Istota wygaśnięcia stosunku pracy
Wygaśniecie stosunku pracy nie wymaga złożenia oświadczenia woli wywołującego takie następstwo. Stosunek pracy ustaje z mocy samego prawa w chwili nastąpienia zdarzenia wskazanego w przepisach (por. K. Ślebzak, Wygaśnięcie stosunku pracy. Uwagi ogólne, (w:) Z. Niedbała (red.), Prawo pracy, Warszawa 2010, wyd. 3, s. 143).
Umowa o pracę wygasa w przypadkach określonych w Kodeksie pracy oraz w przepisach szczególnych (art. 63 k.p.). Wśród kodeksowych przypadków wygaśnięcia tego szczególnego stosunku prawnego jest:
- śmierć pracownika (art. 63(1) k.p.),
- śmierć pracodawcy (art. 63(2) k.p.),
- tymczasowe aresztowanie pracownika (art. 66 k.p.).
Tymczasowe aresztowanie
Umowa o pracę wygasa z powodu tymczasowego aresztowania po upływie trzech miesięcy nieobecności pracownika w pracy, chyba że pracodawca bez wypowiedzenia oraz z winy pracownika wcześniej rozwiązał umowę o pracę (por. art. 66 § 1 k.p.). Warto pamiętać, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę (bez wypowiedzenia oraz z winy pracownika) w przypadku popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę, przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli popełnione przezeń przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem (por. art. 52 § 1 pkt 2 k.p.).
Ponowne zatrudnienie pracownika
Pracodawca pomimo wygaśnięcia umowy o pracę z powodu tymczasowego aresztowania pracodawca jest obowiązany ponownie zatrudnić pracownika, jeżeli postępowanie karne zostało umorzone lub gdy zapadł wyrok uniewinniający, a pracownik zgłosił swój powrót do pracy w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się orzeczenia (zob. art. 66 § 2 k.p.).
Pracodawca może odmówić ponownego zatrudnienia pracownika, jeżeli w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się orzeczenia nie zgłosił on gotowości niezwłocznego podjęcia pracy, chyba że przekroczenie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika (art. 48 § 1 w zw. z art. 66 § 2 k.p.).
Jeżeli postępowanie karne umorzono z powodu przedawnienia albo amnestii, a także w razie warunkowego umorzenia postępowania, pracodawca nie ma obowiązku ponownego zatrudnienia pracownika (por. art. 66 § 3 k.p.).
Podstawa prawna:
Art. 48 § 1, 52 § 1 pkt 2, 63(1), 63(2), 66 ustawy z dnia 26 czerwca 1964 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 1998 r., nr 21, poz. 94 ze zm.).
