KUPNO AUTA
W momencie podejmowania decyzji o zakupie samochodu, należy sprawdzić, czy jego poprzedni właściciel zawarł umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC. Powinniśmy też dowiedzieć się, czy umowa będzie obowiązywała w dniu ewentualnego nabycia pojazdu. Jeśli taka umowa nie została zawarta nowy właściciel w dniu nabycia własności samochodu (a najpóźniej zanim wyruszy gdziekolwiek nowo nabytym autem) musi zawrzeć z wybranym przez siebie zakładem ubezpieczeń nową umowę ubezpieczenia OC.
Gdy sprzedający w chwili sprzedaży pojazdu był stroną takiej umowy to na kupującego przechodzą automatycznie wszelkie prawa i obowiązki z niej wynikające. W takim przypadku ubezpieczenie zakończy się z upływem okresu, na jaki została zawarta umowa. W każdej jednak chwili możemy wypowiedzieć umowę ubezpieczenia, a następnie zawrzeć ją z dowolnie wybranym zakładem. Warto pamiętać o tym, że w przypadku kontynuacji umowy z poprzednim ubezpieczycielem, może on dokonać ponownej kalkulacji należnej mu składki z tytułu udzielonej ochrony ubezpieczeniowej. Jeśli zakład ubezpieczeń ustali, że nowemu właścicielowi nie przysługują zniżki, które miał sprzedający, składka może zostać powiększona. Gdy poprzedni właściciel uiścił roczną składkę z góry za cały okres ubezpieczenia, rekalkulacja może polegać na wezwaniu kupującego do zapłaty dodatkowej kwoty. Sam kupujący może także złożyć wniosek do dotychczasowego ubezpieczyciela o ponowne wyliczenie składki z uwzględnieniem przysługujących mu zniżek .
SPRZEDAŻ AUTA
W chwili gdy sprzedajemy nasze auto, powinniśmy przekazać kupującemu wraz z całą dokumentacją pojazdu także polisę OC. Bardzo ważne jest, aby pamiętać o powiadomieniu na piśmie naszego zakładu ubezpieczeń o fakcie sprzedaży pojazdu wraz z danymi kupującego (imię, nazwisko, adres zamieszkania, nr PESEL lub dokładne dane firmy w przypadku gdy kupującym jest przedsiębiorca lub spółka). Mamy na to 14 dni od chwili zawarcia umowy sprzedaży.
Wraz z nabyciem samochodu na nowego właściciela przechodzi odpowiedzialność za szkody wyrządzone pojazdem podczas jego użytkowania oraz obowiązek opłacania składek ubezpieczeniowych. Istnieje jednak od tego bardzo ważny wyjątek. Sprzedający, mimo sprzedaży pojazdu, ponosi odpowiedzialność wraz z nabywcą za zapłatę składki należnej zakładowi ubezpieczeń za okres od dnia sprzedaży do dnia zawiadomienia zakładu o fakcie zbycia auta. Wspólna odpowiedzialność za opłacenie składek w tym okresie przez kupującego i sprzedającego ma charakter solidarny. Oznacza to, że jeśli jedna ze stron tej transakcji wbrew obowiązkowi nie opłacił składek, zakład ubezpieczeń może żądać zapłaty jej w całości od drugiej strony. Często nieświadomi tego faktu byli właściciele samochodów, dowiadują się o nim od firmy windykacyjnej, która w imieniu ubezpieczyciela egzekwuje tą należność. Tymczasem zgodnie z przepisami prawa odpowiedzialność sprzedawcy kończy się dopiero w momencie zawiadomienia ubezpieczyciela o sprzedaży auta. Dlatego tak ważne jest, aby fakt ten zgłosić do zakładu ubezpieczeń jak najszybciej i tym samym jak najszybciej zwolnić się od obowiązku płacenia składek za osobę, która kupiła nasze auto i która umowy ubezpieczenia OC nie zawarła.
