zamieszanie przy wymianie dokumentacji co przełoży się na wysokość składek za OC – podsumowuje Katarzyna Siwiec.