Aktualnie obowiązujące przepisy wskazują, że Narodowe Siły Rezerwowe są utrzymywane na potrzeby reagowania kryzysowego, jako wzmocnienie jednostek w sytuacjach kryzysowych. Podstawą powstania zobowiązania jest kontrakt, podpisywany z Ministerstwem Obrony Narodowej na okres od 2 do 6 lat. Odpowiednio wyszkoleni żołnierze rezerwy-ochotnicy otrzymują przydział kryzysowy, który oznacza zaliczenie ich do Narodowych Sił Rezerwowych i nakłada na nich obowiązek pełnienia określonej formy czynnej służby wojskowej lub dyspozycję do jej pełnienia w razie zaistnienia takiej potrzeby. Ochotnik, który zgłosi się do NSR, będzie miał obowiązek uczestniczyć w organizowanych przez wojsko szkoleniach, 30 dni rocznie. W tym czasie wojsko wypłaci mu żołd, a także może zrekompensować straty jego pracodawcy. Po podpisaniu kontraktu będzie on nadal wykonywał swoją pracę, a do jednostki zostanie wezwany wtedy, gdy będzie potrzebny.
Żołnierza rezerwy, który ochotniczo zgłosił się do wykonywania obowiązków w ramach Narodowych Sił Rezerwowych, spełniającego warunki do zawarcia kontraktu, wojskowy komendant uzupełnień kieruje do dowódcy jednostki wojskowej, w której ma być nadany przydział kryzysowy. Żołnierz rezerwy może w każdym czasie wycofać wniosek o zawarcie kontraktu, jednak nie później niż do czasu jego zawarcia. Jako równoznaczną z wycofaniem wniosku traktuje się odmowę poddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym, niestawienie się w określonym terminie w wojskowej komisji lekarskiej, wojskowej pracowni psychologicznej lub w jednostce wojskowej, a także odmowę zawarcia kontraktu.
Według Państwowej Agencji Prasowej o przyjęcie do NSR wystąpiło od 2010 r. ponad 30 tys. osób. Na kontrakty przyjęto ponad 27 tys. żołnierzy. 11 tys. osób przeszło do służby zawodowej, obecnie NSR liczą 10 tys. żołnierzy rezerwy. Kilkanaście tysięcy odeszło po przeszkoleniu i kontraktach. 7% żołnierzy NSR to kobiety, w służbie zawodowej kobiety to 2 proc. wszystkich żołnierzy.
Politycy chcą, aby obecnie obowiązujący model przedłużania kontraktów żołnierzy NSR był dużo prostszy, przy jednoczesnym podnoszeniu wiedzy i umiejętności żołnierzy. Wg wstępnych założeń kontrakty będą przedłużane na podstawie pisemnych aneksów, zniknie zatem potrzeba sporządzania i zawierania zupełnie nowych kontraktów (co oczywiście przyspieszy całą procedurę). Jednocześnie oznacza to, że osoby wchodzące już w skład NSR, które zechcą nadal współpracować z polskim wojskiem, nie będą ponownie sprawdzane pod kątem spełniania wymogów formalnych do odbywania takiej służby. Warto wspomnieć także, że przydział kryzysowy będzie zawieszany na czas ciąży i po porodzie z możliwością przyjęcia na poprzedni przydział mobilizacyjny, bez ponownej procedury przyznawania tego przydziału.
Ciekawym rozwiązaniem jest także wprowadzenie zupełnie nowych przepisów związanych z prawem pracy – nowelizacja zakłada, że pracodawcy otrzymają rekompensatę za nieobecność pracownika – rezerwisty powołanego do ćwiczeń, jeśli przedstawią właściwe dokumenty w ciągu 90, a nie tak jak teraz 30 dni. Jednocześnie informacja o takich ćwiczeniach ma dochodzić do pracodawców znacznie szybciej, niż ma to miejsce na chwilę obecną.