UŻYCZENIE AUTA
Kiedy chcemy skorzystać z pożyczonego auta, również powinniśmy pamiętać o sprawdzeniu, czy jego właściciel zawarł umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC. Powinniśmy sprawdzić czy przy dokumentach pojazdu (dowód rejestracyjny) jest polisa. Jeśli sam właściciel nie zawarł umowy ubezpieczenia OC, to użytkownik zobowiązany jest do jej zawarcia z zakładem ubezpieczeń. Powinien to zrobić w dniu, w którym auto zostało mu udostępnione, a najpóźniej gdy zacznie nim jeździć. Z chwilą zwrotu auta właścicielowi przejdą na niego automatycznie także prawa i obowiązki wynikające z ubezpieczenia zawartego przez używającego pojazd z firmą ubezpieczeniową.
KRADZIEŻ POJAZDU. ZŁOMOWANIE. WYJAZD ZA GRANICĘ.
Z pewnymi wyjątkami umowę ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu zawiera się na 12 miesięcy. Jednak ubezpieczenie może wygasnąć przed upływem tego terminu. Dotyczy to sytuacji, w których potrzeba i obowiązek ubezpieczenia auta przestaje istnieć, a więc przede wszystkim, gdy następuje wyrejestrowanie pojazdu, ponieważ:
- pojazd został przekazany do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów;
- pojazd został skradziony;
- pojazd został wywieziony z kraju (rejestracja lub sprzedaż auta za granicą);
- pojazd został zniszczony (kasacja) za granicą.
Warto pamiętać, że zgodnie z obowiązującym prawem w przypadku kradzieży do chwili wyrejestrowania pojazdu wszelkie szkody spowodowane ruchem auta kierowanego przez złodzieja będą objęte ochroną ubezpieczeniową opartą na umowie ubezpieczenia OC właściciela, któremu pojazd skradziono.
JAK DZIAŁA AUTOMATYCZNE WZNOWIENIE UBEZPIECZENIA CZYLI KLAUZULA PROLONGACYJNA?
Klauzula prolongacyjna przewiduje automatyczne milczące zawarcie nowej umowy ubezpieczenia. Dzieje się tak zawsze, jeśli nie później niż na jeden dzień przed końcem okresu ubezpieczenia, na który umowa została zawarta, właściciel auta nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu. Celem takiej regulacji jest zagwarantowanie nieprzerwanej ochrony ubezpieczeniowej. Jeśli zdarzy się, że właściciel pojazdu „prześpi” termin wygaśnięcia umowy ubezpieczenia lub też będąc zadowolonym z dotychczasowej współpracy z zakładem nie wypowie umowy z mocy prawa dojdzie do zawarcia ponownego kontraktu ubezpieczeniowego. W takiej sytuacji zakład ubezpieczeń powinien potwierdzić zawarcie umowy przesyłając odpowiednie dokumenty w terminie 14 dni od dnia jej „zawarcia”. Warto pamiętać, że nowa umowa, choć automatycznie, może zostać zawarta na nieco innych zasadach niż poprzednia. Firma ubezpieczeniowa na podstawie nowych informacji (np. zwiększenie stawek ubezpieczeniowych przez ubezpieczycieli lub z drugiej strony zmniejszenie składki z tytułu przyznania zniżek za bezszkodową jazdę) może dokonać rekalkulacji składki.
WARTO PAMIETAĆ
W pewnych okolicznościach może nie dojść do milczącego zawarcia umowy. Nastąpi to, jeśli właściciel pojazdu nie opłacił składki ubezpieczeniowej za mijający okres 12 miesięcy w całości. O istnieniu klauzuli prolongacyjnej warto także pamiętać w sytuacji, w której chcemy zmienić ubezpieczyciela, bo np. jesteśmy niezadowoleni z jego usług. Jeśli ubezpieczający nie złożył wypowiedzenia, a podpisał umowę z innym zakładem, dojdzie do podwójnego ubezpieczenia, co oznacza, że posiadacz pojazdu będzie zobowiązany do uiszczenia składki tak dotychczasowemu jak i nowemu ubezpieczycielowi.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczyciel Komunikacyjnych (Dz.U.2003.124.1152 wraz z dal. zmian.)
Julia Krupa-Ignaczak
Radca prawny KRUK S.A.
