Spis treści
Przestępstwo pobicia to nie to samo, co „pobicie” w mowie potocznej
Czyż nie słyszymy często, że ktoś został pobity, bowiem jakiś chuligan postanowił pewnego dnia przetestować swój prawy sierpowy? W mowie potocznej mianem pobicia określamy jakiekolwiek zdarzenie, podczas którego osoba A uderzyła osobę B, robiąc jej tym samym jakąś krzywdę (np. łamiąc nos). Z punktu widzenia przepisów kodeksu karnego takie zachowanie nie jest jednak przestępstwem pobicia, ale przestępstwem spowodowania uszczerbku na zdrowiu, w przypadku nosa – uszczerbku średniego. Czym w takim razie jest rzeczone przestępstwo pobicia? Ustawodawca mianem tym określa czyn, który polega na tym, że co najmniej dwie osoby występują przeciwko innej osobie, co najmniej jednej. Mówiąc bardzo obrazowo, jak wynika z powyższego, zwykły „pojedynek” jeden na jeden nie będzie zakwalifikowany jako przestępstwo pobicia, w myśl przepisów kodeksu karnego.
Czy zabójstwo i morderstwo to synonimy?
Potocznie na przestępstwo zabójstwa mówimy prawie zawsze morderstwo. Czy słusznie? Bynajmniej. Zarówno zabójstwo jak i morderstwo zostało precyzyjnie określone przez ustawodawcę w kodeksie karnym. Mówiąc najprościej zwykłe przestępstwo zabójstwa polega na umyślnym zabiciu człowieka i zagrożone jest karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności. Z kolei morderstwo także polega na zabiciu człowieka, jednakże w tym przypadku sprawca musi popełnić dane przestępstwo:
- ze szczególnym okrucieństwem,
- w związku z wzięciem zakładnika, zgwałceniem albo rozbojem,
- w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie,
- z użyciem materiałów wybuchowych.
Mówiąc językiem prawa karnego, morderstwo jest kwalifikowanym typem zabójstwa. W praktyce oznacza to tyle, że ze względu na wymienione wyżej cechy morderstwa, sprawca podlega surowszej odpowiedzialności karnej. Osoba dopuszczająca się morderstwa podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 12, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.
Zabójca i morderca to dwie różne osoby
Łatwo się domyślić, że również pomiędzy określeniami zabójca i morderca nie sposób postawić znaku równości. Zabójcą jest ten, kto dopuszcza się zwykłego zabójstwa, zaś mianem mordercy określa się tego, kto zabija człowieka:
- ze szczególnym okrucieństwem,
- w związku z wzięciem zakładnika, zgwałceniem albo rozbojem,
- w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie,
- z użyciem materiałów wybuchowych.
Czy eutanazja to synonim zabójstwa eutanatycznego?
W języku potocznym funkcjonuje także pojęcie eutanazji. Jego odzwierciedleniem w języku prawa karnego jest pojęcie zabójstwa eutanatycznego. Jedno i drugie pojęcie oznacza nic innego, jak zabicie człowieka na jego żądanie i pod wpływem współczucia dla niego. Kodeks karny penalizuje wyżej opisane zachowanie, czyli – mówiąc potocznie – ten, kto zabije człowieka na jego żądanie i pod wpływem współczucia dla niego będzie podlegał karze. Z uwagi na wymiar kary, eutanazja stanowi typ uprzywilejowany przestępstwa zabójstwa. Oznacza to tyle, że osoba która dopuściła się eutanazji podlega niższej karze, niż osoba, która dokonała zwykłego zabójstwa. W świetle kodeksu karnego, ten kto zabił człowieka na jego żądanie i pod wpływem współczucia dla niego, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. W wyjątkowych wypadkach sąd może także zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
Kara więzienia – kara pozbawienia wolności
Używane w mowie potocznej sformułowanie „kara więzienia” jest niczym innym, jak ustawową karą pozbawienia wolności. Pozbawienie wolności polega na odizolowaniu sprawcy od społeczeństwa, na wskazany w wyroku okres czasu, z uwagi na charakter czynu, którego się dopuścił. W świetle przepisu art. 37 w związku z art. 32 pkt. 3 – 5 kodeksu karnego, kara pozbawienia wolności może być wymierzona od miesiąca do lat 15, na kres 25 lat, bądź mieć charakter dożywotni. Karę pozbawienia wolności, która trwa najkrócej miesiąc a najdłużej 15 lat, wymierza się w miesiącach i latach.
Podstawa prawna:
Art. 32, art. 37, art. 148, art. 150, art. 157, art. 158 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – kodeks karny (Dz.U.1997.88.553)
