Wydanie pozwolenia na broń oraz przypadki, w których pozwolenie na broń nie jest wymagane

Podmiot właściwy do wydania pozwolenia na broń

Broń palną i amunicję do tej broni można posiadać na podstawie pozwolenia na broń wydanego przez właściwego ze względu na miejsce stałego pobytu zainteresowanej osoby lub siedzibę zainteresowanego podmiotu komendanta wojewódzkiego Policji, a w przypadku żołnierzy zawodowych – na podstawie pozwolenia wydanego przez właściwego komendanta oddziału Żandarmerii Wojskowej. Broń palną pozbawioną cech użytkowych można posiadać na podstawie karty rejestracyjnej broni pozbawionej cech użytkowych wydanej przez właściwego ze względu na miejsce stałego pobytu zainteresowanej osoby lub siedzibę zainteresowanego podmiotu komendanta wojewódzkiego Policji, a w przypadku żołnierzy zawodowych – właściwego komendanta oddziału Żandarmerii Wojskowej.
 

Pozwolenie na broń wydaje się na czas nieokreślony w drodze decyzji administracyjnej.
Pozwolenie na broń wydawane jest w drodze decyzji administracyjnej, w której określa się cel, w jakim zostało wydane oraz rodzaj i liczbę egzemplarzy broni.
 

Na wniosek osoby posiadającej pozwolenie na broń wydaje się zaświadczenie uprawniające do nabycia rodzaju i liczby egzemplarzy broni zgodnie z pozwoleniem i amunicji do tej broni.

Szczególne wymagania stawiane zainteresowanym uzyskaniem pozwolenia na broń oraz cel wydania pozwolenia na broń

Właściwy organ Policji wydaje pozwolenie na broń, jeżeli wnioskodawca nie stanowi zagrożenia dla samego siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego oraz przedstawi ważną przyczynę posiadania broni.
 

Pozwolenie na broń wydaje się w szczególności w celach:
 

1. ochrony osobistej;
2. ochrony osób i mienia;
3. łowieckich;
4. sportowych;
5. rekonstrukcji historycznych;
6. kolekcjonerskich;
7. pamiątkowych;
8. szkoleniowych.

Za ważną przyczynę, o której mowa wyżej, uważa się w szczególności:
 

• stałe, realne i ponadprzeciętne zagrożenie życia, zdrowia lub mienia – dla pozwolenia na broń do celów ochrony osobistej, osób i mienia;
• posiadanie uprawnień do wykonywania polowania, ustalonych na podstawie odrębnych przepisów – dla pozwolenia na broń do celów łowieckich;
• udokumentowane członkostwo w stowarzyszeniu o charakterze strzeleckim, posiadanie kwalifikacji sportowych, o których mowa w art. 10b, oraz licencji właściwego polskiego związku sportowego – dla pozwolenia na broń do celów sportowych;
• udokumentowane członkostwo w stowarzyszeniu, którego statutowym celem jest organizowanie rekonstrukcji historycznych oraz zaświadczenie potwierdzające czynny udział w działalności statutowej – dla pozwolenia na broń do celów rekonstrukcji historycznych;
• udokumentowane członkostwo w stowarzyszeniu o charakterze kolekcjonerskim – dla pozwolenia na broń do celów kolekcjonerskich;
• udokumentowane nabycie broni w drodze spadku, darowizny lub wyróżnienia – dla pozwolenia na broń do celów pamiątkowych;
• posiadanie uprawnień, określonych w odrębnych przepisach do prowadzenia szkoleń o charakterze strzeleckim oraz udokumentowane zarejestrowanie działalności gospodarczej w zakresie szkoleń strzeleckich – dla pozwolenia na broń do celów szkoleniowych.

