Zgodnie z treścią art. 359 Kodeksu postępowania karnego, niejawna jest rozprawa, która dotyczy:
- wniosku prokuratora o umorzenie postępowania z powodu niepoczytalności sprawcy i zastosowanie środka zabezpieczającego,
- sprawy o pomówienie lub znieważenie; na wniosek pokrzywdzonego rozprawa odbywa się jednak jawnie.
Dodatkowo art. 360 KPK przewiduje, że sąd wyłącza jawność rozprawy w całości albo w części, jeżeli jawność mogłaby:
- wywołać zakłócenie spokoju publicznego,
- obrażać dobre obyczaje,
- ujawnić okoliczności, które ze względu na ważny interes państwa powinny być zachowane w tajemnicy,
- naruszyć ważny interes prywatny.
Sąd wyłącza jawność całości lub części rozprawy także na żądanie osoby, która złożyła wniosek o ściganie. Sąd może wyłączyć jawność całości albo części rozprawy, jeżeli choćby jeden z oskarżonych jest nieletni lub na czas przesłuchania świadka, który nie ukończył 15 lat.
Wyłączenie jawności rozprawy karnej rodzi pewne określone skutki prawne – w razie wyłączenia mogą być obecne na rozprawie, oprócz osób biorących udział w postępowaniu, po dwie osoby wskazane przez oskarżyciela publicznego, oskarżyciela posiłkowego, oskarżyciela prywatnego i oskarżonego. Jeżeli jest kilku oskarżycieli lub oskarżonych, każdy z nich może żądać pozostawienia na sali rozpraw po jednej osobie. Oczywiście powyższej zasady nie stosuje się, jeżeli zachodzi obawa ujawnienia informacji niejawnych o klauzuli tajności "tajne" lub "ściśle tajne". W razie wyłączenia jawności przewodniczący może zezwolić poszczególnym osobom na obecność na rozprawie.
Wyłączenie jawności dotyczy całej rozprawy, tym samym polskie prawo nie przewiduje częściowego utajnienia toczącego się postępowania przed właściwym sądem. Taka zasada obowiązuje niezależnie od tego, czy wyłączenie jawności nastąpiło z mocy samego prawa, czy też na wniosek uprawnionej osoby.
Brak jawności postępowania pojawia się także w szczególnej sytuacji procesowej, jaką jest pojawienie się świadka koronnego. Ze względu na wartość procesową takiej osoby i konieczność ochrony jej zdrowia i życia. Sąd, na wniosek świadka koronnego, wyłącza jawność rozprawy na czas jego przesłuchania. Świadka należy pouczyć o tym uprawnieniu – tym samym wyłączenie jawności w takiej sytuacji nigdy nie następuje z mocy samego prawa. Wyłączając jawność rozprawy z udziałem świadka koronnego, sąd zarządza zakaz wnoszenia na salę rozpraw urządzeń rejestrujących dźwięk, obraz lub zdolnych do przekazania dźwięku lub obrazu, a także poddanie się kontroli w celu realizacji tego zarządzenia.
Niezależnie od powyższego, ogłoszenie wyroku odbywa się jawnie (zasada ta występuje także na gruncie postępowania cywilnego). Jeżeli jednak jawność rozprawy wyłączono w całości lub w części, przytoczenie powodów wyroku może nastąpić również z wyłączeniem jawności w całości lub w części (sam wyrok jest jednak jawny – dostępny dla każdego).
