Aby wyrok sądu zagranicznego był ważny w Polsce, a osoba rozwiedziona mogła zawrzeć powtórne małżeństwo, orzeczenie musi zostać uznane przez polski sąd. Oznacza to, iż trzeba przeprowadzić osobne postępowanie przed sądem polskim o uznanie orzeczenia sądu zagranicznego. Orzeczenie zagranicznego sądu w sprawach rodzinnych podlega uznaniu pod warunkiem wzajemności, gdy w państwie, z którego pochodzi orzeczenie, uznawane są orzeczenia polskie, jeżeli:
-
orzeczenie jest prawomocne w państwie, w którym zostało wydane,
-
sprawa nie należy, według polskiego prawa lub umowy międzynarodowej, do wyłącznej jurysdykcji sądów polskich lub sądów państwa trzeciego,
-
strona nie była pozbawiona możliwości obrony, a w razie nieposiadania zdolności procesowej – należytego przedstawicielstwa,
-
sprawa nie została prawomocnie osądzona przed sądem polskim albo nie wszczęto jej przed sądem polskim powołanym do jej rozstrzygnięcia, zanim orzeczenie sądu zagranicznego stało się prawomocne,
-
orzeczenie nie jest sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego naszego kraju,
-
zastosowane w sprawie obce prawo nie różni się w sposób istotny od prawa polskiego.
Z wnioskiem o uznanie orzeczenia sądu zagranicznego o rozwód może wystąpić każdy, kto ma w tym interes prawny.
Aby móc uznać orzeczenie zagranicznego sądu, trzeba wystąpić z odpowiednim wnioskiem, którego formularz możliwy jest do pobrania w sekretariatach sądów – do sądu okręgowego w Polsce, który byłby właściwy do rozpoznania sprawy. Chodzi tu o sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie wspólne miejsce zamieszkania, pod warunkiem, że w okręgu tym jedno z nich nadal przebywa. W przypadku, gdy żaden z małżonków nie mieszka w tym okręgu, właściwy jest sąd miejsca zamieszkania pozwanego, a gdy takiego nie można ustalić, to miejsce zamieszkania występującego z wnioskiem. Należy do niego dołączyć dokumenty dotyczące orzeczenia sądu zagranicznego, czyli przetłumaczony na język polski przez tłumacza przysięgłego urzędowy odpis wyroku oraz dopuszczalne jest złożenie zaświadczenia o prawomocności orzeczenia wydanego przez konsula polskiego w państwie wydania orzeczenia lub konsula tego państwa w Polsce.
Dopiero po uznaniu wyroku sądu rozwodowego można dokonywać zmian w księgach stanu cywilnego. W sytuacji, gdy któraś ze stron nie zgadza się z postanowieniem sądu okręgowego, przysługuje jej apelacja, a od postanowienia sądu apelacyjnego – skarga kasacyjna. Można także żądać wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym postanowieniem. Jednakże w razie prawomocnego uznania przez sąd polski zagranicznego wyroku orzekającego: rozwód, unieważnienie małżeństwa albo ustalającego nieistnienie małżeństwa, niemożliwe jest wniesienie apelacji bądź skargi o wznowienie postępowania, jeżeli choćby jedna ze stron zawarła wcześniej nowy związek małżeński.
