Zawarcie umowy ubezpieczenia może nastąpić zarówno w lokalu ubezpieczyciela jak i drogą elektroniczną. Ten drugi sposób jest coraz bardziej wykorzystywany w naszym kraju przez towarzystwa ubezpieczeniowe i ich klientów – decydującym czynnikiem w takim przypadku jest oczywiście oszczędność czasu w finalizowaniu umowy. Zgodnie z wyrokiem sądu apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 marca 1996 r. (sygn. akt I ACr 62/96), na tle przepisów Kodeksu cywilnego, zawarcie umowy ubezpieczenia następuje w chwili złożenia przez ubezpieczającego oferty i jej przyjęcia poprzez zakład ubezpieczeń. Dla skuteczności zawarcia takiej umowy nie jest wymagana żadna forma kwalifikowana. Dokumenty wymienione w art. 809 § 1 KC stanowią jedynie dowody (potwierdzenie) – zawarcia umowy – podlegające ocenie zgodnie z zasadami z art. 74 i art. 75 KC.
Ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Ubezpieczony może nie być imiennie wskazany w umowie, chyba że jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia. Roszczenie o zapłatę składki przysługuje ubezpieczycielowi wyłącznie przeciwko ubezpieczającemu. Zarzut mający wpływ na odpowiedzialność ubezpieczyciela może on podnieść również przeciwko ubezpieczonemu. Ubezpieczony jest uprawniony do żądania należnego świadczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela, chyba że strony uzgodniły inaczej, jednakże uzgodnienie takie nie może zostać dokonane, jeżeli wypadek już zaszedł. Ubezpieczony może żądać by ubezpieczyciel udzielił mu informacji o postanowieniach zawartej umowy oraz ogólnych warunków ubezpieczenia w zakresie, w jakim dotyczą praw i obowiązków ubezpieczonego. Pamiętajmy, że ubezpieczyciel zobowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia. Z powyższego wynika zatem, że brak statusu właściciela po stronie powoda nie skutkuje nieważnością umowy ubezpieczenia, jeżeli ubezpieczającemu nie można zarzucić złej wiary.
Zasadniczo w razie wątpliwości umowę uważa się za zawartą z chwilą doręczenia ubezpieczającemu dokumentu ubezpieczenia. Jeżeli jednak zawarcie ubezpieczenia następuje w trybie ofertowym – stosujemy nieco inne zasady. W odpowiedzi na złożoną ofertę ubezpieczyciel doręcza ubezpieczającemu dokument ubezpieczenia zawierający postanowienia, które odbiegają na niekorzyść ubezpieczającego od treści złożonej przez niego oferty, ubezpieczyciel obowiązany jest zwrócić ubezpieczającemu na to uwagę na piśmie przy doręczeniu tego dokumentu, wyznaczając mu co najmniej 7-dniowy termin do zgłoszenia sprzeciwu. W razie niewykonania tego obowiązku zmiany dokonane na niekorzyść ubezpieczającego nie są skuteczne, a umowa jest zawarta zgodnie z warunkami oferty. W braku sprzeciwu umowa dochodzi do skutku zgodnie z treścią dokumentu ubezpieczenia następnego dnia po upływie terminu wyznaczonego do złożenia sprzeciwu. Zakład ubezpieczeń, zawierając umowę ubezpieczenia lub dokonując ubezpieczenia na podstawie przepisów o obowiązkowych ubezpieczeniach, ma obowiązek ustalić, czy ubezpieczający jest właścicielem i czy ewentualnie spełnia inne jeszcze wymagania istotne z punktu widzenia prawa ubezpieczeń. Niezadośćuczynienie temu obowiązkowi może uzasadniać winę towarzystwa ubezpieczeniowego, polegającą na pozbawieniu określonej osoby możliwości skorzystania z odpowiednich form ubezpieczenia mienia. Nie jest w takim wypadku wyłączona konwersja zastosowanego typu ubezpieczenia na ubezpieczenie, które by zapewniało przynajmniej częściowo rekompensatę strat.
Na zakończenie ważna informacja – niejednoznaczne postanowienia umowy ubezpieczeniowej interpretuje się na korzyść ubezpieczającego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia (konsumenta). Dotyczy to również obciążania ubezpieczających niekorzystnymi konsekwencjami wadliwej i niedbałej redakcji zawartej umowy.
