28 września 2013 r. o godz. 11.00 w całym kraju odbędą się po raz kolejny wszystkie cztery egzaminy wstępne na aplikacje prawnicze (oprócz konkursu na aplikację ogólną – ten odbędzie się dopiero w październiku b.r.). Wspominając o egzaminach wstępnych nie sposób wspomnieć o ostatniej nowelizacji przepisów, które regulują zasady odbywania poszczególnych szkoleń zawodowych. Wszystko dzięki ustawie deregulacyjnej, która otwiera dostęp do zawodów prawniczych w dużo większym stopniu, niż miało to miejsce do tej pory. Sprawdźmy zatem w jaki sposób zmieni się kształt aplikacji radcowskiej i adwokackiej.
Na wstępie warto od razu zaznaczyć, że sposób przeprowadzania egzaminów wstępnych na powyższe aplikacje nie ulegnie zmianie. Kandydaci na przyszłych adwokatów oraz radców prawnych nadal będą zmagać się z testem składającym się ze 150 pytań z określonych dziedzin prawa – wykaz aktów prawnych obowiązujących na bieżącym egzaminie jest podawany z dużym wyprzedzeniem. Kandydat, aby zdać musi odpowiedzieć poprawnie na co najmniej 100 pytań – każdemu pytaniu przypisano 3 odpowiedzi, z czego tylko jedna jest tą prawidłową. Prawidłowość odpowiedzi nadal ocenia się będzie według stanu prawnego obowiązującego w dniu egzaminu. Tym samym nowelizacja przepisów ustawy o radcach prawnych oraz ustawy – Prawo o adwokaturze, nie będzie miała żadnego wpływu na egzaminy wstępne na aplikacje radcowską i adwokacką. Pamiętajmy przy tym, że test wstępny na obie formy szkolenia jest identyczny.
Nowe przepisy odnoszą się do egzaminu zawodowego, a więc tego który jest przeprowadzany już po ukończeniu konkretnej aplikacji. Egzamin ten jest przepustką do pełnoprawnego wykonywania zawodu adwokata lub radcy prawnego. Najważniejszą zmianą w tym zakresie jest likwidacja części testowej zarówno egzaminu adwokackiego jak i radcowskiego. Od tej pory nie trzeba będzie uczyć się na pamięć wszystkich określonych wcześniej aktów prawnych. Egzaminy mają opierać się wyłącznie na częściach praktycznych, które istniały do tej pory – zdający mogą przy tym korzystać z tekstów aktów prawnych oraz orzecznictwa sądowego. Zamiast części testowej ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie zadania z zakresu etyki zawodowej lub zasad wykonywania zawodu. W praktyce ta część egzaminu będzie polegała na sporządzeniu opinii prawnej w oparciu o sporządzony stan faktyczny lub dostarczone dokumenty. Nowa będzie także skala ocen możliwych do uzyskania na egzaminie adwokackim lub radcowskim:
oceny pozytywne to:
- celująca – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 6,00,
- bardzo dobra – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 5,00 lub 5,50,
- dobra – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 4,00 lub 4,50,
- dostateczna – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 3,00 lub 3,50;
ocena negatywna – niedostateczna – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 2,00 lub 2,50.
Na koniec jeszcze jedna ważna informacja – aplikant radcowski po sześciu miesiącach będzie mógł zastępować radcę prawnego przed sądami, organami ścigania, organami państwowymi, samorządowymi i innymi instytucjami, z wyjątkiem Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu. Przez okres roku od daty zakończenia aplikacji wskazanej w zaświadczeniu o odbyciu aplikacji radcowskiej aplikant radcowski będzie mógł zastępować radcę prawnego we wskazanym wyżej zakresie. Jest to na tyle istotna nowość, gdyż do tej pory sytuacja aplikantów, którzy ukończyli szkolenie a nie zdali egzaminu zawodowego była bardzo niejasna.