Mała zmiana w zakresie urlopu macierzyńskiego
Po nowelizacji zmieni się z minimalnego na maksymalny wymiar urlopu macierzyńskiego możliwego do wykorzystania przed porodem. Projektodawcy proponują bowiem, aby nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego mogło przypadać przed przewidywaną datą porodu. Do tej pory mogło to być co najmniej 2 tygodnie.
Zmiany dotyczące dodatkowego urlopu macierzyńskiego
Projekt zakłada podwyższenie wymiaru dodatkowego urlopu macierzyńskiego do 6 tygodni, w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie i do 8 tygodni, w przypadku porodu mnogiego. Prawo skorzystania z takiego urlopu będzie przysługiwało obojgu rodzicom i będzie można z niego skorzystać jedynie bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Zgodnie z nowelizacją, dodatkowy urlop macierzyński można będzie wykorzystać jednorazowo lub w częściach, nie więcej niż 2, w wymiarze tygodnia lub wielokrotności tygodnia, przypadających bezpośrednio jedna po drugiej. Tak jak w chwili obecnej będzie on udzielany na pisemny wniosek pracownika, wiążący pracodawcę. Wniosek trzeba będzie jednak złożyć w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu, a nie jak do tej pory w terminie 7 dni. W przedmiotowym wniosku o dodatkowy urlop macierzyński trzeba będzie określić termin zakończenia urlopu macierzyńskiego, a w przypadku wykorzystywania go w 2 częściach, konieczne będzie podanie terminu zakończenia pierwszej części takiego urlopu. Podobnie jak dotychczas, pracownik, który będzie chciał łączyć korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy u swojego pracodawcy, będzie mógł podjąć taką pracę składając pisemny wniosek w tej sprawie. Wniosek trzeba będzie złożyć w terminie nie krótszym, niż 14 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy. Projekt zakłada, że wniosek ten nie będzie bezwzględnie wiążący dla pracodawcy a pracodawca nie będzie musiał go uwzględnić, gdy nie będzie to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. W takim jednak przypadku będzie miał obowiązek poinformować pracownika na piśmie o przyczynie odmowy.
Zmiany w zakresie dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
Po nowelizacji wymiar dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego będzie wynosił do 6 tygodni, w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka, do 8 tygodni, w przypadku jednoczesnego przyjęcia na wychowanie więcej niż jednego dziecka i do 3 tygodni, w przypadku przyjęcia na wychowanie starszego dziecka. Tak jak do tej pory, korzystanie z dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego będzie się odbywało na takich samych zasadach, jak korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Pracownik, który wykorzysta pełny wymiar dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego będzie również mógł skorzystać z urlopu rodzicielskiego. Ponadto projekt zakład, że jeżeli obie osoby, które przyjęły dziecko na wychowanie i wystąpiły do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub obie osoby, które przyjęły dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej – będą pozostawały w zatrudnieniu, z dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego będzie mogła w tym samym czasie korzystać tylko jedna z nich.
Urlop rodzicielski
Projektowana ustawa przewiduje także wprowadzenie nowego uprawnienia związanego z pełnieniem funkcji rodzicielskich, czyli urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 26 tygodni, bez względu na liczbę dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Korzystanie z urlopu rodzicielskiego będzie możliwe wyłącznie bezpośrednio po wykorzystaniu pełnego wymiaru dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub pełnego wymiaru dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Prawo do niego będą mieli zarówno pracownica-matka dziecka, jak i pracownik-ojciec dziecka albo pracownicy, którzy przyjęli dziecko na wychowanie i wystąpili do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub którzy przyjęli dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej. Projekt zakłada możliwość korzystania z urlopu rodzicielskiego jednorazowo albo w częściach, nie więcej niż 3, z których każda nie mogłaby być krótsza niż 8 tygodni, przypadających bezpośrednio jedna po drugiej – w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności. Z urlopu tego będą mogli skorzystać oboje rodziców dziecka – w łącznym wymiarze nieprzekraczającym 26 tygodni. Urlop ten będzie udzielany na pisemny wniosek pracownika składany pracodawcy z co najmniej 14 dniowym wyprzedzeniem. Pracodawca będzie miał obowiązek uwzględnić wniosek pracownika. W przypadku wykorzystywania urlopu rodzicielskiego w częściach, pracownik wnioskujący o kolejną część takiego urlopu będzie zobowiązany wskazać we wniosku termin zakończenia poprzedniej części urlopu oraz okres dotychczas wykorzystanego urlopu.
Pracownica będzie mogła złożyć jednorazowy wniosek
Po zmianach pracownica będzie mogła zadeklarować, nie później niż 14 dni po porodzie, że zamierza ona korzystać, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a bezpośrednio po wykorzystaniu takiego urlopu, z urlopu rodzicielskiego, także w pełnym wymiarze. W takiej sytuacji będzie można złożyć tylko jeden wniosek o udzielenie tych urlopów. Pracownica będzie miała również prawo do rezygnacji z wykorzystania dodatkowego urlopu macierzyńskiego w całości lub w części. W takim przypadku cały dodatkowy urlop macierzyński lub jego pozostała część będzie mogła być udzielona pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko. Konieczne będzie jednak złożenie pisemnego wniosku, z zachowaniem 14-dniowego wyprzedzenia. Taki wniosek będzie wiążący dla pracodawcy. Pracownica będzie mogła także zrezygnować z wykorzystania urlopu rodzicielskiego w całości lub w części na rzecz pracownika-ojca wychowującego dziecko. Zgodnie z projektem i w tym przypadku wymagane będą pisemne wnioski rodziców dziecka, składane z co najmniej 14-dniowym wyprzedzeniem. Takie wnioski również będą wiążące dla pracodawcy.
Zmiany w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
Zgodnie z nowelizacją zasiłek macierzyński będzie przysługiwał również przez okres urlopu rodzicielskiego i będzie wynosił:
– 60% podstawy wymiaru zasiłku, przy zasiłku macierzyńskim w okresie odpowiadającym okresowi urlopu macierzyńskiego i urlopu dodatkowego na poziomie 100% podstawy wymiaru, albo
– 80% podstawy wymiaru zasiłku w przypadku ubezpieczonej, która złoży jednorazowy wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze oraz za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze,
– 100% podstawy wymiaru zasiłku w przypadku ubezpieczonej, która będzie pobierała zasiłek w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku i która zrezygnuje z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze lub jego części lub zrezygnuje z zasiłku za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, pod warunkiem niepobrania zasiłków macierzyńskich za okres odpowiadający okresom tych urlopów, a więc nieskorzystania z tych urlopów przez drugiego z rodziców.