Rodzaje broni i amunicji

Pozwolenie na broń, wydane w celach, o których mowa powyżej, uprawnia do posiadania następujących rodzajów broni i amunicji do niej:
 

• do celów ochrony osobistej: a) broni palnej: bojowej, gazowej, alarmowej w postaci pistoletów lub rewolwerów centralnego zapłonu o kalibrach od 6 mm do 12 mm, b) przedmiotów przeznaczonych do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej o średniej wartości prądu w obwodzie przekraczającej 10 mA, c) miotaczy gazu obezwładniającego;

• do celów ochrony osób lub mienia: a) broni, o której mowa w powyższym pkt 1, b) pistoletów sygnałowych, c) pistoletów maszynowych o kalibrze od 6 mm do 12 mm, d) strzelb powtarzalnych o kalibrze wagomiarowym 12, e) karabinków samoczynnych o kalibrze od 5,45 mm do 7,62 mm;

• do celów łowieckich – broni dopuszczonej do wykonywania polowań na podstawie odrębnych przepisów;
• do celów sportowych – broni palnej: a) bocznego zapłonu z lufami gwintowanymi, o kalibrze do 6 mm, b) centralnego zapłonu z lufami gwintowanymi, o kalibrze do 12 mm, c) gładkolufowej, d) przystosowanej do strzelania wyłącznie przy pomocy prochu czarnego (dymnego);

• do celów szkoleniowych – broni, o której mowa w powyższych pkt 1-4;
• do celów rekonstrukcji historycznych – broni alarmowej albo innej broni palnej, konstrukcyjnie przeznaczonej do strzelania wyłącznie amunicją ślepą, w tym samoczynnej;
• do celów kolekcjonerskich lub pamiątkowych – broni, o której mowa w powyższych pkt 1-6.

Reglamentacja możliwości noszenia broni palnej

Właściwy organ Policji może w pozwoleniu na broń ograniczyć lub wykluczyć możliwość jej noszenia, co potwierdza się w legitymacji posiadacza broni. W rozumieniu ustawy noszenie broni oznacza każdy sposób przemieszczania załadowanej broni przez osobę posiadającą broń.

Pozwolenie na broń szczególnie niebezpieczną

Pozwolenie na broń nie może być, z nielicznymi wyjątkami, wydane na broń szczególnie niebezpieczną w postaci:
 

1. samoczynnej broni palnej, zdolnej do rażenia celów na odległość;
2. broni palnej wytworzonej lub przerobionej w sposób pozwalający na zatajenie jej przeznaczenia, a także broni imitującej inne przedmioty;
3. broni palnej wyposażonej w tłumik huku lub przystosowanej do strzelania z użyciem tłumika huku;
4. broni palnej, której nie można wykryć przy pomocy urządzeń przeznaczonych do kontroli osób i bagażu.
    

Na podstawie świadectwa broni samoczynną bronią palną, zdolną do rażenia celów na odległość mogą dysponować przedsiębiorcy i jednostki organizacyjne, którzy na podstawie odrębnych przepisów powołali wewnętrzne służby ochrony, jeżeli broń jest niezbędna do wykonywania przez te służby zadań wynikających z planu ochrony. Bronią powyższą mogą także dysponować przedsiębiorcy, którzy uzyskali koncesje na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia, jeżeli broń jest im niezbędna w zakresie i formach określonych w koncesji oraz organizatorzy kursów kształcący w zawodzie pracownika ochrony.

Przypadki, w których pozwolenia na broń nie wydaje się

Pozwolenia na broń nie wydaje się osobom:
 

1. niemającym ukończonych 21 lat;
2. z zaburzeniami psychicznymi, o których mowa w ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, lub o znacznie ograniczonej sprawności psychofizycznej;
3. wykazującym istotne zaburzenia funkcjonowania psychologicznego;
4. uzależnionym od alkoholu lub od substancji psychoaktywnych;
5. nieposiadającym miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
6. stanowiącym zagrożenie dla siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego:

• skazanym prawomocnym orzeczeniem sądu za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe,
• skazanym prawomocnym orzeczeniem sądu za nieumyślne przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu lub przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia.

