Do postępowań w sprawie ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego za okresy zasiłkowe przypadające przed dniem 1 stycznia 2010 r., rozpoczętych przed dniem wejścia w życie nowelizacji i niezakończonych ostateczną decyzją, mają zastosowanie dotychczasowe przepisy.
Zmiana zasad ustalania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego
Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługiwać będzie:
– matce albo ojcu,
– innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny,
– opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo osobą legitymującą się orzeczeniem o znaczym stopniu niepełnosprawności.
W wyniku przepisów nowelizujących, świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwało osobie innej niż spokrewniona w pierwszym stopniu, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, pod warunkiem, że nie ma osoby spokrewnionej w pierwszym stopniu albo gdy osoba ta nie jest w stanie sprawować opieki. Ocena sytuacji rodzinnej w tym zakresie w indywidualnych sprawach należy do organu właściwego. Natomiast w przypadku wątpliwości, co do spełniania warunków, od których uzależnione jest prawo do świadczenia pielęgnacyjnego organ właściwy będzie mógł przeprowadzić wywiad. Ponadto organ będzie mógł również wystąpić do ośrodka pomocy społecznej o udzielenie informacji w tym zakresie, jeżeli okoliczności te zostały ustalone w rodzinnym wywiadzie środowiskowym przeprowadzonym nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem otrzymania przez ośrodek pomocy społecznej wniosku o udzielenie informacji. Wyżej opisane zmiany zostały wprowadzone na podstawie art. 13 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją wydatków budżetowych (Dz. U. Nr 219, poz. 1706).