Ustalanie systemów czasu pracy
Systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy ustala się:
- w układzie zbiorowym pracy lub
- w regulaminie pracy albo
- w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie
- ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy (art. 150 § 1 kp).
Jeśli w zakładzie działa organizacja związkowa – regulamin pracy pracodawca ustala w uzgodnieniu z tą organizacją. W razie nieuzgodnienia treści regulaminu pracy z zakładową organizacją związkową w ustalonym przez strony terminie, regulamin ustala pracodawca.
Obwieszczenie
W przypadku gdy pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy, wprowadzenia lub zmiany systemu czasu pracy należy dokonać w drodze obwieszczenia. Obwieszczenie takie wchodzi w życie po upływie 14-dniowego terminu od podania go do wiadomości pracowników.
Zawiadomienie inspektora pracy
Pracodawca, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, a także pracodawca, u którego zakładowa organizacja związkowa nie wyraża zgody na ustalenie lub zmianę systemów i rozkładów czasu pracy oraz okresów rozliczeniowych czasu pracy, może stosować okresy rozliczeniowe czasu pracy określone w art. 129 § 2 i w art. 135 § 2 i 3 kp – po uprzednim zawiadomieniu właściwego inspektora pracy (art. 150 § 2 kp).
Wyjątki
Należy jednak pamiętać, że przerywany czas pracy – co do zasady może być wprowadzony tylko w układzie zbiorowym. Jednak u pracodawcy będącego osobą fizyczną, prowadzącego działalność w zakresie rolnictwa i hodowli, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, system przerywanego czasu pracy może być stosowany na podstawie umowy o pracę (art. 139 § 4 kp).
Z kolei system skróconego tygodnia pracy oraz system pracy weekendowo-świątecznej powinien być wprowadzany w indywidualnej umowie o pracę.
Indywidualny rozkład czasu pracy
Pracodawca ma możliwość ustalenia dla poszczególnych pracowników, na ich pisemny wniosek, indywidualnego, odmiennego od obowiązującego w całej firmie, rozkładu czasu pracy. Wniosek taki może złożyć każdy pracownik, bez względu na obowiązujący go system czasu pracy.
Przepisy nie przewidują żadnych wymogów, jakie ma spełniać taki wniosek. Pracownik powinien jedynie sformułować pisemną prośbę o zmianę rozkładu czasu pracy w ramach systemu czasu pracy. Dobrze, jeśli pracownik wskaże we wniosku od kiedy chce, aby stosowano do niego zmieniony rozkład czasu pracy oraz w jaki sposób chce pracować, tzn. w jakie dni tygodnia i po ile godzin na dobę chce pracować.
Pracownik nie ma obowiązku uzasadniania we wniosku o ustalenie indywidualnego rozkładu przyczyn złożenia wniosku. Pracodawca zaś nie może żądać takiego uzasadnienia.
Wprowadzenie indywidualnego systemu może nastąpić tylko na podstawie zgody pracodawcy. Wystarczy, aby pracodawca lub osoba upoważniona do działania w jego imieniu napisała na wniosku: „Wyrażam zgodę” i złożyła swój podpis.
Pobierz wzór dokumentu – Wniosek o indywidualny rozkład czasu pracy
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. 1998 Nr 21, poz. 94)
