Zgodnie z regulacją Kodeksu pracy, za pracę w święto uważa się pracę wykonywaną między godziną 6.00 w tym dniu a godziną 6.00 w następnym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina. Pamiętajmy jednak, że praca w święta w placówkach handlowych jest niedozwolona. Zasada ta znajduje zastosowanie także, jeżeli święto przypada w niedzielę.
Praca w święta jest dozwolona:
- w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
- w ruchu ciągłym,
- przy pracy zmianowej,
- przy niezbędnych remontach,
- w transporcie i w komunikacji,
- w zakładowych strażach pożarnych i w zakładowych służbach ratowniczych,
- przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób,
- w rolnictwie i hodowli,
- przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności, w szczególności w: – zakładach świadczących usługi dla ludności, – gastronomii, – zakładach hotelarskich, – jednostkach gospodarki komunalnej, – zakładach opieki zdrowotnej i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych, – jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz jednostkach organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej zapewniających całodobową opiekę, – zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, oświaty, turystyki i wypoczynku,
- w stosunku do pracowników zatrudnionych w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta.
Pamiętajmy, że praca w święta nie dotyczy tylko okresu bożonarodzeniowego. Zgodnie bowiem z ustawą z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy dniami wolnymi od pracy są święta:
- 1 stycznia,
- 6 stycznia – Święto Trzech Króli,
- pierwszy i drugi dzień Wielkiej Nocy,
- 1 i 3 maja,
- pierwszy dzień Zielonych Świątek,
- dzień Bożego Ciała,
- 15 sierpnia,
- 1 i 11 listopada oraz
- 25 i 26 grudnia.
Wigilia, choć niewątpliwie jeden z ważniejszych dni świątecznych, jest normalnym dniem roboczym. W praktyce jednak zdecydowana większość pracodawców decyduje się na skrócenie czasu pracy wszystkim zatrudnionym osobom – także i sklepy są w tym dniu krócej otwarte.
Na zakończenie jeszcze jedna ważna informacja – pracownikowi wykonującemu czynności zawodowe w święta przysługują konkretne uprawnienia. Zgodnie z przepisami KP, w takiej sytuacji pracodawca jest obowiązany zapewnić mu inny dzień wolny od pracy – w ciągu okresu rozliczeniowego. Jeżeli nie jest jednak możliwe wykorzystanie w powyższym terminie dnia wolnego od pracy w zamian za pracę w święto, pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100 % wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w święto. Do pracy w święto przypadające w niedzielę stosuje się przepisy dotyczące pracy w niedzielę. Według Sądu Najwyższego, pracodawca ma obowiązek zapewnienia całego dnia wolnego nawet wtedy, gdy pracownik wykonywał pracę w święto jedynie niewielką ilość godzin. Chodzi tu oczywiście o dzień kalendarzowy.