Spornym przepisem był art. 49 ust. 9 i 10 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. komornikach sądowych i egzekucji. Reguluje on kwestię tzw. miarkowania wysokości opłat egzekucyjnych przez sąd. Zgodnie z treścią powyższych artykułów, do wniosku dłużnika o obniżenie wysokości opłat egzekucyjnych stosuje się odpowiednio przepisy art. 767- 7674 Kodeksu postępowania cywilnego. Po rozpoznaniu takiego wniosku, sąd może, uwzględniając w szczególności nakład pracy komornika lub sytuację majątkową wnioskodawcy oraz wysokość jego dochodów, obniżyć wysokość opłat egzekucyjnych.
Trybunał orzekł ostatecznie, iż zastosowanie przepisów KPC w stosunku do wniosku dłużnika o obniżenie opłat egzekucyjnych jest zgodne z treścią art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, jednak jest niezgodny z jej art. 78. Zgodnie z art. 45 ust. 1 Konstytucji, każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Z kolei art. 78 stanowi, że każda ze stron ma prawo do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji. Wyjątki od tej zasady oraz tryb zaskarżania określa ustawa. Trybunał wskazał także, że art. 49 ust. 10 zaskarżanej ustawy jest zgodny z art. 2, art. 45 ust. 1 oraz art. 21 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji.
W wyroku z dnia 29 stycznia 2013 r. (sygn. akt K1/11) TK wyraźnie podkreśla, że komornik w toku postępowania o obniżenie wysokości opłaty egzekucyjnej ma możliwości przedstawienia sądowi swojego stanowiska. Sąd przesyła mu odpis wniosku o obniżenie wysokości opłaty egzekucyjnej, zaś komornik ma obowiązek sporządzenia pisemnego uzasadnienia wysokości pobranej opłaty egzekucyjnej. To umożliwia mu odniesienie się na piśmie do kwestii obniżenia tej opłaty. Sąd może również wysłuchać komornika na wyznaczonej w tym celu rozprawie lub posiedzeniu albo zażądać od niego dodatkowych informacji na piśmie. Te możliwości przedstawienia przez komornika stanowiska wydają się wystarczające, zwłaszcza, że komornik nie jest stroną postępowania w przedmiocie obniżenia wysokości opłaty egzekucyjnej. W postępowaniu zmierzającym do ustalenia wysokości opłaty egzekucyjnej komornik nie może równocześnie występować jako organ władzy publicznej, który pierwotnie wysokość tej opłaty ustalił i jako podmiot praw konstytucyjnych, któremu przysługiwałoby roszczenie utrzymania wysokości opłaty egzekucyjnej na poziomie przez siebie określonym. Brak możliwości zaskarżenia przez komornika postanowienie sądu obniżającego wysokość opłaty egzekucyjnej jest zatem konsekwencją faktu, że komornik w tej sprawie występuje w charakterze organu władzy publicznej, zaś sąd występuje w charakterze organu kontrolującego jego działalność. TK uznał, że miarkowanie wysokości opłaty egzekucyjnej należy do niezależnych sądów, które mają obowiązek dokonania ustaleń co do stanu faktycznego i prawnego w sposób zgodny z rzeczywistością. Bez względu na to, na jakim etapie postępowania zostanie złożony wniosek o obniżenie wysokości opłaty egzekucyjnej sąd zobowiązany jest do jego rozpatrzenia z uwzględnieniem wszelkich możliwych okoliczności. Powierzenie sądowi kompetencji w zakresie kontroli wysokości opłaty egzekucyjnej należy postrzegać jako swoistą rękojmię sprawiedliwości proceduralnej.
