- Reklama -
środa, 20 listopada 2024
- Reklama -
Więcej
    Strona głównaPrawoWspółwłasność prawa autorskiego

    Współwłasność prawa autorskiego

    Zgodnie z treścią art. 8 i 9 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. Dopóki twórca nie ujawnił swojego autorstwa, w wykonywaniu prawa autorskiego zastępuje go producent lub wydawca, a w razie ich braku – właściwa organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Współtwórcom przysługuje prawo autorskie wspólnie. Domniemywa się, że wielkości udziałów są równe. Każdy ze współtwórców może żądać określenia wielkości udziałów przez sąd, na podstawie wkładów pracy twórczej. Jak zaznaczył sąd apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 21 października 1994 r. (sygn. akt I ACr 807/94), osobą, której służą prawa autorskie, nie jest osoba, która jest jedynie osobą upoważnioną do realizacji tych praw, także poprzez pobranie wynagrodzenia należnego osobie uprawnionej. Z tego właśnie względu osoba taka niebędąca stroną stosunku zobowiązaniowego, a jedynie pełnomocnikiem jednej ze stron, nie ma własnego roszczenia o zapłatę honorarium i legitymacji czynnej w procesie o jego zasądzenie na własną rzecz.

    Każdy ze współtwórców może wykonywać prawo autorskie do swojej części utworu mającej samodzielne znaczenie, bez uszczerbku dla praw pozostałych współtwórców. Do wykonywania prawa autorskiego do całości utworu potrzebna jest zgoda wszystkich współtwórców. W przypadku braku takiej zgody każdy ze współtwórców może żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeka uwzględniając interesy wszystkich współtwórców. Każdy ze współtwórców może dochodzić roszczeń z tytułu naruszenia prawa autorskiego do całości utworu. Uzyskane świadczenie przypada wszystkim współtwórcom, stosownie do wielkości ich udziałów. Do autorskich praw majątkowych przysługujących współtwórcom stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego o współwłasności w częściach ułamkowych.

    Z dziełem współautorskim – zarówno nierozłącznym, jak i rozłącznym – mamy do czynienia tylko w przypadku istnienia woli autorów zespolenia ich wysiłków i wkładów twórczych dla osiągnięcia zamierzonego celu. Za współtwórcę może być uznana tylko ta osoba, której działalność o charakterze intelektualnym znajduje w utworze odbicie. Praca twórcza współautorów może przebiegać wspólnie lub równocześnie, bądź oddzielnie i niejednocześnie, lecz nie może powstać niezależnie od woli twórców, musi bowiem istnieć, choćby dorozumiane, porozumienie współtwórców co do stworzenia wspólnym wysiłkiem wspólnego dzieła. Tylko w takiej sytuacji będziemy mogli mówić o współwłasności prawa autorskiego. Z drugiej jednak strony współtwórczość w rozumieniu prawa autorskiego nie zachodzi, gdy współpraca określonej osoby nie ma charakteru twórczego, lecz pomocniczy, chociażby umiejętność wykonywania czynności pomocniczych wymagała wysokiego stopnia wiedzy fachowej, zręczności i inicjatywy osobistej.

    Reasumując, o współtwórstwie w zakresie prawa autorskiego nie decyduje wola stron (nawet jeśli zostanie wyrażona w umowie), lecz stan faktyczny danej sprawy. Tak naprawdę współtwórcą (i zarazem współwłaścicielem danego dzieła) będzie osoba, która włożyła swoje działania w powstały utwór, przy czym nie są to działania o charakterze technicznym, lecz intelektualnym. Po spełnieniu tej przesłanki współwłasność, a dokładniej wspólne prawo majątkowe do utworu, powstanie z mocy samego prawa – a zatem bez konieczności zawierania jakichkolwiek umów cywilnoprawnych.
     

    POWIĄZANE ARTYKUŁY
    - Reklama -

    NAJPOPULARNIEJSZE