Spis treści
Dane w spisie wyborców
Do spisu wyborców wpisuje się dane osób, którym przysługuje prawo wybierania. Podstawę prawną przetwarzania danych w spisach wyborców stanowi art. 26 § 1 Kodeksu wyborczego. Spis wyborców jest sporządzany i aktualizowany przez gminę, jako zadanie zlecone, na podstawie rejestru wyborców (poza przypadkami, gdy wyborcy są wpisywani do spisu wyborców sporządzanego przez kapitana statku oraz do spisu wyborców sporządzanego przez właściwego terytorialnie konsula).
Nie wszyscy wyborcy stale przebywają na terytorium Polski. Zgodnie z art. 35 § 1 Kodeksu wyborczego, wyborcy przebywający za granicą i posiadający ważne polskie paszporty lub – w przypadku obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi – posiadający ważny paszport lub inny dokument stwierdzający tożsamość, wpisywani są do spisu wyborców sporządzanego przez właściwego terytorialnie konsula. Zgodnie z art. 35 § 2 Kodeksu wyborczego, wpisu dokonuje się na podstawie osobistego zgłoszenia wniesionego ustnie, pisemnie, telefonicznie, telegraficznie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Zgłoszenie powinno zawierać imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL, oznaczenie miejsca pobytu wyborcy za granicą, numer ważnego polskiego paszportu, a także miejsca i datę jego wydania, a w przypadku obywateli polskich czasowo przebywających za granicą, również miejsce wpisania wyborcy do rejestru wyborców. W przypadku obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi, zgłoszenie powinno zawierać numer innego ważnego dokumentu stwierdzającego tożsamość, a także miejsce i datę jego wydania. Zgłoszenia można dokonać najpóźniej w 3 dniu przed dniem wyborów. Mając na uwadze konieczność zapewnienia możliwości weryfikacji danych zawartych w spisie wyborców przebywających za granicą, bezpieczeństwa wprowadzania i przetwarzania tych danych, ich przekazywania i odbioru oraz zasadę, zgodnie z którą można być wpisanym tylko do jednego spisu wyborców, minister właściwy do spraw zagranicznych został upoważniony, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej, do określenia, w drodze rozporządzenia, sposobu sporządzania i aktualizacji spisu wyborców, a także sposobu powiadamiania urzędów gmin o objętych spisem wyborców osobach stale zamieszkałych w kraju i sposobu wydawania i ewidencjonowania zaświadczeń o prawie do głosowania.
Dane innych osób zawarte w spisie wyborców
Należy pamiętać, że dane osobowe zawarte w spisie wyborców nie powinny być widoczne dla osób, które biorąc udział w wyborach, potwierdzają swoim podpisem odbiór kart do głosowania. Sposób sporządzenia i udostępniania spisu wyborców szczegółowo reguluje – wydane na podstawie art. 33 Kodeksu wyborczego – ww. rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 29 grudnia 2014 r. w sprawie spisu wyborców. Zgodnie z jego przepisami, udostępnienie spisu wyborców następuje na pisemny wniosek wyborcy (§ 15 ust. 1). Wzór takiego wniosku zawarty został w załączniku nr 6 do rozporządzenia. Osoba składająca wniosek musi podać takie swoje dane, jak: imię (imiona), nazwisko i adres zamieszkania i może prosić o potwierdzenie, że figuruje w spisie wyborców. Jak bowiem stanowi § 16 powołanego rozporządzenia, udostępnianie spisu wyborców do wglądu następuje przez udzielenie informacji, że osoba wskazana we wniosku jest ujęta w spisie wyborców lub w nim nie figuruje, w tym również z powodu skreślenia z niego, albo że dane wpisane we wniosku różnią się od danych osoby wpisanej do spisu wyborców. Oznacza to, że wgląd do spisu wyborców nie jest tożsamy z dostępem do danych wszystkich osób, które są w nim ujęte. Prawo wglądu do spisu wyborców przysługuje jedynie wyborcy w celu sprawdzenia, czy został on uwzględniony w spisie, obejmuje zatem swym zakresem tylko i wyłącznie kontrolę danych osoby fizycznej, której dane dotyczą. Podkreślić należy, że przepisy regulujące kwestię przeprowadzania wyborów nie przewidują w swoich regulacjach możliwości dostępu do danych osobowych osób innych niż osoba, której dane dotyczą. Powyższe odnosi się zarówno do sytuacji weryfikowania danych zawartych w spisie wyborców przed rozpoczęciem wyborów, jak i w momencie potwierdzania otrzymania karty do głosowania.
Zgoda wyborcy na przetwarzanie jego danych osobowych w spisie wyborców
Przetwarzanie danych osobowych wyborcy odbywa się na podstawie przepisów prawa, dlatego też jego zgoda na przetwarzanie nie jest wymagana. Zgodnie bowiem ze wspomnianym już wyżej art. 26 Kodeksu Wyborczego, osoby, którym przysługuje prawo wybierania, wpisuje się do spisu wyborców, a dane ze spisu wyborców przekazuje się w przeddzień wyborów przewodniczącemu właściwej obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie. Spis wyborców jest sporządzany i aktualizowany przez gminę, jako zadanie zlecone, na podstawie rejestru wyborców (poza przypadkami, gdy wyborcy są wpisywani do spisu wyborców sporządzanego przez kapitana statku oraz do spisu wyborców sporządzanego przez właściwego terytorialnie konsula).
Podstawa prawna:
§ 15 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 29 grudnia 2014 r. w sprawie spisu wyborców (Dz.U. z 2015 r. poz. 5).
Art. 25, art. 26, art. 35 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2018 r. poz. 754 z późn. zm.).
