Posiadanie statusu bezrobotnego jest w gruncie rzeczy łatwe do osiągnięcia, biorąc pod uwagę zwłaszcza fakt, że dobrych ofert pracy na polskim rynku jest tak naprawdę jak na lekarstwo. Bezrobotni mają zapewnionych szereg uprawnień jak np. objęcie ich ubezpieczeniem zdrowotnym, a niekiedy także prawo do pobierania zasiłku. Wysokość zasiłku dla bezrobotnych w Polsce jest na bardzo niskim poziomie (i to od wielu lat), niemniej jednak perspektywa jego wypłaty przez Urząd pracy jest zachęcająca, szczególnie gdy nie możemy znaleźć jakiejkolwiek pracy.
Prawo do zasiłku
Otrzymanie zasiłku dla bezrobotnego jest jednak obarczone szeregiem przesłanek, które bezrobotny musi spełnić, aby móc ubiegać się o jego wypłatę. Jednocześnie trzeba podkreślić, że zasiłek jest ograniczony nie tylko kwotowo, ale także i czasowo. Zgodnie z art. 71 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnemu za każdy dzień kalendarzowy po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się we właściwym powiatowym urzędzie pracy, jeżeli:
- nie ma dla niego propozycji odpowiedniej pracy, propozycji stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, szkolenia, prac interwencyjnych lub robót publicznych oraz
- w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez okres co najmniej 365 dni:
– był zatrudniony i osiągał wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy; w okresie tym nie uwzględnia się okresów urlopów bezpłatnych trwających łącznie dłużej niż 30 dni,
– wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą i osiągał z tego tytułu dochód w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę,
– świadczył usługi na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do których zgodnie Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo współpracował przy wykonywaniu tych umów, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę w przeliczeniu na okres pełnego miesiąca,
– opłacał składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota wynosząca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę,
– wykonywał pracę w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę,
– wykonywał pracę w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, będąc członkiem tej spółdzielni, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę,
– opłacał składkę na Fundusz Pracy w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej za granicą u pracodawcy zagranicznego w państwie niewymienionym w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. a-c ustawy, w wysokości 9,75 % przeciętnego wynagrodzenia za każdy miesiąc zatrudnienia,
– był zatrudniony za granicą przez okres co najmniej 365 dni, w okresie 18 miesięcy przed zarejestrowaniem się w powiatowym urzędzie pracy, i przybył do Rzeczypospolitej Polskiej jako repatriant,
– był zatrudniony, pełnił służbę lub wykonywał inną pracę zarobkową i osiągał wynagrodzenie lub dochód, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy.
Wysokość zasiłku
Wysokość zasiłku wynosi obecnie:
- 823,60 zł brutto (711,48 zł netto) miesięcznie w okresie pierwszych trzech miesięcy posiadania prawa do zasiłku;
- 646,70 zł brutto (568,50 zł netto) miesięcznie w okresie kolejnych miesięcy posiadania prawa do zasiłku.
Bezrobotnemu, którego łączne okresy uprawniające do zasiłku wynoszą mniej niż 5 lat, przysługuje zasiłek w wysokości 80 % kwoty zasiłku określonego powyżej. Z kolei bezrobotnemu, którego okres uprawniający do zasiłku wynosi co najmniej 20 lat, przysługuje zasiłek w wysokości 120 % kwoty zasiłku określonego powyżej.
Czas pobierania zasiłku
Zasiłek można pobierać odpowiednio przez:
- 6 miesięcy – bezrobotni zamieszkali w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150 % przeciętnej stopy bezrobocia w kraju;
- 12 miesięcy – bezrobotni:
– zamieszkali w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku przekraczała 150 % przeciętnej stopy bezrobocia w kraju lub
– powyżej 50 roku życia oraz posiadających jednocześnie co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku, lub
– którzy mają na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, a małżonek bezrobotnego jest także bezrobotny i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez tego bezrobotnego.
Pamiętajmy, że decydujące znaczenie dla ustalenia okresu pobierania zasiłku ma moment nabycia prawa do zasiłku. Długość tę ustala się jednorazowo. Jednocześnie do określenia na jaki okres i w jakiej wysokości przyznawany jest stronie zasiłek dla bezrobotnych konieczne jest wydanie odpowiedniej decyzji, do czego właściwy jest Marszałek Województwa.
Podstawa prawna:
[art. 71 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U.2008.69.45)]
