Przepisy ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach stanowią, że rada gminy uchwala regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. Nie wykonywanie obowiązków określonych w regulaminie podlega karze grzywny. Regulamin taki uchwalony na terenie Płocka przewiduje, iż właściciel psa, zamieszkały na terenie miasta, zobowiązany jest dokonać jego rejestracji w Urzędzie Miasta oraz trwale go oznakować, poprzez wszczepienie mu pod skórę elektronicznego mikroczipa. Straż Miejska złożyła w Sądzie Rejonowym wniosek o ukaranie Kamila C. za to, iż będąc właścicielem psa uchylił się od obowiązku takiego oznakowania. Czyn ten zakwalifikowano jako wykroczenie. W opinii sądu pytającego zakwestionowany przepis ma charakter blankietowy. Określa on jedynie granice wymiaru kary, odnośnie wszystkich elementów czynu zabronionego odsyłając do innego aktu normatywnego będącego aktem prawa miejscowego, a nie ustawą.
Rozwiązanie zastosowane przez ustawodawcę w tym przypadku nie spełnia – zdaniem sądu pytającego – wymogu ustawowej określoności czynu zabronionego pod groźbą kary. Ponadto pozostawiając radzie gminy stosunkowo szeroki zakres ustalania obowiązków mieszkańców, naruszenie których obwarowane jest karą grzywny, pozostaje w sprzeczności z zasadą demokratycznego państwa prawnego. Według sądu pytającego istnieją wątpliwości, co do zgodności kwestionowanego przepisu z konstytucyjnymi zasadami równości wobec prawa i sprawiedliwości społecznej. Zachodzi tu możliwość różnego traktowania osób, zachowujących się w sposób identyczny, ze względu na ich miejsce zamieszkania. Takie samo zachowanie w jednym przypadku uznawane będzie za wykroczenie, podczas gdy w sąsiedniej gminie zachowanie takie nie będzie karane, z powodu obowiązywania innego regulaminu utrzymania porządku i czystości.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 10 ust. 2a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w zakresie, w jakim za wykroczenia przeciwko przepisom o zachowaniu w miejscach publicznych wydanym z upoważnienia ustawy przez radę gminy i służącym ochronie porządku, przewiduje karę grzywny jest zgodny z art. 2, art. 31 ust. 3 i art. 42 ust. 1 konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 32 ust. 1 konstytucji.
Objęty wątpliwościami sądu pytającego przepis przewiduje, iż za wykroczenie polegające na niewykonaniu nakazów lub zakazów określonych w gminnym regulaminie utrzymania czystości i porządku w miejscach publicznych na terenie gminy stosowana jest kara grzywny. Regulamin utrzymania czystości i porządku stanowiony jest przez radę gminy na podstawie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i ma status aktu prawa miejscowego.
Sąd pytający wyraził wątpliwość czy przepis art. 10 ust. 2a wskazanej ustawy jest zgodny z art. 2 konstytucji, z którego sąd wyprowadza zasadę określoności czynu zabronionego pod groźbą kary. Ponadto sąd pytający podniósł, że kwestionowany przepis nie spełnia wymogu ustawowej określoności czynu zabronionego, wynikającego wprost z art. 42 ust. 1 konstytucji. Kolejna wątpliwość sądu pytającego łączyła się z możliwością zamiany orzeczonej kary grzywny na wykonanie prac społecznie użytecznych, a w ostateczności na areszt. Według sądu pytającego zamiana na areszt stanowi nieproporcjonalną ingerencję w wolności i prawa osobiste obwinionego i narusza art. 31 ust. 3 konstytucji. Kolejna wątpliwość podniesiona w pytaniu prawnym wiąże się z możliwością zróżnicowania zakazów i nakazów dotyczących zachowania w miejscach publicznych w regulaminach utrzymania czystości i porządku na terenie różnych gmin, co prowadzić może do nierównego traktowania osób podejmujących tożsame działania, a więc do naruszenia art. 32 ust. 1 konstytucji.
Trybunał Konstytucyjny nie podzielił wątpliwości sądu pytającego i orzekł, że art. 10 ust. 2a kwestionowanej ustawy jest zgodny z art. 2, art. 31 ust. 3 i art. 42 ust. 1 konstytucji. Jednocześnie Trybunał uznał za nieuzasadnione porównywanie regulacji regulaminowych ustanowionych przez rady różnych gmin. Podkreślił, że wzorzec kontroli konstytucyjności zawarty w art. 32 ust. 1 konstytucji może być zasadnie stosowany przy ocenie konstytucyjności prawa miejscowego w obrębie danej gminy. Nie ma natomiast uzasadnienia, by wzorzec ten stosować w odniesieniu do adresatów unormowań prawnych w różnych gminach.
W uzasadnieniu zgodności art. 10 ust. 2a kwestionowanej ustawy z art. 2 i art. 42 ust.1 Konstytucji Trybunał odwołał się do uprzednio wydanych orzeczeń, stwierdzających, że pewne elementy czynu zabronionego mogą być doprecyzowane także w akcie podustawowym, pod warunkiem jego dostatecznej określoności i ustanowienia przez organ o dostatecznej demokratycznej legitymizacji (np. przez pochodzącą z wyborów powszechnych i bezpośrednich radę gminy).
Trybunał zwrócił uwagę, że istotne elementy czynu stanowiącego wykroczenie z art. 10 ust. 2a zostały określone w ustawie. W szczególności dotyczy to okoliczności, iż czyn ten polega na wykroczeniu przeciwko przepisom regulaminu o utrzymaniu czystości i porządku w gminie, stanowiącego akt prawa miejscowego ustawiony przez radę gminy i podlegający kontroli legalności. Istota tego czynu sprowadza się do niepodporządkowania się nakazom i zakazom regulaminowym, zaś sankcją za tego typu zachowania w miejscach publicznych jest kara grzywny. Trybunał Konstytucyjny, uznając zgodność art. 10 ust. 2a z art. 2 i art. 42 ust. 1 konstytucji, nie dopatrzył się też sprzeczności tego przepisu z art. 31 ust. 3 konstytucji. W szczególności uznał przewidzianą za wykroczenie określone w art. 10 ust. 2a karę grzywny za karę umiarkowanie dolegliwą, a więc niesprzeczną z zasadą proporcjonalności w ograniczaniu wolności i praw jednostki. Trybunał podkreślił, że kara ta orzekana jest każdorazowo przez sąd, a więc organ bezstronny i profesjonalny. Sąd decyduje o zamianie tej kary na prace społecznie użyteczne, zaś w wypadku braku zgody obwinionego lub niepodjęcia wskazanych tu prac na karę aresztu. Może indywidualizować orzeczenia o karze grzywny w granicach od 20-5000 złotych, w sprawie zamiany kary grzywny, a w pewnych okolicznościach odstąpić od wymierzenia kary lub karę tę złagodzić. Sąd może także posłużyć się analogią do orzekania kary grzywny za naruszenie przepisów porządkowych, którą to karę art. 54 kodeksu wykroczeń ogranicza ramami 20-500 złotych.
