Wymiar urlopu wypoczynkowego
Każdy pracownik ma prawo do wypoczynku, który zapewniają przepisy o czasie pracy, dniach wolnych od pracy oraz o urlopach wypoczynkowych. Dotyczy to oczywiście tylko osób, które są zatrudnione na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Należy podkreślić, że prawo to obejmuje coroczny, nieprzerwany, płatny urlop wypoczynkowy, którego nie można się zrzec. Aktualnie obowiązujące regulacje zawarte w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 1974 nr 24 poz. 141) wprost określają ilość dni urlopu, jakie przysługują każdemu pracownikowi. I tak, pracownik, który po raz pierwszy podejmuje pracę, to w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Natomiast prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym.
W sytuacji, gdy pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat, to przysługuje mu wymiar urlopu w wysokości 20 dni. Z kolei, jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat, to wówczas przysługuje mu już 26 dni urlopu wypoczynkowego. Oczywiście, urlopu wypoczynkowego udziela się tylko i wyłącznie w dni robocze. Zatem nie można go udzielić w dni, które są dla pracownika dniami wolnymi od pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, trzeba doliczyć okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy. W przypadku jednoczesnego pozostawania w dwóch lub więcej stosunkach pracy wliczeniu podlega także okres poprzedniego niezakończonego zatrudnienia w części przypadającej przed nawiązaniem drugiego lub kolejnego stosunku pracy. Jednakże należy mieć na względzie, że wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustalony zostaje proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, biorąc za podstawę wymiar urlopu określony powyżej, przy czym niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
Urlop zgodny z planem urlopów
Urlopy powinny być udzielane zgodnie z ustalonym przez pracodawcę planem urlopów. Pracodawca ustala plan urlopów biorąc pod uwagę wnioski pracowników oraz konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Należy pamiętać o tym, że planem urlopów nie obejmuje się tzw. urlopu na żądanie. Pracodawca nie musi ustalać planu urlopów, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę. Dotyczy to również pracodawcy, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa. W takiej sytuacji pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem. Plan urlopów podawany jest do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy.
Czy możliwe jest przesunięcie ustalonego urlopu na późniejszy termin?
Tak, możliwe jest przesunięcie terminu urlopu na późniejszy termin. Odbywa się to na umotywowany ważnymi przyczynami wniosek pracownika. Należy pamiętać o również o tym, że przesunięcie terminu urlopu jest także dopuszczalne z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeśli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy. W przypadku, gdy pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy, a w szczególności z powodu:
- czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
- odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
- powołania na ćwiczenia wojskowe albo na przeszkolenie wojskowe na czas do 3 miesięcy,
- urlopu macierzyńskiego,
- pracodawca jest obowiązany przesunąć urlop na termin późniejszy.
Wniosek o przesunięcie urlopu
We wniosku o przesunięcie urlopu należy wskazać:
- miejscowość i datę sporządzenia wniosku;
- imię i nazwisko pracownika;
- oznaczenie pracodawcy;
- treść wniosku, np.: „Zwracam się z uprzejmą prośbą o przesunięcie urlopu wypoczynkowego za rok 2014 zaplanowanego w okresie od dnia 1 sierpnia 2014 r. do 15 sierpnia 2014 r. Urlop ten zostanie wykorzystany w innym uzgodnionym wspólnie z pracodawcą terminie. Niniejszy wniosek motywuję czasową niezdolnością do pracy wskutek choroby oraz związanym z tym pobytem w szpitalu”;
- podpis pracownika.
Podstawa prawna:
art. 164 – 165 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 1974 nr 24 poz. 141)
