Skutki niewłaściwej reprezentacji pracodawcy przy rozwiązaniu umowy o pracę

Umowę o pracę z pracownikiem powinien rozwiązać pracodawca. Przepisy przewidują, że za pracodawcę będącego osobą prawną lub podmiotem, który nie ma osobowości prawnej, czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tym zakładem pracy albo inna wyznaczona do tego osoba. Takie same zasady obowiązują, gdy pracodawcą jest osoba fizyczna, która zatrudnia pracowników.

Jeśli pracodawca jest osoba prawną, rozwiązanie umowy o pracę powinno być wręczone pracownikowi albo przez członka zarządu spółki, albo przez osobę upoważnioną do tego celu przez zarząd, np. przez pełnomocnika, czy też szefową działu kadr. W przypadku gdy pracodawcą jest osoba fizyczna wypowiedzenie umowy o pracę wręcza pracownikowi albo pracodawca osobiście, albo upoważniona przez niego osoba, podobnie jak w przypadku gdy pracodawcą jest osoba prawna.

Z różnych powodów, najczęściej na skutek zaniedbania lub pomyłki może zdarzyć się sytuacja, że wypowiedzenia dokona osoba do tego nieupoważniona. W takiej sytuacji to, czy wypowiedzenie jest ważne zależy od tego, czy pracodawca potwierdzi zamiar wypowiedzenia umowy o pracę. Jeżeli więc wypowiedzenia dokonała osoba niemająca właściwego upoważnienia, a pracodawca potwierdzi następnie chęć rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę, wówczas czynność wypowiedzenia jest ważna i umowa o pracę ulega rozwiązaniu. To, że wypowiedzenie umowy o pracę jest ważne w razie gdy wypowiedzenia dokonała osoba nieupoważniona, a następnie pracodawca potwierdził zamiar wypowiedzenia jest podkreślane także w orzecznictwie sądowym. Przykładowo w wyroku z dnia 16 czerwca 1999 r., sygn. akt. I PKN 117/99, OSNIAPiUS 2000 r., nr 17, poz. 646 Sąd Najwyższy orzekł, że wypowiedzenie umowy o pracę powoduje jej rozwiązanie także wtedy, gdy oświadczenie to złożył niewłaściwy organ osoby prawnej, zwłaszcza jeżeli pracodawca podejmuje później czynności potwierdzające ustanie stosunku pracy. Takie potwierdzenie wypowiedzenia może np. przybrać postać wręczenia pracownikowi tzw obiegówki.

Jeśli pracownik zarzuca pracodawcy, że przy wręczaniu wypowiedzenia pracodawca był niewłaściwie reprezentowany, jest obowiązany to wykazać. Ciężar udowodnienia faktu, że dokument dotyczący wypowiedzenia umowy o pracę wręczyła pracownikowi osoba, która nie miała do tego umocowania, spoczywa na osobie, która powołuje się na ten dokument.

Trzeba podkreślić, że niewłaściwa reprezentacja pracodawcy przy wypowiedzeniu umowy o pracę narusza przepisy dotyczące wypowiadania umowy o pracę, czyli art. 45 § 1 Kodeksu pracy. Pracownik może w związku z tym wystąpić do sądu z żądaniem uznania wypowiedzenia za bezskuteczne. W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeknie o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Podstawa prawna

·         art. 3¹, art. 45 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94, z późn. zm.)

Aneta Mościcka