System Dozoru Elektronicznego ma na celu umożliwienie kontroli wykonywania kary pozbawienia wolności przez skazanych poza zakładem karnym, polegającej na przestrzeganiu przez skazanych obowiązków nałożonych przez sądy penitencjarne pozostawania w wyznaczonym czasie w określonym miejscu przebywania. System Dozoru Elektronicznego obejmie skazanych na 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz skazanych na 12 miesięcy pozbawienia wolności, którzy odbyli połowę kary. Maksymalny czas przebywania w SDE to 6 miesięcy.
Wypełnianie warunków odbywania kary w Systemie Dozoru Elektronicznego będzie monitorowane za pomocą nadajnika umieszczanego na nodze skazanego oraz przez urządzenie monitorujące zainstalowane w domu skazanego, a także przez system informatyczny działający w Centrali Monitorowania. W przypadku naruszenia przez skazanego warunków odbywania kary np. poprzez nieobecność podczas godzin odbywania kary lub manipulacja przy urządzeniu monitorującym lub nadajniku system informatyczny Centrali Monitorowania wygeneruje informację o naruszeniu warunków i będzie można podjąć w stosunku do skazanego niezwłoczne działania. W opisanym przypadku sąd penitencjarny będzie mógł uchylić zezwolenie na odbywanie kary w SDE – dla skazanego będzie to oznaczało karę więzienia.
System dozoru elektronicznego funkcjonuje w Wielkiej Brytanii, Francji i Szwecji. Jak dotąd, mimo kilkuletniej już historii stosowania SDE w tych krajach – Europejski Trybunał Praw Człowieka nie zajmował się kwestią zgodności tego sposobu wykonywania kary pozbawienia wolności z postanowieniami Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Należy również dodać, że nie wydaje się, aby przewidziane w tym systemie ograniczenie swobody skazanego stanowiło dalej idącą ingerencję w sferę jego prywatności i mogło naruszać jego godność bardziej niż zastosowanie sankcji izolacyjnej. System Dozoru Elektronicznego na początku będzie funkcjonować w apelacji warszawskiej i obejmie maksymalnie 500 skazanych. Od dnia 1 czerwca 2010 roku do Systemu Dozoru Elektronicznego dołączą apelacje białostocka, lubelska i krakowska, a ilość jednocześnie skazanych wyniesie 2000 osób. Kolejno dnia 1 stycznia 2011 roku, do SDE dołączą apelacje poznańska, gdańska i rzeszowska, z łączną ilością skazanych wynoszącą 4000 osób. Z początkiem 2012 roku dołączą do systemu apelacje katowicka, łódzka, szczecińska i wrocławska. Pojemność systemu wzrośnie wtedy do 7500 skazanych i będzie to już docelowa pojemność SDE.
Skazani będą musieli płacić za korzystanie z Systemu Dozoru Elektronicznego. Jednorazowa opłata wyniesie 80 złotych, a dodatkowo za każdy dzień odbywania kary będzie naliczana stawka 2 zł. Ministerstwo Sprawiedliwości liczy, że wdrożenie dozoru elektronicznego pozwoli na częściowe rozwiązanie problemu przepełnionych więzień. Obniży również koszt utrzymania więźniów, co pozytywnie wpłynie na budżet państwa. Miesięczny koszt utrzymania więźnia odbywającego karę w SDE to kwota ok. 100 zł. Więzień odbywający karę w celi kosztuje budżet państwa dużo więcej – jest to kwota ok. 2300 zł.
