Producent farb i lakierów Tikkurila przez sześć lat ustalał z marketami budowlanymi Praktiker i Castorama ceny swoich produktów. To kolejna zmowa na tym rynku. Do wykrycia tej zmowy przyczyniły się informacje przekazane przez uczestników porozumienia. Zabronione porozumienia przedsiębiorców dotyczące cen towarów należą do szczególnie szkodliwych naruszeń konkurencji. Za udział w zmowie grożą dotkliwe sankcje finansowe – sięgające nawet do 10% przychodu. Program łagodzenia kar umożliwia uniknięcie kary bądź jej obniżenie przez uczestnika porozumienia, który zgłasza się do UOKiK, dostarczając dowodów na istnienie zmowy.
Postępowanie w sprawie zmowy cenowej pomiędzy producentem farb i lakierów Tikkurila oraz dwoma marketami budowlanymi Castoramą i Praktikerem zostało wszczęte w grudniu 2006 roku. Z informacji zgromadzonych przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wynika, że w latach od 2000 do 2006 przedsiębiorcy ustalali wspólnie poziom minimalnych detalicznych cen odsprzedaży farb i lakierów Tikkurila. Początkowo porozumienie dotyczyło jedynie kilku produktów, natomiast z czasem ta liczba wzrosła do około 300 – wśród nich znalazły się takie marki jak: Jedynka, Beckers, Tikkurila czy Polifarb Dębica. Ustalenia dokonywane były przede wszystkim drogą elektroniczną (e-mail) pomiędzy osobami zatrudnionymi na wysokich stanowiskach w centralach spółek. Wiadomości elektroniczne przesyłane przez wiele lat w gronie wyznaczonych pracowników stały się głównymi dowodami w prowadzonym przez Urząd postępowaniu. Na uwagę zasługuje ich treść, gdzie przedstawiciele uczestników zmowy piszą wprost m.in. chcemy wspólnie zarabiać pieniądze, a nie rozdawać je bezsensownie na rynku; nie przyzwyczajajmy klientów w grudniu do tak niskich cen!; data oraz wysokość cen została ustalona z pozostałymi sieciami, jako poziom minimum.
Inicjatorem zmowy był producent farb Tikkurila, który kierował do pozostałych uczestników porozumienia Castoramy i Praktikera propozycje określonych cen detalicznych. W przypadku stosowania stawek innych niż ustalone, sklepy narażone były np. na wstrzymanie dostaw czy wzrost ceny zakupu danego produktu. Rezultatem niedozwolonych działań był brak konkurencji wśród sprzedawców produktów Tikkurila. Sztuczne zawyżanie stawek przez przedsiębiorców posiadających silną pozycję rynkową powoduje bowiem wyższe ceny sprzedaży wewnątrz całej marki. Odbiło się to przede wszystkim na konsumentach, którzy musieli płacić więcej za farby i lakiery niż w sytuacji niezakłóconej konkurencji. Nielegalne porozumienie było korzystne jedynie dla marketów w nim uczestniczących, ponieważ unikały one wojen cenowych oraz mogły liczyć na większą marżę niż w warunkach efektywnej konkurencji.
W trakcie postępowania dwóch uczestników porozumienia wyraziło chęć współpracy z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów – prosząc jednocześnie o objęcie ich programem leniency. Pierwszym, który dostarczył informacje o istnieniu kartelu była Castorama. Ponieważ spółka nie zainicjowała porozumienia, zaprzestała udziału w nim, a także przedstawiła istotne i nieznane wcześniej dowody, Prezes UOKiK odstąpił od nałożenia na przedsiębiorcę kary pieniężnej. Wniosek o objęcie programem leniency – jako druga – złożyła Tikkurila. Informacje przez nią przekazane również okazały się istotne dla udowodnienia zmowy, dlatego sankcja finansowa dla spółki została obniżona i wyniosła ponad 9,3 mln złotych. Ostatni z uczestników porozumienia – Praktiker będzie musiał zapłacić ponad 39 mln złotych. Decyzja nie jest ostateczna. Przedsiębiorcom przysługuje odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
