W zakresie zakażenia wirusem HIV zmiana polega na zmianie kategorii zdolności z „N” (niezdolny) na „Z/N” (zdolny/niezdolny) z tytułu zakażenia wirusa HIV dla kandydatów, a dla funkcjonariuszy pełniących służbę z kategorii „D” (niezdolny) na „A/C” (zdolny/zdolny z ograniczeniem). Zmieniono również określenie „Nosicielstwo wirusa HIV”, które jest określeniem potocznym na określenie „Zakażenie wirusem HIV”. Z tytułu zespołu nabytego upośledzenia odporności (AIDS) i inne defekty immunologiczne, zmieniono kategorię funkcjonariuszy z „D” (niezdolny) na „C/D” (zdolny z ograniczeniem/niezdolny). Z kolei w zakresie nosicielstwa antygenu Hbs dla kandydatów, zastąpiono dotychczasową kategorię „N” (niezdolny) kategorią „Z/N” (zdolny, niezdolny). Zmiany dotyczą Załącznika Nr 1, Dział XI – układ trawienny § 44 pkt 9 i Dział XIV – Inne choroby wewnętrzne § 57 pkt 4 i 5.
W projekcie rozporządzenia – określenie wymagań zakresie zdolności fizycznej i psychicznej kandydatów i funkcjonariuszy zostało opracowane na podstawie obowiązującego wykazu chorób i ułomności. Przygotowany wykaz chorób i ułomności uwzględnia podział kandydatów według jednolitych kategorii zdolności dla wszystkich kandydatów, a w stosunku do funkcjonariuszy pełniących służbę wg podziału na poszczególne korpusy, przy czym oficerów uwzględniono w dwóch kategoriach do stopnia kapitana i od stopnia majora do generała SW. Analogicznie, jak w dotychczasowym rozporządzeniu przyjęto, że sprawność fizyczna jest istotnym elementem przydatności zawodowej kandydata i funkcjonariusza pełniącego już służbę. Uwzględniając wytyczną zawartą w upoważnieniu, aby ocenę zdolności do pełnienia służby uzależnić od charakteru służby i warunków jej pełnienia, przyjęto, że każdy funkcjonariusz, którego zakres czynności obejmuje zagadnienia dotyczące ochrony w aresztach śledczych i zakładach karnych, podlegać będzie testowi sprawności fizycznej, przez cały okres służby w tym pionie służby, także w wieku powyżej 50 lat życia. Pozostali funkcjonariusze będą podlegać ocenie sprawności fizycznej do 50 roku życia, z możliwością przystąpienia do testu także w wieku późniejszym.
Według projektodawców, funkcjonariuszy, zwłaszcza pełniących służbę w pionie ochronnym na „pierwszej linii”, na stanowiskach strażników, oddziałowych, w bezpośrednim kontakcie z osadzonymi – powinna cechować wysoka sprawność fizyczna. Częstotliwość przeprowadzania testu minimum jeden raz na 4 lata lub więcej i uzyskiwane wyniki byłyby jednym z wielu elementów oceny funkcjonariusza w opinii służbowej oraz podstawowym instrumentem wiedzy dla przełożonych, czy funkcjonariusz jest sprawny fizycznie do wykonywania powierzonych zadań służbowych. Uzyskiwanie przez funkcjonariusza negatywnych wyników z testu sprawności fizycznej z kolei byłoby sygnałem dla przełożonych uzasadniającym wyznaczenie funkcjonariusza do innych zadań oraz skierowanie do komisji lekarskiej, celem kompleksowego zbadania jego stanu zdrowia i dalszej przydatności na zajmowanym stanowisku.
Przy określaniu wymagań dotyczących poziomu poszczególnych zdolności motorycznych uwzględniono kryterium wieku oraz rodzaj i zakres wykonywanych czynności. Określając ostatecznie minimalne wartości poszczególnych zdolności motorycznych wykorzystano literaturę przedmiotu z zakresu wychowania zdrowotnego oraz teorii treningu osób dorosłych. Dokonując doboru prób sprawnościowych uwzględniono niekiedy znacznie ograniczone możliwości organizacyjne jednostek podstawowych więziennictwa. W stosunku do funkcjonariuszy pełniących służbę, wprowadzenie testu pozwoli na realizację następujących celów: możliwość dokonywania bieżącej oceny sprawności fizycznej funkcjonariuszy w trakcie trwania kariery zawodowej i umotywowanie funkcjonariuszy do podejmowania inicjatyw ukierunkowanych na troskę o własną sprawność fizyczną. W opinii projektodawców wprowadzenie testów sprawności fizycznej, wzorem innych służb mundurowych, przyczynia się do podniesienia ogólnej sprawności fizycznej funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz utrzymania jej na właściwym poziomie. Uwypuklić należy, że wychowanie fizyczne jest integralną częścią doskonalenia zawodowego i stanowi istotny element wyszkolenia funkcjonariusza Służby Więziennej. Sprawność i kondycja fizyczna funkcjonariusza ma istotny wpływ na jego działanie i pracę w różnych warunkach i okolicznościach. Dlatego też dbałość o wszechstronny rozwój fizyczny jest jednym z podstawowych zadań wymagających szczególnej uwagi w procesie doskonalenia zawodowego.
Test umożliwia dokonanie pomiaru podstawowych zdolności motorycznych człowieka, tj. szybkości, zwinności, siły, mocy oraz gibkości, czyli tych elementów, które nie są poddane ocenie przez komisje lekarskie, oceniające ogólny stan zdrowia. Test został opracowany przez wykładowców Zakładu Kultury Fizycznej Centralnego Ośrodka Szkolenia Służbie Więziennej w Kaliszu. Normy i limity opracowane w teście sprawnościowym zostały opracowane na podstawie wieloletnich badań przeprowadzonych na całej populacji słuchaczy COSSW szkolących się w Centralnym Ośrodku Szkolenia Służby Więziennej w Kaliszu. Test sprawności fizycznej w wersji dołączonej do projektu jest stałym elementem procesu oceny kandydatów do służby i elementem postępowania kwalifikacyjnego. Dokonując doboru prób sprawnościowych uwzględniono niekiedy znacznie ograniczone możliwości organizacyjne jednostek podstawowych więziennictwa. Dla celów dokumentacyjnych i porządkowych wprowadzono jak przy dotychczasowym rozwiązaniu „Indywidualną kartę sprawności fizycznej funkcjonariusza Służby Więziennej”. Karta w odniesieniu do kandydata będzie odrębnym załącznikiem do rozporządzenia.
