Spis treści
Kiedy można dokonać zmiany nazwiska?
Należy pamiętać, że zmiany nazwiska można dokonać wyłącznie z ważnych powodów. W szczególności może to nastąpić w przypadku, gdy nazwisko, które nosi dana osoba jest ośmieszające albo nielicujące z godnością człowieka. Nazwisko można również zmienić na nazwisko używane, na nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione lub na nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada. Co ważne, zmiany nazwiska cudzoziemca, który uzyskał w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, można dokonać wyłącznie ze szczególnie ważnych powodów związanych z zagrożeniem jego prawa do życia, zdrowia, wolności lub bezpieczeństwa osobistego. Zmiana nazwiska może dotyczyć nazwiska noszonego aktualnie lub też nazwiska rodowego. Należy jednak mieć na uwadze, że po zmianie nazwisko nie może składać się z więcej niż dwóch członów. Nie dotyczy to jednak przypadku, gdy osoba, która posiada również obywatelstwo innego państwa, zmienia nazwisko na nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa tego państwa.
Wniosek o zmianę nazwiska
Osoba, która chce zmienić swoje nazwisko musi wystąpić z pisemnym wnioskiem do Kierownika Urzędu stanu Cywilnego właściwego ze względu na miejsce jej pobytu stałego albo do jego zastępcy, a w przypadku braku takiego miejsca – do Kierownika USC właściwego ze względu na ostatnie miejsce pobytu stałego lub jego zastępcy. Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej w w/w sposób sprawę rozstrzyga Kierownik USC właściwy dla miasta stołecznego Warszawy albo jego zastępca. Wniosek o zmianę nazwiska należy złożyć osobiście lub w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym. Osoby zamieszkałe za granicą mogą to zrobić za pośrednictwem konsula RP. Taki wniosek powinien zawierać:
- dane osoby, której zmiana dotyczy,
- imię (imiona), nazwisko oraz nazwisko rodowe,
- adres miejsca zameldowania na pobyt stały lub ostatni pobyt stały,
- numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności, czyli numer PESEL,
- nazwisko, na jakie ma nastąpić zmiana,
- uzasadnienie.
Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku o zmianę nazwiska?
Do wniosku o zmianę nazwiska trzeba dołączyć następujące dokumenty:
- odpis zupełny aktu urodzenia,
- odpis zupełny aktu małżeństwa,
- odpisy zupełne aktów urodzenia małoletnich dzieci, jeżeli zmiana nazwiska rozciąga się na dzieci,
- inne dokumenty uzasadniające zmianę nazwiska,
- oświadczenie drugiego z rodziców o zgodzie na zmianę nazwiska dziecka (chyba, że rodzic ten nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, nie żyje lub nie jest znany albo jest pozbawiony władzy rodzicielskiej) lub też zgodę sądu opiekuńczego na zmianę nazwiska dziecka,
- oświadczenie dziecka o zgodzie na zmianę nazwiska – jeżeli jest objęte wnioskiem i ukończyło 13 lat.
Jeżeli akty urodzenia lub akt małżeństwa zostały sporządzone w USC, w którym osoba ubiega się o zmianę nazwiska, wówczas nie trzeba dołączać w/w odpisów. Ponadto wnioskodawca powinien przedstawić do wglądu dokument stwierdzający tożsamość. W przypadku, gdy taki dokument nie zawiera numeru PESEL, musi on przedstawić również powiadomienie o nadaniu numeru PESEL albo zaświadczenie o nadaniu tego numeru na podstawie przepisów Ustawy z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Konieczne jest także uiszczenie opłaty skarbowej w wysokości 37,-zł.
Decyzja o zmianie nazwiska
Kierownik USC wydaje decyzję w ciągu 1 miesiąca, a w sprawach szczególnie skomplikowanych – w ciągu 2 miesięcy od wszczęcia postępowania. Warto wiedzieć, że zmiana nazwiska obojga rodziców rozciąga się na małoletnie dzieci i na dzieci, które zrodzą się z tego małżeństwa. Z kolei zmiana nazwiska jednego z rodziców rozciąga się na małoletnie dzieci pod warunkiem, że drugi z rodziców wyraził na to zgodę. Zgoda drugiego rodzica nie jest jednak konieczna w przypadku, gdy nie ma on pełnej zdolności do czynności prawnych, nie żyje lub nie jest znany albo jest pozbawiony władzy rodzicielskiej. Jeżeli w chwili zmiany nazwiska dziecko ukończyło 13 lat, do zmiany jego nazwiska jest potrzebna także jego zgoda. W sytuacji, gdy rodzice nie mogą się porozumieć w tek kwestii, każde z nich może zwrócić się do sądu opiekuńczego o wyrażenie zgody na zmianę nazwiska dziecka.