– To dobry przykład nowoczesnej wizji w polityce zatrudnienia i mamy nadzieję, że kolejne obszary polityki publicznej będą wykorzystywać podobne rozwiązania. Jako pracodawcy czujemy ogromną satysfakcję, że nie tylko mogliśmy aktywnie uczestniczyć w procesie konsultacji i przygotowania niektórych rozwiązań. Jesteśmy usatysfakcjonowani w szczególności dlatego, że część naszych propozycji została przyjęta. Dzięki temu możemy zadeklarować, że wsparcie zatrudnienia osób 50+, nowe instrumenty przeznaczone dla młodych, czy wreszcie Krajowy Fundusz Szkoleniowy skierowany do pracodawców i pracowników – to rozwiązania, które będą skutecznie zmniejszać bezrobocie i zachęcać pracodawców do wzrostu zatrudnienia – deklaruje Marek Kowalski, ekspert Konfederacji Lewiatan.
Jak wskazuje Jacek Męcina, sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, który jest głównym architektem zmian, sposób działania publicznych służb zatrudnienia musi być w większym stopniu dostosowany do realiów współczesnego, szybko zmieniającego się rynku pracy, a przede wszystkim otwarty na szerszą współpracę z pracodawcami. – Obecnie sytuacja na rynku pracy jest trudna, a wskaźnik zatrudnienia osiągnął dwucyfrowy poziom. Niemniej jednak widać, że najgorszy okres mamy za sobą, a trendy należy oceniać pozytywnie. Pierwszy raz od 2008 roku liczba bezrobotnych, którzy znaleźli pracę, przekroczyła liczbę zwolnionych. Rośnie również liczba ofert w powiatowych urzędach pracy – w ciągu całego 2013 roku urzędy pracy znalazły zatrudnienie dla 500 tys. osób. W 2014 roku może to być nawet 650 tys. osób. Poprawa koniunktury w gospodarce może pomóc efektywnie wprowadzać zmiany – tłumaczy Jacek Męcina.
Trzy grupy bezrobotnych
Nowelizacja ustawy wprowadza możliwość profilowania wsparcia dla osób bezrobotnych w sposób, który uwzględnia ich rzeczywiste potrzeby przy jednoczesnej diagnozie barier w powrocie na rynek pracy. Określone zostaną trzy grupy bezrobotnych, które w zależności od profilu pomocy otrzymają odpowiedni zakres wsparcia:
- pierwszy profil pomocy – skierowany do aktywnych, którzy potrzebują przede wszystkim przedstawienia ofert pracy, usług rynku pracy lub wsparcia w podjęciu działalności gospodarczej.
- drugi -profil pomocy – przeznaczony dla wymagających wsparcia, który zakłada wykorzystanie wszystkich usług i instrumentów, jakie oferują urzędy, np. szkoleń, staży, subsydiowania zatrudnienia.
- trzeci profil pomocy – dla osób oddalonych od rynku pracy, czyli osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i tych, które same nie są zainteresowane podjęciem pracy lub legalnym zatrudnieniem. Tą grupą będą się zajmować – wspólnie z urzędami pracy – prywatne agencje zatrudnienia, ośrodki pomocy społecznej i organizacje pozarządowe.
– Wprowadzenie profilowania pozwoli urzędom pracy skuteczniej pomagać w powrocie na rynek pracy osobom najbardziej potrzebującym pomocy. Powinno to wpłynąć na lepsze adresowanie pomocy i większą efektywność działań instytucji. Urzędy zyskają też wsparcie prywatnych agencji i organizacji typu NGO, które będą angażowane w proces aktywizacji – dodaje Marek Kowalski, ekspert Konfederacji Lewiatan.
Praca dla młodych
Jednym z wprowadzanych w ustawie mechanizmów będą gwarancje dotyczące zatrudnienia młodzieży. Młodzi bezrobotni, którzy nie ukończyli 25 lat – w ciągu czterech miesięcy – otrzymają ofertę pracy albo wsparcie w postaci alternatywnej formy aktywizacji. Reformy uzupełni rozbudowana oferta Banku Gospodarstwa Krajowego, który będzie udzielał pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej i na potrzeby pierwszego miejsca pracy. Ustawa ma również doprowadzić do wzmocnienia współpracy operatorów finansowych z instytucjami przedsiębiorczości akademickiej i ze środowiskami akademickimi. Jeżeli któryś z młodych przedsiębiorców zdecyduje się na taką drogę i odpowiednio rozwinie swoją działalność, będzie mógł uzyskać do 20 tys. zł pożyczki na stworzenie nowego miejsca pracy. Po roku zatrudnienia nowego pracownika, będzie natomiast można umorzyć tego rodzaju pożyczkę.
– Chcemy, aby każdy młody człowiek miał zagwarantowane formy pomocy po czterech miesiącach od zarejestrowania nowych instrumentów aktywizacyjnych będą należeć: bony stażowe i szkoleniowe, przeznaczone na kształcenie zawodowe, policealne oraz podyplomowe – mówi Jacek Męcina.
W nowej wersji projektu ustawy znajdują się dwa, duże programy: grant na telepracę, dotacja dla rodziców powracających na rynek pracy oraz tzw. świadczenia aktywizacyjne. Będą one polegały na dofinansowaniu dla pracodawcy zatrudniającego powracające na rynek pracy osoby po przerwie związanej z opieką nad dzieckiem lub osobą niesamodzielną. Nowe instrumenty wspomogą również przygotowanie osób bezrobotnych do zatrudnienia z uwzględnieniem potrzeb konkretnych zakładów pracy. Trójstronne umowy szkoleniowe dają możliwość przygotowania osoby bezrobotnej z myślą o ściśle określonym stanowisku pracy u danego pracodawcy. Utworzony zostaje również Krajowy Fundusz Szkoleniowy, z którego będzie można korzystać w przypadku chęci podnoszenia kwalifikacji pracowników 45+.
Efektywność urzędów pracy
Reforma urzędów pracy ma wpłynąć na efektywność urzędników. Najskuteczniejsze urzędy mają otrzymywać środki na wynagrodzenia uzależnione od efektów. Część płacy będzie ściśle uzależniona od wyników efektywności zatrudnieniowej lub kosztowej i dostępności doradców klienta dla bezrobotnych. Czyli im więcej będzie tych, którzy będą pracowali i pomagali bezrobotnym, tym urzędnicy będą mieli większą szanse na dodatkowe środki. Od wskaźników efektywności będzie zależała też wielkość środków, które przekażemy urzędowi pracy na aktywizację – podkreślił wiceminister Jacek Męcina.
Konfederacja Lewiatan
