Ubezpieczony jest zobowiązany do zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny – jeśli nie są oni osobami podlegającymi obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, ani osobami uprawnionymi do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji. Ponadto ubezpieczony ma obowiązek powiadomić płatnika składek o nabyciu lub utracie uprawnień członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego oraz o zmianach lub błędach w podanych wcześniej danych członka rodziny. W celu zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego lub wyrejestrowania z tego ubezpieczenia członka rodziny ubezpieczonego, płatnik składek sporządza i przekazuje do ZUS dokumenty. Wymagane dokumenty to: formularz zgłoszeniowy, na którym dokonuje się zgłoszenia lub wyrejestrowania członka rodziny ubezpieczonego dla celów ubezpieczenia zdrowotnego: ZUS ZCNA – zgłoszenie danych o członkach rodziny, których adres zamieszkania nie jest zgodny z adresem zamieszkania ubezpieczonego, dla celów ubezpieczenia zdrowotnego. W sytuacji, gdy zaistnieje konieczność zmiany lub korekty danych członka rodziny ubezpieczonego, płatnik zgłasza zmianę lub korektę tych danych poprzez dokonanie wyrejestrowania członka rodziny – z nieaktualnymi/błędnymi danymi i zgłoszenie go z aktualnymi/prawidłowymi danymi.
Zgłoszenie/wyrejestrowanie członka rodziny należy przekazać do ZUS – w formie obowiązującej danego płatnika składek, tj.:
-
elektronicznie – poprzez transmisję danych w formie dokumentu elektronicznego – obowiązkowe dla płatników składek rozliczających składki za więcej niż 5 osób,
-
w formie papierowej:
– na formularzach dostępnych w każdej jednostce organizacyjnej ZUS lub
– na wydrukach z oprogramowania udostępnionego przez Zakład za pośrednictwem poczty, osobiście lub przez przedstawiciela w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, właściwej według siedziby płatnika składek – dla płatników rozliczających składki za nie więcej niż 5 osób.
Podkreślić należy, iż Zakład może żądać od płatnika składek ponownego złożenia zgłoszenia do ubezpieczeń, jeżeli zgłoszenie takie nie zostało zidentyfikowane w systemie informatycznym ZUS. W uzasadnionych przypadkach Zakład może upoważnić płatnika składek rozliczającego składki za więcej niż 5 osób do przekazywania dokumentów, w formie dokumentu pisemnego według ustalonego wzoru albo w formie wydruku lub na informatycznych nośnikach danych, z oprogramowania.
Płatnicy składek są zobowiązani do sporządzenia i przekazania do ZUS zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego członka rodziny (na formularzu ZUS ZCNA) – w terminie 7 dni od dnia powstania uprawnień członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego ubezpieczonego – przez danego płatnika. Płatnicy składek mają obowiązek sporządzenia i przekazania do ZUS zgłoszenia wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego członka rodziny ubezpieczonego (także na formularzu ZUS ZCNA) – w terminie 7 dni od:
-
dnia ustania uprawnień członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego (w trakcie okresu, w którym ubezpieczony zgłoszony jest do ubezpieczenia przez danego płatnika),
-
dnia wyrejestrowania ubezpieczonego z ubezpieczenia zdrowotnego (przez danego płatnika).