Obowiązek podatkowy w przypadku umowy sprzedaży powstaje z chwilą jej podpisania. Przy sprzedaży na raty czy zastrzeżeniu własności jest podobnie – obowiązek powstaje w momencie zawarcia umowy, a nie przeniesienia własności przedmiotu umowy. W sytuacji, gdy sporządzane są dwie umowy – najpierw zobowiązująca do zbycia, a dopiero później umowa przenosząca własność – za moment powstania obowiązku podatkowego uznaje się podpisanie umowy przenoszącej własność, a nie zobowiązanie do sprzedaży. Opodatkowaniu PCC podlega wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, ale jeśli wartość rzeczy nie przekracza 1000 zł, będzie miało miejsce zwolnienie.
Deklarację PCC-3 kupujący musi złożyć w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego. PCC-3 nie składa się przy czynnościach, z tytułu których płatnikiem podatku jest notariusz (np. przy zbyciu nieruchomości).
Sprzedaż w rodzinie bez przywilejów
Przepisy nie przewidują żadnych zwolnień z PCC w przypadku transakcji sprzedaży dokonywanych między członkami rodziny, jak ma to miejsce np. w przypadku darowizny. Jeśli zatem np. brat będzie chciał odkupić samochód od siostry, będzie musiał zapłacić u notariusza podatek od czynności cywilnoprawnych wyliczony według 2-proc. stawki liczonej od rynkowej wartości auta – identycznie, jak w przypadku sprzedaży dokonanej między obcymi osobami.
Jeśli bratu sprzedaje przedsiębiorca
Obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży wyłącznie na kupującym. Sprzedawca nie musi się w ogóle martwić o PCC – nie tylko sam nie podlega opodatkowaniu, nie można go też umownie zobowiązać do tego, że zapłaci PCC za kupującego. Jeśli jednak sprzedający prowadzi działalność gospodarczą, może być obowiązany do zapłaty VAT-u. W tym wypadku korzystniejszym rozwiązaniem, i to dla obydwu członków rodziny, może okazać się nie sprzedaż, a darowanie danej rzeczy.
Katarzyna Miazek, Tax Care
Adam Bujalski, księgowy Tax Care