Umowy ubezpieczeniowe są w praktyce bardzo obszerne i napisane trudnym językiem, dodatkową trudnością jest fakt, że umowa zostaje spisana naprawdę małą czcionką, tak by ubezpieczony nie mógł przeczytać wszystkich jej zapisów w krótkim czasie. Jest to niebezpieczne, dlatego że jako potencjalni klienci zakładu ubezpieczeń nie zdajemy sobie sprawy jak w praktyce wygląda kwestia uzyskania należnego nam odszkodowania, a to może okazać się czasem wręcz niemożliwe.
Podpisując jakąkolwiek umowę ubezpieczenia na życie dbajmy o to, aby wszystkie jej zapisy były bardzo precyzyjne. W tym celu poprośmy ubezpieczyciela, aby umożliwił nam zabranie umowy do domu – wtedy będziemy mogli na spokojnie przejrzeć wszystkie klauzule umowne. Warto przy tym podkreślić, że ubezpieczyciel może przed zawarciem umowy skierować nas na badania lekarskie oraz żądać dostarczenia szczegółowych informacji do oceny tzw. ryzyka ubezpieczeniowego.
Wracając jednak do kwestii zapisów umownych ubezpieczenia na życie, zadbajmy o to, aby warunki ubezpieczeniowe były dla nas jak najbardziej korzystne – tzn. uwzględniały wszystkie możliwe sytuacje życiowe. Przede wszystkim ustalmy krąg osób, uprawnionych do odbioru odszkodowania, w przeciwnym razie ubezpieczyciel samodzielnie zdecyduje o kolejności osób uprawnionych do wypłaty świadczenia ubezpieczeniowego – to może być jednak niezgodne z wolą ubezpieczonego. Po drugie sprawdźmy okres ubezpieczenia, tak aby nie okazało się, że w momencie wypadku nie byliśmy ubezpieczeni. Z reguły ubezpieczenia na życie zawierane są na czas 1 roku, nie ma jednak przeszkód, aby okres ten był wydłużany, czy skracany – decyduje wola stron zawieranej umowy. Jeśli zależy nam na dłuższym ubezpieczeniu, podkreślmy to ubezpieczycielowi.
Kodeks cywilny zawiera w swej treści szereg klauzul niedozwolonych, które nie mogą być stosowane w żadnej umowie. Ogólnie rzecz biorąc są to zapisy sprzeczne z zasadą równości stron zobowiązań cywilnoprawnych – tym samym nie mogą być one uznane za ważne i wiążące. Ubezpieczyciele omijają jednak ten zakaz i wprowadzają inne klauzule, które są co prawda zgodne z prawem, jednak wpływają negatywnie na pozycję ubezpieczonego – tak, aby nie miał on prawa do odszkodowania, lub żeby było ono bardzo zaniżone. Warto przyjrzeć się takim zapisom.
- Ubezpieczyciele zgadzają się na wypłatę odszkodowania w przypadku konieczności leczenia za granicą – jednak, gdy wybierzemy prywatną klinikę, zamiast szpitala publicznego, wypłata odszkodowania może okazać się wręcz niemożliwa. Niektóre sytuacje zmuszają jednak do szybkiego działania i ubezpieczony może być kierowany do szpitala prywatnego. Ubezpieczyciele nie chcą jednak w takich sytuacjach wypłacać należnych odszkodowań – koszt leczenia w prywatnych klinikach jest zdecydowanie większy, niż w szpitalach publicznych, a co za tym idzie odszkodowanie również jest większe. Pamiętajmy zatem, aby w umowie ubezpieczenia na życie zaznaczyć, że odszkodowanie obejmuje leczenie zarówno w prywatnych jak i publicznych placówkach.
- Ubezpieczyciele zgadzają się na wypłatę odszkodowania w sytuacji wypadku, z drugiej jednak strony nie zechcą wypłacić świadczenia, jeżeli ubezpieczony przyczyni się do powstałej szkody lub gdy był pod wypływem alkoholu czy innego środka odurzającego. Taka sama sytuacja będzie miała miejsce, gdy ubezpieczony prowadził pojazd bez wymaganych uprawnień lub kierował pojazdem niedopuszczonym do ruchu drogowego. Nawet największa szkoda w takich sytuacjach nie będzie pokryta przez ubezpieczyciela.
- Ubezpieczenie na życie może także obejmować ryzyko zachorowania na określone choroby, ubezpieczyciele niechętnie jednak wypłacają odszkodowanie w przypadku zakażenia wirusem HIV, zachorowania na AIDS czy nawet doznania udaru mózgu. Zwróćmy zatem uwagę w jakich okolicznościach ubezpieczyciel chce wyłączyć lub ograniczyć swoją odpowiedzialność.
- Możliwość pojawienia się choroby psychicznej również może być przedmiotem ubezpieczenia – niestety, jeśli w umowie znajdzie się zapis, że ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności za powyższą chorobę wywołaną na skutek zażywania środków odurzających – odszkodowania nie uzyskamy.
- Ubezpieczyciele odmawiają wypłaty świadczeń pieniężnych jeśli śmierć ubezpieczonego nastąpiła na skutek działania tzw. siły wyższej – wojny, rozruchów, rewolucji, katastrof naturalnych (powodzie, pożary, trzęsienia ziemi), działań terrorystycznych, promieniowania radioaktywnego czy elektromagnetycznego.
Powyższe klauzule umowne są jedynie przykładowe, w praktyce możemy spotkać się naprawdę z dużą ilością kontrowersyjnych zapisów, które skutecznie przekreślą możliwość uzyskania odszkodowania. Jedyną słuszną radą w tym przedmiocie jest dokładne przeanalizowanie każdej umowy ubezpieczeniowej, zarówno tej na życie jak i tej majątkowej. Jeśli nie zgadzamy się z jakimś zapisem, poinformujmy o tym ubezpieczyciela i spróbujmy znaleźć kompromis – jeżeli jednak to się nie uda, nie podpisujmy umowy i znajdźmy innego ubezpieczyciela, który będzie bardziej skłonny uwzględnić nasz punkt widzenia.
