Projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz ustawy o opłacie skarbowej ma na celu zapewnienie producentom rolnym szerszej dostępności do ubezpieczeń upraw rolnych z dopłatami z budżetu państwa do składek ubezpieczenia przez podwyższenie wysokości maksymalnych stawek taryfowych w ubezpieczeniu upraw rolnych. Przepisy projekty mają także na celu zwiększenie dostępności producentów rolnych do odszkodowań w związku z wystąpieniem strat w uprawach rolnych spowodowanych suszą oraz zwolnienie z opłaty skarbowej czynności w zakresie wydawania decyzji dla zakładów ubezpieczeń w sprawie przyznania dotacji celowej na częściowe pokrycie odszkodowań wypłaconych producentom rolnym z tytułu szkód spowodowanych
przez suszę.
W projekcie ustawy proponuje się nadanie nowego brzmienia art. 5 ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Nadanie nowego brzmienia ma na celu objęcie ochroną ubezpieczeniową szerszej grupy producentów rolnych, przez podniesienie stawek taryfowych ubezpieczenia. Zgodnie z nowym dopłaty będą przysługiwały producentom rolnym w wysokości 50 % składki w przypadku określenia przez zakłady ubezpieczeń stawek taryfowych ubezpieczenia nie przekraczających:
– 6 % sumy ubezpieczenia upraw zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych lub roślin strączkowych, od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez suszę, przy czym możliwe będzie podwyższenie przez zakłady ubezpieczeń stawek taryfowych do 9 % sumy ubezpieczenia – w przypadku upraw uprawianych na użytkach rolnych klasy V lub 12 % sumy ubezpieczenia – w przypadku upraw uprawianych na użytkach rolnych klasy VI,
– 6 % sumy ubezpieczenia upraw zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, warzyw gruntowych, nasadzeń drzew i krzewów owocowych, ziemniaków, buraków cukrowych lub roślin strączkowych, od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi, lawinę, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne,
– 8 % sumy ubezpieczenia upraw tytoniu, owoców drzew i krzewów owocowych lub truskawek, od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi, lawinę, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne.
W związku z ustaleniem jednolitej stawki dopłat do składek z tytułu zawarcia umów ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich na poziomie 50 %, nie zachodzi potrzeba określania corocznie przez Radę Ministrów, w terminie do dnia 30 listopada, w drodze rozporządzenia, wysokości dopłat na rok następny. Zatem w projektowanej ustawie nie przewiduje się upoważnienia dla Rady Ministrów do wydawania corocznie rozporządzenia w powyższym zakresie. W celu zachęcenia zakładów ubezpieczeń do zawierania z producentami rolnymi umów ubezpieczenia upraw rolnych od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez suszę.
Zgodnie z proponowanym brzmieniem nowych przepisów zakładom ubezpieczeń będzie przysługiwała dotacja na pokrycie części odszkodowań wypłaconych producentom rolnym z tytułu szkód spowodowanych przez suszę w wysokości 70 % kwoty wypłaconych producentom rolnym odszkodowań z tytułu suszy, ponad kwotę stanowiącą 90 % sumy składek uiszczonych w danym roku kalendarzowym, w przypadku kwoty odszkodowań nieprzekraczającej 180 % sumy składek. Po przekroczeniu tej wartości zakłady ubezpieczeń otrzymają dotację w wysokości 75 % różnicy pomiędzy wypłaconymi producentom rolnym odszkodowaniami z tytułu suszy, a kwotą stanowiącą 180 % sumy tych składek.
Zmiana terminu składania przez zakłady ubezpieczeń wniosków o dopłaty do składek, tj. z dnia 20-go następującego po danym kwartale na dzień 15-go ma na celu umożliwienie ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa wystąpienie do Ministra Finansów o dotację celową na pokrycie części odszkodowań wypłaconych producentom rolnym z tytułu szkód spowodowanych przez suszę i przekazanie środków budżetowych z tytułu dotacji zakładom ubezpieczeń w terminie określonym w ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, tj. do 30-go dnia miesiąca następującego po kwartale, którego dotyczy wniosek. Natomiast ustalenie terminu składania wniosku za czwarty kwartał danego roku do dnia 15 stycznia następnego roku oraz ustalenie terminu przekazania zakładom ubezpieczeń dopłat za ten okres do dnia 31 stycznia następnego roku ma na celu wyeliminowanie składania przez zakłady ubezpieczeń korekt wniosków lub dodatkowych wniosków w styczniu, ze względu na nie uwzględnienie wpływających do nich wniosków o zawarcie umów ubezpieczenia po dniu 15 grudnia roku poprzedniego.
Założono, że projektowana ustawa wejdzie w życie przed dniem 31 lipca 2009 r., tj. w terminie, w którym zakład ubezpieczeń składa wniosek o przyznanie dotacji celowej na pokrycie części odszkodowań wypłaconych producentom rolnym z tytułu szkód spowodowanych przez suszę, za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca danego roku. Obliczanie wysokości dotacji oraz jej przekazywanie dla zakładów ubezpieczeń będzie odbywać się już na nowych zasadach określonych w projekcie ustawy. Zatem nie zachodzi potrzeba ustanowienia przepisów przejściowych w zakresie przyznawania zakładom ubezpieczeń dotacji celowej przeznaczonej na pokrycie części odszkodowań wypłaconych producentom rolnym z tytułu szkód spowodowanych przez suszę.
Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej oraz częścią I ust. 53 załącznika do ustawy dokonanie czynności urzędowej w zakresie wydania decyzji w ww. sprawie podlega opłacie skarbowej w wysokości 10 zł. Mając na uwadze ustawowy obowiązek wydawania decyzji w sprawie przyznania dotacji celowej zakładom ubezpieczeń na ich wniosek, na pokrycie części odszkodowań wypłaconych producentom rolnym z tytułu szkód spowodowanych przez suszę, zasadne wydaje się zwolnienie tej czynności z opłaty skarbowej.
