Pojęcie umowy timeshare
Przez umowę timeshare rozumie się umowę, na podstawie której konsument nabywa odpłatnie prawo do korzystania w okresach wskazanych w umowie z co najmniej jednego miejsca zakwaterowania. Umowa ta zawierana jest na okres dłuższy niż rok. Okres, na jaki została zawarta umowa, ustala się z uwzględnieniem postanowień umowy, umożliwiających jej przedłużenie w sposób wyraźny lub dorozumiany, oraz faktycznie dokonanych uzgodnień między stronami co do możliwości dalszego korzystania przez konsumenta z miejsca zakwaterowania (zob. art. 2 ust. 1 i 2 ustawy).
Pojęcie konsumenta
Ustawodawca odsyła w tymże zakresie do regulacji kodeksowej. Zgodnie z art. 22 (1) k.c. za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
Szczególne obowiązki informacyjne przedsiębiorcy
Przed zawarciem umowy timeshare przedsiębiorca jest obowiązany przekazać konsumentowi szczegółowe informacje dotyczące takiej umowy w zakresie określonym w specjalnym formularzu informacyjnym, którego wzór określa załączniki do ustawy (por. art. 9 ust. 1 ustawy).
Przedsiębiorca jest obowiązany przekazać konsumentowi informacje dotyczące umowy w odpowiednim czasie, umożliwiającym zapoznanie się konsumenta z ich treścią przed zawarciem umowy. Zgodnie z ustawą także oferta przedsiębiorcy skierowana do konsumenta, dotycząca umowy timeshare, powinna zawierać szczegółowe informacje dotyczące tejże umowy. Owe informacje przedsiębiorca przekazuje nieodpłatnie, w sposób jasny i zrozumiały, na piśmie lub na innym trwałym nośniku informacji. Ponadto informacje te powinny być sporządzone zgodnie z wyborem konsumenta w języku urzędowym państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym ma on miejsce zamieszkania lub którego jest obywatelem. Jeżeli w państwie tym obowiązuje więcej niż jeden język urzędowy, informacje powinny być sporządzone w jednym z tych języków, wybranym przez konsumenta. Informacje nie mogą być sporządzone w języku niebędącym językiem urzędowym Unii Europejskiej (zob. art. 10 ust. 2-5 ustawy).
Wszelkie zmiany informacji, o których mowa powyżej, mogą być dokonywane wyłącznie za zgodą konsumenta bądź w przypadku działania siły wyższej. Zgoda konsumenta na dokonanie zmian nie może być dorozumiana. O zmianach w przekazanych konsumentowi informacjach przedsiębiorca informuje konsumenta na piśmie lub na innym trwałym nośniku informacji (por. art. 11 ustawy).
W myśl art. 12 ustawy przed zawarciem umowy przedsiębiorca w sposób jasny i zrozumiały zwraca konsumentowi uwagę na:
- prawo i termin odstąpienia od umowy;
- zakaz żądania lub przyjmowania od konsumenta świadczeń, o którym mowa w art. 34 ustawy (kwestia ta zostanie omówiona w ramach dalszych rozważań).
Zawarcie umowy
Umowa timeshare powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. Przedsiębiorca jest obowiązany niezwłocznie doręczyć dokument umowy konsumentowi. Umowa powinna być sporządzona zgodnie z wyborem konsumenta w języku urzędowym państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym ma on miejsce zamieszkania lub którego jest obywatelem. Jeżeli w państwie tym obowiązuje więcej niż jeden język urzędowy, umowę sporządza się w jednym z tych języków, wybranym przez konsumenta. Umowa nie może być sporządzona w języku niebędącym językiem urzędowym Unii Europejskiej (por. art. 16 ustawy).
Przepis art. 17 ust. 1 ustawy wskazuje przedmiotowo istotne postanowienia umowy. I tak umowa timeshare powinna obligatoryjnie określać:
- imię, nazwisko i adres konsumenta;
- imię i nazwisko lub nazwę (firmę) przedsiębiorcy oraz adres jego miejsca zamieszkania lub adres jego siedziby;
- prawo i termin odstąpienia przez konsumenta od umowy;
- zakaz żądania lub przyjmowania od konsumenta świadczeń, o którym mowa w art. 34 ustawy;
- miejsce i datę zawarcia umowy.
Postanowienia umowy, o których mowa w pkt 3 i 4 (powyżej), powinny być przez konsumenta odrębnie podpisane.
Obowiązek informacyjny konsumenta
Konsument jest obowiązany do poinformowania przedsiębiorcy, z którym zawarł umowę timeshare, o zbyciu na rzecz innych konsumentów praw z tej umowy, wskazując osoby nabywające prawa. W przypadku niewykonania tego obowiązku konsument jest obowiązany do naprawienia wynikłej stąd szkody (por. art. 24 ust.1 ustawy).
Odstąpienie od umowy przez konsumenta
Konsument ma prawo odstąpienia od umowy timeshare bez podania przyczyny w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia lub od dnia doręczenia dokumentu umowy, jeżeli dzień ten następuje po dniu jej zawarcia (por. art. 25 ust. 1 ustawy). Ustawodawca wskazał przypadki, w których termin ten ulega przedłużeniu nawet o rok (zob. art. 25 ust. 2 pkt 1 i 2, art. 25 ust 3 oraz art. 26 ustawy).
