Spis treści
Czy sąd musi orzec o władzy rodzicielskiej w wyroku rozwodowym?
Zgodnie z art. 58 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i o kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.
Należy wskazać, że sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka. Sąd może pozostawić władzę rodzicielską obojgu rodzicom na ich zgodny wniosek, jeżeli przedstawili porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie i jest zasadne oczekiwanie, że będą współdziałać w sprawach dziecka.
Na marginesie należy zaznaczyć, że w trakcie postępowania rozwodowego nie może być wszczęte postępowanie przed sądem opiekuńczym co do władzy rodzicielskiej. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 21 października 2005 r. (sygn.. akt III CZP 75/05): Postępowanie o uregulowanie osobistych kontaktów rodziców, będących małżonkami, z ich małoletnim dzieckiem ulega z urzędu zawieszeniu z chwilą wytoczenia powództwa o rozwiązanie przez rozwód małżeństwa jego rodziców. Dopuszczalne jest zawarcie ugody w sprawie o uregulowanie osobistych kontaktów rodziców z ich małoletnim dzieckiem.
W jaki sposób sąd może orzec w sprawie władzy rodzicielskiej?
Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego sąd w wyroku rozwodowym może:
- pozostawić pełną władzę rodzicielską obojgu rodzicom – na ich zgodny wniosek, jeżeli przedstawili porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie i jest zasadne oczekiwanie, że będą współdziałać w sprawach dziecka;
- powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej tylko jednemu rodzicowi z ograniczeniem władzy drugiego rodzica;
- ograniczyć władzę rodzicielską obojga rodziców,
- pozbawić władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców,
- zawiesić wykonywanie władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców
Zazwyczaj niestety dochodzi do sytuacji, w które małżonkowie nie mogą się porozumieć co do wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem. Wówczas najbardziej prawdopodobne jest powierzenie przez sąd wykonywania władzy rodzicielskiej tylko jednemu z rodziców z jednoczesnym ograniczeniem władzy rodzicielskiej drugiego rodzica do określonych praw i obowiązków względem dziecka. Należy jednak pamiętać o tym, że w takim przypadku ograniczenie władzy rodzicielskiej do określonych praw i obowiązków nie jest tym samym co ograniczenie władzy rodzicielskiej, które sąd orzeka w przypadku zagrożenia dobra dziecka.
Podstawa prawna:
Art. 58, art. 109 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 1964 nr 9 poz. 59)