Wymiar urlopu wypoczynkowego
Wymiar urlopu wypoczynkowego jest zależny od okresu zatrudnienia. W przypadku, gdy pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat ma on prawo do 20 dni tego urlopu w danym roku kalendarzowym. Jeżeli zaś okres zatrudnienia jest dłuższy niż 10 lat może on liczyć na 26 dni wypoczynku. Dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy wymiar urlopu ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Wynosi on odpowiednio 20 lub 26 dni. Niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia. Pierwszy urlop wypoczynkowy
Inaczej wygląda sprawa urlopu wypoczynkowego osoby, która podejmuje pracę po raz pierwszy. Taki pracownik nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego, w roku kalendarzowym w którym rozpoczął pracę, systematycznie z każdym miesiącem. Oznacza to, że z upływem każdego kolejnego miesiąca pracy, uzyskuje on ten urlop w wymiarze 1/12 urlopu przysługującego po przepracowaniu roku.
Co składa się na staż urlopowy?
Aby uzyskać prawo do urlopu wypoczynkowego nie trzeba pracować aż 10 lat u jednego pracodawcy. Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się bowiem okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy, okresy nauki oraz inne okresy wskazane przez przepisy prawa. W przypadku jednoczesnego pozostawania w dwóch lub więcej stosunkach pracy wliczeniu podlega także okres poprzedniego niezakończonego zatrudnienia w części przypadającej przed nawiązaniem drugiego lub kolejnego stosunku pracy. W przypadku nauki do stażu urlopowego wlicza się:
– przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata – z tytułu ukończenia zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej
– przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat – z tytułu ukończenia średniej szkoły zawodowej,
– 5 lat – z tytułu ukończenia średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych,
– 4 lata – z tytułu ukończenia średniej szkoły ogólnokształcącej,
– 6 lat – z tytułu ukończenia szkoły policealnej,
– 8 lat – z tytułu ukończenia szkoły wyższej.
Do tego okresu zalicza się również:
– okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
– odbytą czynną służbę wojskową,
– zawodową służbę wojskową,
– pełnienie służby w charakterze policjanta lub funkcjonariusza,
– prowadzenie gospodarstwa rolnego lub wykonywanie pracy w gospodarstwie współmałżonka,
– przypadający przed 1 stycznia 1983r. okres pracy po ukończeniu 16-go roku życia w gospodarstwie rodziców lub teściów, poprzedzający objęcie tego gospodarstwa,
– urlop bezpłatny, udzielony na czas wykonywania pracy u innego pracodawcy,
– bezpłatny urlop szkoleniowy udzielony pracownikowi, który bez skierowania pracodawcy podnosi kwalifikacje zawodowe,
– urlop bezpłatny,
– zatrudnienie u pracodawców zagranicznych,
– wykonywanie pracy nakładczej,
– okres, za który pracownik otrzymał odszkodowanie z tytułu skrócenia mu okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
– okres, za który pracownikowi przyznano wynagrodzenie w związku z orzeczeniem sądu przywracającym pracownika do pracy albo odszkodowanie z powodu bezprawnego rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę.
Dodatkowy urlop wypoczynkowy
Są jednak takie grupy pracowników, którzy na mocy ustaw szczególnych, mogą korzystać z dodatkowych dni takiego urlopu. Prawo do dłuższego wypoczynku mają przede wszystkim osoby pracujące w warunkach szczególnie uciążliwych dla zdrowia. Ze względu na specyfikę pracy taki urlop przysługuje między innymi policjantom, strażakom, funkcjonariuszom służby więziennej oraz żołnierzom zawodowym. Gwarancję dłuższego urlopu mają również nauczyciele, sędziowie, prokuratorzy, kuratorzy zawodowi, pracownicy socjalni czy pracownicy służby cywilnej. W przypadku osób niepełnosprawnych, kombatantów i inwalidów wojennych konieczność dłuższego urlopu wypoczynkowego uzasadnia stan ich zdrowia. Urlop pracownika może również wydłużyć sam pracodawca. Może to zrobić w umowie o pracę, układzie zbiorowym czy też regulaminie pracy. W niektórych przypadkach jest to nagroda za dobrą pracę.
Urlop proporcjonalny
Jeżeli pracownik nie przepracuje wszystkich miesięcy w danym roku u jednego pracodawcy, przysługuje mu urlop proporcjonalny. Wymiar urlopu wypoczynkowego jest w takim przypadku proporcjonalny do liczby miesięcy przepracowanych u danego pracodawcy.
Urlop uzupełniający
Prawo do urlopu uzupełniającego ma pracownik, któremu w ciągu roku zwiększył się staż urlopowy na skutek upływu czasu (10 lat pracy) lub uzyskania dodatkowego wykształcenia. Może to nastąpić również w przypadku wejścia w życie przepisów zakładowych przewidujących dłuższy urlop lub przejścia pracownika do innego pracodawcy, u którego obowiązuje wyższy wymiar urlopu.