Spis treści
Zgodnie bowiem z art. 63 Konstytucji RP – Każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa. Ustawą tą jest właśnie kodeks postępowania administracyjnego, którego przepisy stanowią realizację konstytucyjnego uprawnienia obywateli.
Kiedy można złożyć skargę na urzędnika?
Zgodnie z art. 227 kodeksu postępowania administracyjnego, przedmiotem skargi może być w szczególności zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności lub interesów skarżących, a także przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw. Skarga na urzędnika może być złożona z powodu wykonywanych przez niego czynności, jak również w razie braku czynności właściwych organów lub ich pracowników. Skargę na urzędnika można złożyć powołując się właśnie na ten przepis.
PRZYKŁAD 1:
Niniejszym zaskarżam bezczynność Wojewody Małopolskiego polegającą na braku rozpatrzenia do chwili obecnej – pomimo obowiązku wynikającego z przepisu art. 35 § 3 kodeksu postępowania administracyjnego – wniesionego przez skarżącego odwołania od decyzji Starosty nr ABC 123/456/2014 z dnia 12 stycznia 2014 r.
PRZYKŁAD 2:
Działając w imieniu własnym, na podstawie art. 63 Konstytucji oraz art. 227 Kodeksu postępowania administracyjnego wnoszę skargę na działalność Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krakowie dot. sposobu załatwiania zażaleń obywateli na bezczynność organów pierwszej instancji.
Gdzie należy złożyć skargę?
To gdzie należy zaadresować skargę uzależnione jest od tego, czego dana sprawa dotyczy i w jakim urzędzie jest rozpatrywana. Skargi składa się do organów właściwych do ich rozpatrzenia, nie zaś załatwienia. I tak, jeżeli przepisy szczególne nie określają innych organów właściwych do rozpatrywania skarg, jest organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań lub działalności:
- rady gminy, rady powiatu i sejmiku województwa – wojewoda, a w zakresie spraw finansowych – regionalna izba obrachunkowa;
- organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego oraz kierowników powiatowych służb, inspekcji, straży i innych jednostek organizacyjnych w sprawach należących do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej – wojewoda lub organ wyższego stopnia;
- wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) i kierowników gminnych jednostek organizacyjnych, z wyjątkiem spraw określonych w pkt 2 – rada gminy;
- zarządu powiatu oraz starosty, a także kierowników powiatowych służb, inspekcji, straży i innych jednostek organizacyjnych, z wyjątkiem spraw określonych w pkt 2 – rada powiatu;
- zarządu i marszałka województwa, z wyjątkiem spraw określonych w pkt 2 – sejmik województwa;
- wojewody w sprawach podlegających rozpatrzeniu według kodeksu – właściwy minister, a w innych sprawach – Prezes Rady Ministrów;
- innego organu administracji rządowej, organu przedsiębiorstwa państwowego lub innej państwowej jednostki organizacyjnej – organ wyższego stopnia lub sprawujący bezpośredni nadzór;
- ministra – Prezes Rady Ministrów;
- organu centralnego i jego kierownika – organ, któremu podlega.
Do rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań i działalności organizacji społecznej właściwy jest organ bezpośrednio wyższego stopnia tej organizacji, a w stosunku do organu naczelnego organizacji – Prezes Rady Ministrów lub właściwi ministrowie sprawujący nadzór nad działalnością tej organizacji. Jeśli natomiast organ, który otrzymał skargę, nie jest właściwy do jej rozpatrzenia, obowiązany jest niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie siedmiu dni, przekazać ją właściwemu organowi, zawiadamiając równocześnie o tym skarżącego, albo wskazać mu właściwy organ. Organ właściwy do rozpatrzenia skargi może ją przekazać do załatwienia organowi niższego stopnia, o ile skarga nie zawiera zarzutów dotyczących działalności tego organu. Pracownik, który otrzymał skargę, która dotyczy jego pracy ma obowiązek przekazać ją niezwłocznie swojemu przełożonemu. Należy wskazać, że skarga dotycząca określonego urzędnika nie może być rozpatrywana ani przez niego, ani przez osobę, która jest jego podwładnym. Należy również wskazać, że skargę na pracownika można przekazać do załatwienia również jego przełożonemu służbowemu – z obowiązkiem zawiadomienia organu właściwego do rozpatrzenia skargi o sposobie jej załatwienia. O przekazaniu skargi zawiadamia się równocześnie skarżącego.
Czy mogę wnieść skargę na urzędnika anonimowo?
Niestety, zgodnie z obowiązującymi przepisami skargi, które nie zawierają imienia i nazwiska oraz adresu skarżącego, pozostawiane są bez rozpoznania. Wynika to z tego, że przeważnie z treści dokumentów nie da się ustalić, po czyjej stronie tak naprawdę leży wina i potrzebne są dodatkowe wyjaśnienia, w związku z czym dane osoby skarżącej są niezbędne.
Skarga – i co dalej?
Skarga w sprawie indywidualnej, która nie była i nie jest przedmiotem postępowania administracyjnego, powoduje wszczęcie postępowania, jeżeli została złożona przez stronę. Jeżeli skarga taka pochodzi od innej osoby, może spowodować wszczęcie postępowania administracyjnego z urzędu, chyba że przepisy wymagają do wszczęcia postępowania żądania strony. Organ właściwy do załatwienia skargi powinien załatwić skargę bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu miesiąca. Jako osoba skarżąca – zostaniesz zawiadomiony o sposobie załatwienia skargi. W przypadku gdyby skarga, w wyniku jej rozpatrzenia – została uznana za bezzasadną i jej bezzasadność wykazano w odpowiedzi na skargę, a Ty ponowisz skargę bez wskazania nowych okoliczności – organ właściwy do jej rozpatrzenia może podtrzymać swoje poprzednie stanowisko z odpowiednią adnotacją w aktach sprawy – bez powiadomienia o tym osoby skarżącej.
Podstawa prawna:
Art. 227 – 240 i art. 256 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 1960 nr 30 poz. 168)
