Ogólnie rzecz biorąc zatrudnienie pracownika z pominięciem postępowania konkursowego jest w pewnych wyjątkach prawnie dopuszczalne – przykładowo ma to miejsce, gdy pracownik będzie wykonywał swoją pracę na podstawie umowy zlecenia, ewentualnie gdy zostanie przyjęty na podstawie ustawy o pracownikach urzędów państwowych lub Kodeksu pracy.
Zgodnie z ustawą z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej, osoby które wykonywały przez określony okres czasu pracę urzędniczą na podstawie umowy zlecenia nie muszą przystępować do organizowanego konkursu na konkretny etat urzędniczy. Dyrektorzy właściwych jednostek organizacyjnych w urzędzie nie ma zatem obowiązku przeprowadzania konkursów na nieobsadzone stanowiska, ponieważ osoby wykonujące dotychczas pracę w/w określony warunkach posiadają właściwe doświadczenie zawodowe, które nie musi być dodatkowo sprawdzane. Podobna sytuacja dotyczy zatrudniania zastępcy wójta, którego wskazuje sam wójt bez potrzeby przeprowadzania konkursu na to stanowisko.
Procedura konkursowa nie jest potrzebna także w przypadku przyjęcia pracownika z innego urzędu. Zgodnie z treścią art. 22 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, pracownika samorządowego zatrudnionego na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, można na jego wniosek lub za jego zgodą przenieść do pracy w innej jednostce, w tej samej lub innej miejscowości, w każdym czasie, jeżeli nie narusza to ważnego interesu jednostki, która dotychczas zatrudniała pracownika samorządowego, oraz przemawiają za tym ważne potrzeby po stronie jednostki przejmującej. Przeniesienia dokonuje się w drodze porozumienia pracodawców. W przypadku przeniesienia pracownika samorządowego zatrudnionego na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, do innej jednostki jego akta osobowe wraz z pozostałą dokumentacją w sprawach związanych ze stosunkiem pracy przekazuje się do jednostki, w której pracownik ma być zatrudniony. Jak zaznaczył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 czerwca 2013 r. (sygn. akt I PK 2/13), zmiana pracodawcy dokonywana w trybie przytoczonego przepisu następuje w ramach tego samego stosunku pracy, który podlega jedynie modyfikacji, między innymi w zakresie podmiotu zatrudniającego, a tego ustawowego skutku nie niweczy zawarcie nowej umowy o pracę z pracownikiem samorządowym przeniesionym w omawianym trybie do innej jednostki samorządowej.
Z powyższego wynika zatem, że procedura konkursowa w polskich urzędach i służbie cywilnej nie zawsze jest stosowana, przy czym nie będzie stanowiło to żadnego naruszenia przepisów prawnych. Warto o tym pamiętać, szczególnie wtedy, gdy będziemy chcieli złożyć skargę w tym zakresie.
