Wszystko przez nowy regulamin urzędowania sądów powszechnych, który wchodzi w życie już 15 stycznia 2013 r. Jedną z ważniejszych wprowadzanych zmian jest współpraca sądów z krajowymi punktami kontaktowymi Europejskiej Sieci Sądowej i przedstawicielem krajowym w Eurojuście.
Zgodnie z nową regulacją, sąd może zwrócić się do właściwego krajowego punktu kontaktowego Europejskiej Sieci Sądowej o udzielenie informacji mających na celu ułatwienie współpracy w sprawach karnych z właściwym organem państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub innego państwa, w którym ustanowiono punkt kontaktowy Europejskiej Sieci Sądowej, w szczególności o:
- informację o prawie i praktyce tego państwa;
- ustalenie w tym państwie organu właściwego do wykonania wniosku o pomoc prawną lub o udzielenie informacji dotyczącej stanu realizacji tego wniosku;
- ustalenie w tym państwie organu właściwego do wykonania europejskiego nakazu aresztowania lub innego orzeczenia podlegającego wzajemnemu uznawaniu lub o udzielenie informacji dotyczącej stanu realizacji tego nakazu lub orzeczenia.
Sąd będzie mógł także wystąpić o udzielenie informacji w sprawach karnych do krajowego punktu kontaktowego Europejskiej Sieci Sądowej usytuowanego w Ministerstwie Sprawiedliwości lub do krajowych punktów kontaktowych utworzonych w powszechnych jednostkach organizacyjnych prokuratury.
Dodatkowo już od 15 stycznia b.r. sąd będzie mógł zwrócić się do przedstawiciela krajowego w Eurojuście o udzielenie informacji lub o pomoc w sprawach należących do kompetencji Eurojustu, które podlegają jurysdykcji Rzeczypospolitej Polskiej lub w które Rzeczpospolita Polska jest bezpośrednio zaangażowana, w szczególności o:
- pomoc w ustaleniu organu właściwego w państwie członkowskim Unii Europejskiej do wykonania wniosków
- pomoc prawną, europejskich nakazów aresztowania oraz innych orzeczeń podlegających wzajemnemu uznawaniu,
- a ponadto o koordynowanie, monitorowanie i ułatwianie ich wykonania, w tym przez pośredniczenie w kontaktach między sądem a właściwym organem państw członkowskich Unii Europejskiej;
- koordynowanie innych działań prowadzonych lub nadzorowanych przez sąd z działaniami właściwych organów państw członkowskich Unii Europejskiej.
Sąd przekaże przedstawicielowi krajowemu w Eurojuście następujące informacje, o ile nie zostały
one przekazane w postępowaniu przygotowawczym:
1) o postępowaniu w sprawie o przestępstwo bezpośrednio dotyczące co najmniej trzech państw członkowskich Unii Europejskiej, gdy wnioski o udzielenie międzynarodowej pomocy prawnej lub o wykonanie orzeczenia podlegającego wzajemnemu uznawaniu zostały przekazane do co najmniej dwóch państw członkowskich Unii Europejskiej, jeżeli:
a) przedmiotem postępowania jest czyn zagrożony karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 5 lat, będący przestępstwem:
- fałszowania oraz obrotu fałszywymi pieniędzmi lub innymi środkami płatniczymi,
- handlu ludźmi,
- łapownictwa i płatnej protekcji,
- na szkodę interesów finansowych Unii Europejskiej,
- nielegalnego obrotu bronią palną, amunicją lub ich istotnymi częściami,
- nielegalnego wytwarzania, przetwarzania, przemytu środków odurzających, prekursorów, środków zastępczych lub substancji psychotropowych lub obrotu nimi,
- o charakterze terrorystycznym,
- przeciwko ochronie danych gromadzonych, przechowywanych, przetwarzanych lub przekazywanych w systemie informatycznym,
- przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego,
- udziału w zorganizowanej grupie albo związku mającym na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego,
- wprowadzania do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł,.
b) z materiału dowodowego wynika, że przestępstwo może powodować poważne skutki transgraniczne, skutki dla Unii Europejskiej lub może dotyczyć innych państw członkowskich Unii Europejskiej niż te, które są bezpośrednio zaangażowane;
2) o sprawach, w których może wystąpić kolizja jurysdykcji;
3) o sprawach, w których powtarzają się trudności z wykonywaniem wniosków o udzielenie międzynarodowej pomocy prawnej, wykonaniem europejskiego nakazu aresztowania lub innego orzeczenia podlegającego wzajemnemu uznawaniu.