Ustawa określa także inne, enumeratywnie wyliczone, przypadki fakultatywnej albo obligatoryjnej odmowy wydania pozwolenia na broń oraz przypadki cofnięcia wydanego pozwolenia na broń. Nie jest jednak celem niniejszych rozważań przytaczanie pełnego katalogu takich przypadków.
 

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2005 r. w sprawie wykazu stanów chorobowych i zaburzeń funkcjonowania psychologicznego wykluczających możliwość wydania pozwolenia na broń i rejestracji broni określa wykaz stanów chorobowych i zaburzeń funkcjonowania psychologicznego wykluczających możliwość wydania pozwolenia na broń i rejestracji broni osobom niedającym rękojmi bezpiecznego posługiwania się bronią.

Wydanie pozwolenia na broń osobie, która nie ukończyła osiemnastego roku życia

Na wniosek szkoły, organizacji sportowej, Polskiego Związku Łowieckiego, stowarzyszenia obronnego pozwolenie może być wydane osobie mającej ukończone 18 lat, jednakże tylko na broń służącą do celów sportowych lub łowieckich.

Orzeczenie lekarskie w związku z podaniem o wydanie pozwolenia na broń

Osoba, która występuje z podaniem o wydanie pozwolenia na broń przedstawia właściwemu organowi Policji orzeczenia lekarskie i psychologiczne wydane przez upoważnionych lekarza i psychologa, potwierdzające, że może ona dysponować bronią.

Postanowień powyższych nie stosuje się do pracowników podmiotów wskazanych w art. 29 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy (przedsiębiorcy i jednostki organizacyjne, posiadające wewnętrzne służby ochrony, gdzie broń jest niezbędna do wykonywania przez te służby zadań wynikających z planu ochrony oraz przedsiębiorcy, którzy uzyskali koncesje na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia, a broń jest im niezbędna w zakresie i formach określonych w koncesji) wpisanych na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej, o której mowa w art. 26 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia, ubiegających się o dopuszczenie do posiadania broni, którzy przedstawiają orzeczenia lekarskie wydane w trybie przepisów ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia.
 

Postanowienia powyższe nie dotyczą także funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Biura Ochrony Rządu, Straży Granicznej, Służby Celnej, Służby Więziennej oraz funkcjonariuszy innych państwowych formacji uzbrojonych i żołnierzy zawodowych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów posiadają przydzieloną im broń służbową.
 

Kwestie związane z obowiązkiem przejścia badań lekarskich osób ubiegających się o pozwolenie na broń reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 września 2000 r. w sprawie badań lekarskich i psychologicznych osób ubiegających się lub posiadających pozwolenie na broń.

Okresowe badania lekarskie

Osoba posiadająca pozwolenie na broń wydane w celu ochrony osobistej lub ochrony osób i mienia obowiązana jest raz na pięć lat przedstawić właściwemu organowi Policji aktualne orzeczenia lekarskie i psychologiczne. W przypadku wydania negatywnego orzeczenia lekarz lub psycholog zobowiązany jest zawiadomić o tym właściwy organ Policji.
 

Postanowień powyższych nie stosuje się do pracowników podmiotów wskazanych w art. 29 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy (przedsiębiorcy i jednostki organizacyjne, posiadające wewnętrzne służby ochrony, gdzie broń jest niezbędna do wykonywania przez te służby zadań wynikających z planu ochrony oraz przedsiębiorcy, którzy uzyskali koncesje na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia, a broń jest im niezbędna w zakresie i formach określonych w koncesji) wpisanych na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej, o której mowa w art. 26 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia, ubiegających się o dopuszczenie do posiadania broni, którzy przedstawiają orzeczenia lekarskie wydane w trybie przepisów ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia.
 

Postanowienia powyższe nie dotyczą także funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Biura Ochrony Rządu, Straży Granicznej, Służby Celnej, Służby Więziennej oraz funkcjonariuszy innych państwowych formacji uzbrojonych i żołnierzy zawodowych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów posiadają przydzieloną im broń służbową.

