Urlop dla nauczycieli
Urlop na poratowanie zdrowia dla nauczycieli reguluje art. 73 Ustawy 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela. Z tego uprawnienia może skorzystać nauczyciel, który jest zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony i przepracował w szkole co najmniej 7 lat. Do okresu 7-letniej pracy w szkole wlicza się okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy, trwające łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy. W przypadku, gdy okres niezdolności do pracy i urlop trwały dłużej niż 6 miesięcy wymagany okres pracy przedłuża się o ten czas. Okres 7-letniej pracy w szkole, uzasadniający prawo do urlopu, powinien przypadać bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia. Wymóg określonego czasu pracy w szkole dotyczy udzielenia pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia. Drugi taki urlop nauczyciel może otrzymać nie wcześniej niż po roku od zakończenia poprzedniego. Jednorazowo może on trwać maksymalnie rok. W tym czasie nauczyciel powinien poddać się leczeniu. Łączny wymiar urlopów podczas całego zatrudnienia nie może przekraczać 3 lat. Nauczycielowi przed emeryturą urlop może być udzielony jedynie na okres nie dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nabywa on uprawnienia emerytalne.Kiedy można udzielić urlopu dla poratowania zdrowia?
Urlop na poratowanie zdrowia jest udzielany przez dyrektora szkoły. Jednak o potrzebie jego udzielenia i wymiarze urlopu orzeka lekarz leczący nauczyciela na podstawie wyników przeprowadzonego przez siebie badania lekarskiego, wyników badań pomocniczych lub konsultacji specjalistycznych, których wykonanie uzna za niezbędne oraz dokumentacji medycznej z przebiegu dotychczasowego leczenia. Lekarzem uprawnionym jest wyłącznie lekarz ubezpieczenia zdrowotnego. Zarówno nauczyciel, jak i zatrudniający go dyrektor szkoły mogą odwołać się od treści orzeczenia, w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania. Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem lekarza, który wydał orzeczenie, do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy. Lekarz ten ma obowiązek przekazać odwołanie do organu odwoławczego w ciągu 14 dni, wraz z kopią dokumentacji medycznej badania będącego podstawą wydania orzeczenia. Ponowne orzeczenie powinno być wydane w terminie 14 dni. Jest ono ostateczne. O dacie rozpoczęcia urlopu zdrowotnego decyduje. dyrektor szkoły lub placówki, w której pracuje nauczyciel. Powinien on udzielić go bez zbędnej zwłoki, uwzględniając jednak konieczność zapewnienia placówce prawidłowego funkcjonowania.
Na urlopie nie wolno pracować
Korzystając z takiego urlopu, nauczyciel zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego, dodatku za wysługę lat oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych, np. świadczenia urlopowego, czy dodatków socjalnych. Nie później niż 2 tygodnie przed zakończeniem urlopu dyrektor szkoły musi skierować nauczyciela na kontrolne badanie lekarskie w celu stwierdzenia braku przeciwwskazań do dalszej pracy. W trakcie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel nie może nawiązać stosunku pracy, ani podjąć innej działalności zarobkowej. Pod pojęciem „innej działalności zarobkowej” kryje się osiąganie jakiegokolwiek przychodu na podstawie stosunku pracy, a także umów cywilnoprawnych. Jeżeli dyrektor szkoły stwierdzi, że nauczyciel wykonuje na urlopie jakąkolwiek pracę, może odwołać go z urlopu wraz z określeniem terminu, w którym nauczyciel ma stawić się w pracy.
Urlop dla nauczyciela akademickiego
Kwestie dotyczące udzielania urlopu dla poratowania zdrowia nauczycielom akademickim reguluje art. 134 Ustawy z dnia Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2005r., Nr 164, poz. 1365 ze zm.). Nauczyciel akademicki ma prawo do takiego urlopu, jeżeli jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy oraz przepracował w danej uczelni co najmniej 5 lat. Urlop udzielany jest w przypadku, gdy stan zdrowia pracownika wymaga powstrzymania się od pracy w celu przeprowadzenia zalecanego leczenia. Jednorazowo nauczyciel akademicki może skorzystać z 6 miesięcy urlopu. Łączny wymiar urlopu w okresie całego zatrudnienia nie może przekraczać 2 lat. W tym celu musi on złożyć pisemny wniosek do rektora zatrudniającej go uczelni. Do wniosku powinien dołączyć orzeczenie lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. O wydaniu orzeczenia lekarz musi powiadomić listownie podstawową jednostkę służby medycyny pracy, o ile możliwe jest jej ustalenie, sprawującą profilaktyczną opiekę zdrowotną nad nauczycielem akademickim. Pracownik korzystający z takiego urlopu nie może w tym czasie wykonywać pracy w ramach stosunku pracy, ani prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek. Może jednak wykonywać zlecenia czy umówione dzieło na podstawie umów cywilnoprawnych. Urlop dla poratowania zdrowia jest urlopem płatnym. Wynagrodzenie za czas urlopu oblicza się jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.
Kto jeszcze ma prawo do urlopu zdrowotnego?
Prawo do urlopu dla poratowania zdrowia ma również sędzia. Uprawnienie to przysługuje mu na podstawie art. 73 Ustawy z dnia 27 lipca 2001r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 1994r., Nr 7, poz. 25 ze zm.). Jego urlop zdrowotny nie może przekraczać 6 miesięcy. Sędzia nie otrzyma takiego urlopu w sytuacji, gdy nie pełnił służby przez okres roku z powodu choroby. Udziela go Minister Sprawiedliwości. Na takich samych zasadach z takiego urlopu zdrowotnego może także skorzystać prokurator. Odbywa się to na podstawie art. 62a Ustawy z dnia 20 czerwca 1985r. o prokuraturze (Dz. U. z 2011r., Nr 270, poz. 1599 ze zm.). Wniosek w tej sprawie należy złożyć do Prokuratora Generalnego. Na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2002r. w sprawie urlopów policjantów (Dz. U. z 2002r., Nr 81, poz. 740 ze zm.) prawo do urlopu zdrowotnego ma też policjant w służbie stałej. Można mu udzielić takiego urlopu w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo 6 miesięcy. Łączny wymiar urlopu w okresie całej służby nie może przekroczyć 18 miesięcy. Udziela mu go przełożony właściwy w sprawach osobowych na podstawie orzeczenia komisji lekarskiej.
