W dniu 22 czerwca 2010 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Jarosława J. dotyczącą zakresu odpowiedzialności za pomocnictwo w popełnieniu czynu zabronionego. Zadaniem Trybunału było rozstrzygnięcie w sprawie zgodności art. 18 § 2 ustawy z dnia 19 kwietnia 1969 roku – Kodeks karny z art. 37 ust. 1, art. 42 ust. 1, art. 2, art. 8 i art. 87 ust. 1 konstytucji.
Zakwestionowany przepis stanowi, że za pomocnictwo odpowiada ten, kto chcąc aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, albo godząc się na to, dostarcza jej środków, udziela jej rady i informacji lub też w inny podobny sposób ułatwia popełnienie tego czynu. Według orzekających w sprawie sądów zachowanie skarżącego w "inny podobny sposób" ułatwiło popełnienie przestępstwa. W opinii skarżącego narusza to art. 42 ust. 1 konstytucji poprzez pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej za czyn, który nie został należycie stypizowany w ustawie karnej, jako czyn zabroniony. Uznanie, że pomocnictwem do czynu zabronionego jest zachowanie opisane jako "w inny podobny sposób ułatwia czyn zabroniony" jest wieloznaczne i nieprecyzyjne. Takie określenie nie czyni zadość wymaganiom przewidywalności. Zakwestionowany przepis zawierając sformułowania prowadzące do dowolności w stosowaniu prawa karnego, burzy zasadę stabilności i bezpieczeństwa sytuacji prawnych – twierdzi skarżący.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 18 § 2 ustawy z dnia 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks karny jest zgodny z art. 42 ust. 1 w związku z art. 2 konstytucji. W pozostałym zakresie TK umorzył postępowanie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku. Oznacza to, ze zakres odpowiedzialności za pomocnictwo w popełnieniu czynu zabronionego jest zgodny z konstytucją.
Trybunał Konstytucyjny uznał, że zaskarżony art. 18 § 2 ustawy z 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks karny (dalej: dawny kodeks karny d.k.k.) spełnia konstytucyjny wymóg dopuszczalności pojęć i zwrotów niedookreślonych w prawie karnym. Analiza orzecznictwa sądów, dotycząca pomocnictwa psychicznego, polegającego na całkowitym solidaryzowaniu się "pomocnika", manifestowanym w sposób szczególnie sugestywny, z zamiarem bezpośrednim sprawcy, wykazała, że określony wyżej sposób pomocnictwa psychicznego, został w ciągu kilkudziesięciu lat utrwalony w orzecznictwie sądów. Sądy orzekające, w zgodzie z wieloletnią linią orzeczniczą ustaliły, na podstawie stanu faktycznego sprawy, że skarżący popełnił, określone przestępstwo pomocnictwa psychicznego do przestępstw popełnionych przez bezpośredniego sprawcę, określonych w części szczególnej d.k.k
Ponadto, Trybunał zwrócił uwagę, że skarżący skorzystał z wszystkich gwarancji proceduralnych w sferze stosowania prawa, także z nadzwyczajnego środka kontroli orzeczeń sądowych. Zawarta w art. 42 ust. 1 konstytucji zasada określoności czynów zabronionych, stanowiąca główny wzorzec kontroli konstytucyjnej zaskarżonego przepisu, jest uszczegółowieniem ogólnej zasady określoności wynikającej z art. 2 konstytucji. Dlatego Trybunał orzekł, że zaskarżony art. 18 § 2 d.k.k. jest zgodny z art. 42 ust. 1 w związku z art. 2 konstytucji.
Trybunał w fazie wstępnego rozpoznania nie znalazł podstaw, aby przychylić się do wniosku skarżącego o zawieszenie wykonania kary orzeczonej przez sąd. Merytoryczne rozpoznanie niniejszej skargi potwierdziło trafność takiej oceny Trybunału.
