Spis treści
Kiedy można złożyć wniosek o uchylenie mandatu karnego?
Prawomocny mandat karny podlega uchyleniu, w sytuacji, gdy grzywnę nałożono za czyn niebędący czynem zabronionym jako wykroczenie. Uchylenie może nastąpić na wniosek ukaranego lub z urzędu. Instytucja uchylenia mandatu karnego odnosi się tylko i wyłącznie do mandatów prawomocnych, czyli do mandatów gotówkowych, kredytowanych od momentu ich przyjęcia, a także zaocznych –po ich uiszczeniu.
W jakim terminie należy złożyć wniosek o uchylenie mandatu karnego?
Osoba, która została ukarana mandatem karnym może w terminie 7 dni od uprawomocnienia się mandatu, czyli od:
- zapłacenia mandatu gotówkowego,
- zapłacenia mandatu zaocznego,
- daty przyjęcia mandatu kredytowanego
wystąpić do sądu właściwego do rozpoznania sprawy, na terenie którego mandat nałożono, o jego uchylenie. Wskazany powyżej termin jest terminem zawitym i jako taki może zostać przywrócony. Zatem, jeśli niedotrzymanie tego terminu nastąpiło z przyczyn od strony niezależnych, to w terminie 7 dni od daty ustania przeszkody można zgłosić wniosek o przywrócenie terminu, dopełniając jednocześnie czynności, która miała być w terminie wykonana. Oznacza to, że należy wówczas złożyć wniosek o przywrócenie terminu wraz z wnioskiem o uchylenie mandatu karnego – jednocześnie. W kwestii przywrócenia terminu orzeka postanowieniem organ, przed którym należało dokonać czynności. Na odmowę przywrócenia terminu przysługuje zażalenie
Uprawnionym do uchylenia prawomocnego mandatu karnego jest sąd właściwy do rozpoznania sprawy na którego obszarze działania została nałożona grzywna. W przedmiocie uchylenia mandatu karnego sąd orzeka na posiedzeniu. W ten sposób sąd może uchylić mandat, albo odmówić jego uchylenia bądź oddalić wniosek o uchylenie mandatu.
W posiedzeniu ma prawo uczestniczyć ukarany, organ, który lub którego funkcjonariusz nałożył grzywnę w drodze mandatu, albo przedstawiciel tego organu oraz ujawniony pokrzywdzony. Przed wydaniem postanowienia sąd może zarządzić stosowne czynności w celu sprawdzenia podstaw do uchylenia mandatu karnego.
UWAGA! Zarówno postanowienie uchylające mandat, jak również postanowienie w przedmiocie odmowy uchylenia mandatu lub postanowienie oddalające wniosek o uchylenie mandatu nie jest zaskarżalne. Należy bowiem wskazać, że zgodnie z art. 103 § 3 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia – zażalenie w postępowaniu w sprawach o wykroczenia służy tylko w wypadkach wskazanych w ustawie, natomiast w art. 101 go nie przewidziano.
Co więcej, należy wskazać, że postępowanie w sprawie uchylenia mandatu karnego, nie podlega wznowieniu. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 30 września 2003 r. (sygn. akt I KZP 25/03): nie jest dopuszczalne wznowienie postępowania mandatowego, ani postępowania przeprowadzonego na podstawie art. 101 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. Nr 106, poz. 1148) i zakończonego wydaniem postanowienia o odmowie uchylenia mandatu karnego, ponieważ orzeczenie to nie kończy prawomocnie postępowania sądowego w rozumieniu art. 113 § 1 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia w zw. z art. 540 § 1 in principio k.p.k.
Podstawa prawna:
art. 101 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. 2001 nr 106 poz. 1148)