Postępowanie w zakresie kontroli zgodności zaskarżonej regulacji z art. 2 i 32 ust. 1 konstytucji zostało umorzone ze względu na niedopuszczalność wydania orzeczenia. Powołane przepisy konstytucji mogą być samoistnymi wzorcami w kontroli inicjowanej w trybie skargi konstytucyjnej tylko wyjątkowo, bowiem nie stanowią one samodzielnych źródeł praw i wolności o charakterze podmiotowym. Oznacza to, że jako wzorce mogą być powołane wyłącznie w powiązaniu z innymi przepisami konstytucji wyrażającymi wolności lub prawa podmiotowe albo – w przypadku art. 2 konstytucji – w sytuacji, gdy skarżący wywiedzie z niego prawa lub wolności niewyrażone w innych przepisach konstytucji. Skarga nie spełniła tych warunków formalnych.
Wyrażający prawo do sądu art. 45 ust. 1 konstytucji, z którego wynika m.in. zasada sprawiedliwej procedury, odnosi się tylko i wyłącznie do postępowania sądowego. Zatem adresatem wymogu rzetelnego uzasadniania orzeczeń jest tylko sąd, a nie będąca organem postępowania przygotowawczego Policja, która wydała postanowienie o umorzeniu dochodzenia, korzystając z ustawowej możliwości odstąpienia od sporządzania uzasadnienia. Art. 45 ust. 1 konstytucji jest zatem nieadekwatnym wzorcem kontroli, co znaczy, że art. 325e § 1 zdanie drugie k.p.k. w zaskarżonym zakresie nie jest z nim niezgodny.
W art. 78 konstytucji ustanowiono prawo stron każdego postępowania do uruchamiania procedury weryfikującej prawidłowość rozstrzygnięć wydawanych przez każdy organ działający w charakterze pierwszej instancji. Ustawodawca ma obowiązek umożliwić stronom uruchomienie stosownej procedury, a także ustanowić takie wymogi formalne środka zaskarżenia, które nie czynią skorzystania z niego nadmiernie utrudnionym lub niemożliwym. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że zaskarżona regulacja spełnia powyższe wymagania. Postanowienie o umorzeniu dochodzenia podlega zaskarżeniu do sądu, który to rozpoznając zażalenie dokonuje kontroli rozstrzygnięcia wydanego przez organ postępowania przygotowawczego. Celem tej kontroli jest ustalenie, czy w sprawie nie doszło do naruszenia zasad postępowania kwalifikowanych jako względne albo bezwzględne przyczyny odwoławcze. Sąd ma obowiązek kompleksowej oceny danego postępowania przygotowawczego, w szczególności sprawdzenia, czy okoliczności sprawy zostały wszechstronnie wyjaśnione. Brak uzasadnienia postanowienia o umorzeniu dochodzenia i wynikające z tego ewentualne trudności ze sporządzeniem uzasadnienia nie stoją zatem na przeszkodzie poddaniu go efektywnej kontroli sądowej. Co więcej, art. 325e § 1 zdanie drugie k.p.k. w zaskarżonym zakresie nie czyni niedostępnym zażalenia na postanowienie o umorzeniu dochodzenia. Zażalenie sporządza się zgodnie z ogólnymi wymogami stawianymi temu pismu procesowemu. Sprostanie im nie wymaga znajomości uzasadnienia postanowienia o umorzeniu dochodzenia. Podmioty uprawnione do wniesienia zażalenia mają także prawo przejrzenia akt, a tym samym możliwość zapoznania się z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, co może pomóc w ewentualnym sformułowaniu zarzutów pod adresem kwestionowanego postanowienia i ich uzasadnieniu.