Stwierdzenie u posiadacza pozwolenia na broń zaburzeń psychicznych

W przypadku ujawnienia okoliczności dostatecznie uzasadniających podejrzenie, iż osoba posiadająca pozwolenie na broń należy do osób wykazujących zaburzenia psychiczne, o których mowa w ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, lub do osób o znacznie ograniczonej sprawności psychofizycznej czy wykazujących istotne zaburzenia funkcjonowania psychologicznego, właściwy organ Policji może zobowiązać tę osobę do niezwłocznego poddania się badaniom lekarskim i psychologicznym i przedstawienia wydanych orzeczeń. W przypadku wydania negatywnego orzeczenia lekarz lub psycholog zobowiązany jest zawiadomić o tym właściwy organ Policji.

Egzamin ze znajomości przepisów dotyczących posiadania broni oraz umiejętności posługiwania się bronią

Osoba, która występuje z podaniem o wydanie pozwolenia na broń, jest obowiązana zdać egzamin przed komisją powołaną przez właściwy organ Policji ze znajomości przepisów dotyczących posiadania i używania danej broni oraz z umiejętności posługiwania się tą bronią. Od egzaminu, o którym mowa, zwolnieni są funkcjonariusze Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Celnej, Biura Ochrony Rządu, Służby Więziennej, funkcjonariusze lub pracownicy innych państwowych formacji uzbrojonych i żołnierze zawodowi Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, członkowie Polskiego Związku Łowieckiego – w zakresie broni myśliwskiej, oraz członkowie Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego posiadający licencję zezwalającą na uprawianie strzelectwa sportowego – w zakresie broni sportowej, jeżeli zdali taki egzamin na podstawie odrębnych przepisów.
 

Szczególne postanowienia odnośnie egzaminu określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie egzaminu ze znajomości przepisów dotyczących posiadania broni oraz umiejętności posługiwania się bronią.

Przypadki, w których pozwolenie na broń nie jest wymagane

Pozwolenia na broń nie wymaga się w przypadku:
 

• gromadzenia broni w zbiorach muzealnych na podstawie odrębnych przepisów;
• używania broni w celach sportowych, szkoleniowych lub rekreacyjnych na strzelnicy działającej na podstawie zezwolenia właściwego organu;
• używania broni palnej sygnałowej i alarmowej do celów wzywania pomocy, ratowniczych, poszukiwawczych oraz przez osoby uprawnione do sygnalizacji zawodnikom rozpoczęcia konkurencji sportowej w trakcie zawodów sportowych, jeżeli wymaga ona takiej sygnalizacji;
• dysponowania bronią przez przedsiębiorców dokonujących obrotu bronią i amunicją na podstawie koncesji lub świadczących usługi rusznikarskie na podstawie odrębnych przepisów, o ile jest to związane bezpośrednio z prowadzeniem działalności gospodarczej;
• dysponowania bronią przekazaną w celu pozbawienia lub potwierdzenia pozbawienia cech użytkowych;
• posiadania broni palnej pozbawionej cech użytkowych;
• posiadania przedmiotów przeznaczonych do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej o średniej wartości prądu w obwodzie nieprzekraczającej 10 mA;
• posiadania ręcznych miotaczy gazu obezwładniającego;
• posiadania broni pneumatycznej;
• posiadania broni palnej rozdzielnego ładowania, wytworzonej przed rokiem 1885 oraz replik tej broni;
• posiadania broni palnej alarmowej o kalibrze do 6 mm.

Brak obowiązku posiadania pozwolenia na broń w powyższych przypadkach nie oznacza, że w każdym z podanych przypadków nie ma także obowiązku rejestracji broni. Rejestracji podlega np. broń palna pozbawiona cech użytkowych oraz broń pneumatyczna. W przypadku rejestracji broni pneumatycznej, co do której nie ma obowiązku posiadania pozwolenia, również wymagane są odpowiednie badania lekarskie.

Podstawa prawna

Art. 9, art. 10, art. 11, art. 12, art. 15, art. 16, art. 17, art. 18, art. 20, art. 29 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 576 ze zm.).