Kto może złożyć wniosek o emeryturę?
O emeryturę może wnioskować wyłącznie osoba zainteresowana lub jej pełnomocnik. Osoby urodzone po 31 grudnia 1948r., które ubiegają się o emeryturę na nowych zasadach składają wniosek bezpośrednio w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. W przypadku osób ubiegających się o przyznanie emerytury na dotychczasowych zasadach, do skompletowania wniosku i przedłożenia go (za zgodą pracownika) w organie rentowym jest zobowiązany pracodawca. Chodzi tu więc o osoby urodzone przed 1 stycznia 1949r., a także te urodzone po 31 grudnia 1948r., które przechodzą na wcześniejszą emeryturę, do której prawo ustalane jest według dotychczasowych zasad. Taki obowiązek nie obejmuje jednak zleceniodawców, osób fizycznych zatrudniających pracowników, płatników składek niewypłacających świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, oraz płatników składek, którzy opłacają składkę jedynie za siebie i osoby współpracujące. Należy również pamiętać, że w przypadku składania wniosku za pośrednictwem pracodawcy musi on być złożony nie później, niż na 30 dni przed zamierzonym przejściem na emeryturę.
ZUS Rp-1E
Obowiązujące przepisy nie przewidują konkretnego wzoru formularza wniosku o emeryturę. Warto jednak wiedzieć, że ZUS przygotował przykładowy wzór takiego wniosku – ZUS Rp-1E, który jest dostępny na stronie internetowej www.pue.zus.pl, w zakładce „Wzory dokumentów”. Druki formularza są również dostępne we wszystkich terenowych placówkach ZUS. Co istotne, taki wniosek składają zarówno osoby ubiegające się o starą, jak i o nową emeryturę. Istnieje również możliwość zgłoszenia wniosku w formie dokumentu elektronicznego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Taki dokument może być zgłoszony przez elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS, utworzoną zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 16 ust. 3 Ustawy z dnia 17 lutego 2005r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. Nr 64, poz. 565 ze zm.). Wniosek zgłoszony w formie dokumentu elektronicznego powinien być uwierzytelniony w sposób określony w art. 20a ust. 1 w/w ustawy lub ustalony przez ZUS na podstawie art. 20a ust. 2 tej ustawy oraz zgodny ze wzorem dokumentu elektronicznego ustalonym przez ZUS.
Wniosek o przyznanie emerytury powinien zawierać:
– imię i nazwisko zainteresowanego,
– datę urodzenia zainteresowanego,
– numer PESEL zainteresowanego, a jeżeli nie nadano tego numeru – serię i numer dowodu osobistego lub paszportu,
– adres miejsca zamieszkania i adres do korespondencji zainteresowanego,
– ostatni adres miejsca zamieszkania zainteresowanego w Polsce – w przypadku osoby zamieszkałej za granicą, jeżeli zamieszkiwała uprzednio w Polsce,
– adres miejsca pobytu lub ostatniego miejsca zamieszkania zainteresowanego – w przypadku osoby nieposiadającej adresu miejsca zamieszkania,
– wskazanie rodzaju świadczenia, o które ubiega się zainteresowany,
– wskazanie sposobu wypłaty świadczenia wraz z podaniem odpowiednich danych niezbędnych do jego wypłaty,
– podpis zainteresowanego, pełnomocnika albo osoby upoważnionej przez zainteresowanego.
Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku o emeryturę?
Osoba ubiegająca się o przyznanie emerytury powinna złożyć przedmiotowy wniosek wraz ze wszystkimi niezbędnymi dokumentami. Są to przede wszystkim dokumenty niezbędne do ustalenia prawa do emerytury oraz jej wysokości, a w szczególności:
– kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych (druk ZUS Rp-6),
– zaświadczenia pracodawców (świadectwa pracy) bądź inne dokumenty właściwych organów, urzędów czy organizacji potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe,
– zaświadczenie pracodawcy o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia, które stanowiło podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w Polsce (druk ZUS Rp-7).
Dokumentem uznawanym przez ZUS jest również legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca wpisy dotyczące okresów zatrudnienia i wysokości osiąganych zarobków, a także legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym "książeczkowym" oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia (np. o powołaniu, zmianie angażu, przyznaniu nagrody). W przypadku, gdy przepisy emerytalne przewidują możliwość udowodnienia okresu składkowego, od którego zależy prawo lub wysokość emerytury, zeznaniami świadków należy złożyć, w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, oświadczenie o niemożności przedłożenia odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres. Dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia, a także inne okresy składkowe i nieskładkowe oraz wysokość wynagrodzenia, należy dołączyć do wniosku w oryginale albo przedłożyć ich odpisy poświadczone przez notariusza albo występującego w sprawie pełnomocnika strony, będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub doradcą podatkowym. Po wykorzystaniu ZUS zwraca oryginały dokumentów wnioskodawcy. Zwrotowi nie podlegają jednak zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia, przychodu, dochodu i uposażenia oraz zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, wystawione na druku według wzoru ZUS Rp-7, a także pisemne zeznania świadków i oświadczenia zainteresowanego.
