Projekt określa tryb postępowania organów administracji publicznej szczebla podstawowego, czyli wójta, burmistrza lub prezydenta miasta – w sprawach orzekania o konieczności sprawowania bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny przez osobę podlegającą obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej. W projekcie przewidziano, zgodnie z dyspozycją ustawodawcy, że wniosek w sprawie uznania konieczności sprawowania bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny, przez osobę podlegającą obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej, może zostać złożony zarówno przez osobę podlegającą obowiązkowi tej służby, jak i przez członka rodziny tejże osoby, wymagającego sprawowania opieki.
Wskazanie na potrzebę zamieszczenia w treści wniosku danych osoby, w stosunku do której toczy się postępowanie w sprawie uznania konieczności sprawowania bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny, jak i członka rodziny, który ma stanowić podmiot tej opieki ma na celu umożliwienie identyfikacji tych osób przez organ orzekający. Natomiast warunek uzasadnienia wniosku wynika wprost z brzmienia art. 39a ust. 5 ustawy. Wymóg wskazania stopnia pokrewieństwa wynika z treści art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy, który to przepis warunkuje orzeczenie konieczności sprawowania opieki przez osobę podlegającą obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej, brakiem innych pełnoletnich członków rodziny, bliższych lub równych stopniem pokrewieństwa podmiotowi wymagającemu sprawowania opieki. Potrzeba zamieszczenia adresu zamieszkania jest z kolei skutkiem woli ustawodawcy, który określił jako jeden z warunków uznania konieczności sprawowania bezpośredniej opieki, wymóg wspólnego zamieszkiwania osoby oraz członka rodziny, wymagającego opieki.
Zaproponowano także, aby do wniosków w sprawie o uznanie konieczności sprawowania bezpośredniej opieki, były dołączane:
-
oświadczenia odpowiednio osoby podlegającej obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej lub członka rodziny stanowiącego podmiot opieki, o braku innych członków rodziny, spełniających przesłanki wymienione w art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy, obowiązanych do sprawowania opieki;
-
oświadczenia woli odpowiednio: osoby podlegającej obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej lub członka rodziny stanowiącego podmiot opieki o wyrażeniu zgody na sprawowanie opieki przez osobę nad członkiem rodziny, przy czym warunkiem wyrażenia zgody przez członka rodziny na sprawowanie nad nim przez osobę opieki, jest jego pełna zdolność do czynności prawnych;
-
ostateczne orzeczenie o uznaniu członka rodziny, wymagającego sprawowania bezpośredniej opieki, za całkowicie niezdolnego do pracy i samodzielnej egzystencji.
Jeśli chodzi o pierwsze oświadczenie, to jego dołączenie wynika to z przesłanki, iż jednym z obligatoryjnych warunków uznania konieczności sprawowania bezpośredniej opieki przez osobę jest brak innego pełnoletniego członka rodziny o takim samym lub bliższym stopniu pokrewieństwa w stosunku złożenie oświadczenia woli uzasadnione jest do podmiotu wymagającego opieki i do sprawowania takiej opieki zobowiązanego. Natomiast jeśli chodzi o oświadczenie woli, to opiekowanie się inną osobą, ze wszystkimi wynikającymi z tej opieki konsekwencjami, jest sprawą o szczególnie złożonym, a zarazem delikatnym charakterze, nawet w obrębie rodziny o najbliższym stopniu pokrewieństwa. Wynika to przede wszystkim z potrzeby wykonywania, w ramach tej opieki, czynności należących niejednokrotnie do najgłębszej sfery ludzkiej intymności. Z tego też powodu osoby, mające pozostawać we wzajemnych relacjach wynikających z zakresu sprawowanej, opieki winny się wzajemnie akceptować, a uznawanie konieczności sprawowania opieki nie może być traktowane instrumentalnie, np. wyłącznie w celu uzyskania odroczenia służby wojskowej;
Zaproponowany tryb postępowania nie wyklucza także zaistnienia potrzeby dołączania przez wnioskodawcę, innych dokumentów niż wyszczególnione powyżej – w przypadku stwierdzenia rozbieżności pomiędzy danymi zawartymi we wniosku, a informacjami, jakimi dysponuje organ. Mogą to być np. dokumenty potwierdzające datę urodzenia osoby, która nieukończyła 16 roku życia, dokumenty potwierdzające datę urodzenia, miejsce zamieszkania lub stopień pokrewieństwa innych członków rodziny, których wnioskodawca wyklucza z kręgu obowiązanych do sprawowania opieki.
