Możliwość zatrudnienia osoby na zastępstwo przewidują przepisy Kodeksu pracy. Jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, pracodawca może zatrudnić innego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, który obejmuje czas tej nieobecności.
Zasadą jest, że zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca. Powyższa zasada nie obowiązuje w przypadku umowy na zastępstwo, co oznacza, że podpisanie trzeciej umowy na zastępstwo nie oznacza, że umowa taka przekształci się w umowę na czas nieokreślony. W rezultacie umowa na zastępstwo może być podpisywana z daną osobą kilka razy na czas oznaczony.
W umowie o zastępstwo powinny być określone strony tej umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, a przede wszystkim:
• rodzaj pracy,
• miejsce wykonywania pracy,
• wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,
• wymiar czasu pracy,
• termin rozpoczęcia pracy.
Umowa na zastępstwo powinna też określać czas trwania tej umowy. Z pewnością niekorzystne z pozycji osób wykonujących pracę na zastępstwo jest to, że pracodawca nie ma obowiązku zaoferować takiej osobie takiego samego wynagrodzenia, jakie miał pracownik, którego się zastępuje. Warto jednak wynegocjować z pracodawcą w takim wypadku wynagrodzenie zbliżone do tego, jakie otrzymywał pracownik, którego zastępuje. Ponadto umowa na zastępstwo mimo tego, że jest zawierana na czas oznaczony może ulec rozwiązaniu. Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na zastępstwo jest krótki i wynosi 3 dni.
Pracodawca może także rozwiązać z pracownikiem, który jest zatrudniony na podstawie umowy na zastępstwo umowę bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika, jeżeli zajdą okoliczności wskazane w art. 52 Kodeksu pracy, a więc np. gdy pracownik dopuści się przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie tego pracownika w zakładzie pracy. Umowa na zastępstwo może być także rozwiązana na podstawie porozumienia pracodawcy i pracownika, jak też z inicjatywy samego pracownika.
Osoba zatrudniona na podstawie umowy na zastępstwo ma prawo do zwolnień lekarskich oraz urlopu wypoczynkowego.
Podstawa prawna:
• art. 25, art. 25[1], art. 33[1], art. 52 Kodeksu pracy