Odstąpienie od umowy następuje przez złożenie przedsiębiorcy na piśmie lub na innym trwałym nośniku informacji oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Dla zachowania terminu odstąpienia od umowy wystarczające jest wysłanie oświadczenia o odstąpieniu przed jego upływem (zob. art. 28 ust. 1 i 3 ustawy).
W razie wykonania przez konsumenta prawa odstąpienia od umowy umowa uważana jest za niezawartą. Konsument nie ponosi żadnych kosztów związanych z odstąpieniem od umowy. Konsument w szczególności nie jest obowiązany do zapłaty wynagrodzenia za usługi wykonane przez przedsiębiorcę przed odstąpieniem od umowy ani do zwrotu korzyści, które przedsiębiorca mógłby uzyskać, gdyby konsument od umowy nie odstąpił (zob. art. 29 ustawy).
Jeżeli konsument uiszcza przedsiębiorcy wynagrodzenie z wykorzystaniem w całości lub w części kredytu lub pożyczki udzielonych przez przedsiębiorcę albo przez osobę trzecią na podstawie porozumienia z przedsiębiorcą, odstąpienie przez konsumenta od umowy timeshare jest skuteczne także wobec umowy kredytu lub pożyczki (por. art. 31 ust. 1 ustawy).
Zakaz żądania lub przyjmowania od konsumenta świadczeń określonych w umowie
Według art. 34 ustawy zakazane jest żądanie lub przyjmowanie od konsumenta jakichkolwiek świadczeń określonych w umowie timeshare przed upływem terminu do odstąpienia od umowy. Za żądanie lub przyjmowanie świadczeń uznaje się w szczególności żądanie lub przyjmowanie od konsumenta:
- zaliczek;
- gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej;
- blokady rachunku bankowego;
- pisemnego oświadczenia o uznaniu długu.
Odpowiedzialność przedsiębiorcy za wadliwość przedmiotu świadczenia
Przedsiębiorca będący stroną umowy timeshare jest obowiązany utrzymywać miejsce zakwaterowania oraz inne obiekty udostępniane konsumentowi na podstawie tej umowy w stanie przydatnym do umówionego użytku przez cały czas trwania umowy, w tym dokonywać napraw i innych nakładów koniecznych. Miejsce zakwaterowania oraz inne obiekty udostępniane konsumentowi uznaje się za przydatne do umówionego użytku, jeżeli są one zgodne z opisem zawartym w umowie. Nieudostępnienie konsumentowi wszystkich obiektów oraz usług, do których miał on uzyskać dostęp, oznacza brak przydatności do umówionego użytku (zob. art. 37 ustawy).
Jeżeli umowa timeshare nie stanowi inaczej, konsument nie jest obowiązany do ponoszenia nakładów na miejsce zakwaterowania oraz na inne obiekty udostępniane mu na podstawie tej umowy (art. 38 ustawy).
Jeżeli w czasie trwania umowy timeshare miejsce zakwaterowania lub inne obiekty udostępniane konsumentowi na podstawie tej umowy wymagają napraw, bez których nie są one przydatne do umówionego użytku, a które zgodnie z umową nie obciążają konsumenta, konsument może wyznaczyć przedsiębiorcy odpowiedni termin do wykonania napraw. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu konsument może dokonać koniecznych napraw na koszt przedsiębiorcy (art. 39 ustawy).
Jeżeli miejsce zakwaterowania lub inne obiekty udostępniane konsumentowi na podstawie umowy timeshare mają wady, które ograniczają ich przydatność do umówionego użytku, konsument może żądać odpowiedniego obniżenia wynagrodzenia za czas trwania wad. Jeżeli miejsce zakwaterowania lub inne obiekty udostępniane konsumentowi na podstawie umowy timeshare w chwili wydania ich konsumentowi miały wady, które uniemożliwiają przewidziane w umowie ich używanie, albo jeżeli wady takie powstały później, a przedsiębiorca mimo otrzymanego zawiadomienia nie usunął ich w czasie odpowiednim, albo jeżeli wady usunąć się nie dadzą, konsument może wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym. Roszczenie o obniżenie wynagrodzenia z powodu wad, jak również uprawnienie do wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym nie przysługuje konsumentowi, jeżeli w chwili zawarcia umowy wiedział o wadach (art. 40 ustawy).
Jeżeli wady miejsca zakwaterowania lub innych obiektów udostępnianych konsumentowi na podstawie umowy timeshare są tego rodzaju, że zagrażają zdrowiu konsumenta lub innych uprawnionych do korzystania z nich osób, konsument może wypowiedzieć umowę timeshare ze skutkiem natychmiastowym, chociażby w chwili zawarcia umowy wiedział o wadach (art. 41 ustawy).
Podstawa prawna
Art. 2, art. 9 ust. 1, art. 10 ust. 2, art. 10 ust. 3, art. 10 ust. 4, art. 10 ust. 5, art. 11, art. 12, art. 16, art. 17 ust. 1, art. 24 ust. 1, art. 25 ust. 1, art. 25, art. 26, art. 28 ust. 1, art. 28 ust. 3, art. 29, art. 31 ust. 1, art. 34, art. 37, art. 38, art. 39, art. 40, art. 41 Ustawy z dnia 16 września 2011 r. o timeshare (Dz.U. z 2011 r. nr 230, poz. 1370).
Art. 22 (1) Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r., poz. 121).