Współwłasność
Generalnie współwłasność to stan, w którym do jednej rzeczy prawo własności przysługuje więcej niż jednemu podmiotowi. W polskim prawie istnieją dwa rodzaje współwłasności: współwłasność łączna i współwłasność w częściach ułamkowych. Współwłasność łączna dotyczy ściśle określonych stosunków prawnych i powstaje na podstawie przepi sów regulujących te stosunki.W głównej mierze dotyczy majątku objętego wspólnością ustawową małżonków oraz majątku wspólnego wspólników spółki cywilnej. Z kolei współwłasność ułamkowa polega na tym, że udział każdego współwłaściciela we wspólnym prawie jest określony kwotowo ułamkiem. W przypadku, gdy nie jest określone jaki udział (ułamek) przypada poszczególnym współwłaścicielom, domniemywa się, że ich udziały są równe. Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Udział we współwłasności ułamkowej może być przedmiotem nie tylko obrotu ale także przedmiotem egzekucji. Może być też na nim ustanowiona hipoteka. W praktyce współwłasność samochodu powstaje zwykle z chęci obniżenia wysokości składki na polisę OC. Jeden ze współwłaścicieli, który nie ma wcale zniżek w ubezpieczeniach komunikacyjnych za bezszkodową jazdę lub jego zniżki są małe, bierze na drugiego współwłaściciela osobę z wysokim poziomem zniżek. W przypadku takim wysokość składki na polisę OC ulega znacznemu obniżeniu. Nie należy jednak zapominać o tym, że w przypadku, gdy jeden ze współwłaścicieli spowoduje wypadek, zniżki zostaną potrącone wszystkim osobom, które wpisane są w dowodzie rejestracyjnym auta.
Umowa kupna-sprzedaży
Najczęściej współwłasność samochodu powstaje w wyniku zawarcia umowy kupna-sprzedaży. Należy pamiętać, że aby nabyć/sprzedać cały samochód w treści umowy muszą być wymienieni wszyscy jego współwłaściciele. Umowa, której przedmiotem będzie samochód objęty współwłasnością, powinna więc uwzględniać ten fakt. Ponadto konieczne jest, aby każdy ze współwłaścicieli podpisał wskazaną umowę. Nie ma oczywiście przeszkód do tego, żeby jeden współwłaściciel miał pełnomocnictwo do zawarcia umowy w imieniu pozostałych współwłaścicieli. W takiej sytuacji do umowy należy dołączyć pełnomocnictwo z upoważnieniem do zawarcia takiej umowy.
Oprócz tego fakt reprezentowania pozostałych współwłaścicieli musi być wskazany w jej treści. Rejestracja takiego auta odbywa się podobnie jak w sytuacji, gdy samochód ma tylko jednego właściciela. Warto wiedzieć, że o ile kolejność, w której współwłaściciele zostali wpisani w umowie kupna-sprzedaży nie ma żadnego znaczenia, to kolejność wskazania współwłaścicieli we wniosku o rejestrację pojazdu jest już bardzo ważna. Osoba wskazana we wniosku jako pierwsza będzie bowiem wpisana na pierwszej stronie dowodu rejestracyjnego, a dane pozostałych osób zostaną umieszczone w rubryce „Adnotacje urzędowe” ze wskazaniem, iż są to współwłaściciele pojazdu.
Współwłasność samochodu może również powstać w wyniku zawarcia umowy sprzedaży jedynie części zarejestrowanego już samochodu. W takiej sytuacji, w umowie kupna-sprzedaży, określa się zbywalną część auta. W tym przypadku kupujący jest zwolniony z opłat związanych z załatwianiem formalności w wydziale komunikacji ale musi zapłacić 2% podatku od czynności cywilnoprawnych. Powinien również złożyć wniosek o zmianę danych w dowodzie rejestracyjnym i karcie pojazdu w przypadku, gdy została wydana.
W przypadku współwłasności małżeńskiej samochód może być sprzedany przez jednego z małżonków, bez koniecznej zgody drugiego małżonka. Drugi małżonek może jednak wyrazić sprzeciw wobec takiej czynności. Sprzeciw jest skuteczny wobec nabywcy jedynie wtedy, gdy taka osoba mogła się z nim zapoznać przed zawarciem umowy.
Darowizna
Powstanie współwłasności auta jest możliwe także w wyniku zawarcia umowy darowizny samochodu. Oczywiście należy pamiętać o konieczności uiszczenia podatku od spadków i darowizn. Wysokość należnego podatku uzależniona jest od wartości darowanego pojazdu oraz stopnia pokrewieństwa między darczyńcą a obdarowanym. Jeżeli obdarowany jest osobą z najbliższej rodziny darczyńcy, urząd skarbowy może zwolnić go z obowiązku zapłaty tego podatku. Jest to jednak możliwe jedynie w przypadku, gdy obdarowany zgłosi darowiznę w ciągu 6 miesięcy od daty zawarcia umowy darowizny. Obdarowany nie ponosi żadnych opłat związanych z przerejestrowaniem auta. Wystarczy, że złoży wniosek o przerejestrowanie pojazdu i przedstawi w wydziale komunikacji odpowiednie dokumenty.
