Na tym kończą się prawa pracownika, który przebywa na zwolnieniu lekarskim. Pracownik na zwolnieniu lekarskim ma bowiem szereg obowiązków i zakazów, które wiążą się z przebywaniem na zwolnieniem chorobowym. Przede wszystkim pracownik ma obowiązek wykorzystywać zwolnienie lekarskie zgodnie przeznaczeniem i z z tym, co zalecił lekarz. Chodzi o jak najszybsze odzyskanie zdolności do pracy. Z uwagi to pracownik podczas zwolnienie lekarskiego nie może wykonywać pracy ani innych czynności, które wpływają na opóźnienie w odzyskaniu pełni zdrowia.Obowiązki pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim są określone w przepisach Kodeksu pracy (dalej: k.p.). Zgodnie z art. 211 pkt 5 k.p. pracownik ma obowiązek poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich.
W czasie zwolnienia lekarskiego pracownik nie może podejmować żadnej pracy, i to zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i umów cywilnoprawnych lub pracy na tzw samozatrudnieniu. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 listopada 2000 r., sygn. akt I PKN 44/00 podjęcie przez pracownika niezdolnego do pracy wskutek choroby czynności zarobkowych sprzecznych ze wskazaniami lekarskimi nie jest wykonywaniem obowiązku troski o dobro zakładu pracy, nawet wtedy, gdy pracodawca, bez swojej wiedzy i zgody, uzyskał przy okazji korzyść majątkową. Przejawem troski pracownika niezdolnego do pracy wskutek choroby o dobro zakładu pracy jest stosowanie się do wskazań lekarskich i powstrzymywanie się od wykonywania czynności mogących przedłużyć jego nieobecność w pracy – stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 16 listopada 2000 r.
Zarówno ZUS, jak i płatnicy składek mają prawo kontrolowania osób ubezpieczonych w zakresie prawidłowości wykorzystywania zwolnień od pracy zgodnie z ich celem oraz są upoważnieni do formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich, co wynika z art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r., nr 77, poz. 512, z późn. zm., dalej: ustawa).
Wykonywanie pracy podczas zwolnienia lekarskiego powoduje utratę prawa do zasiłki chorobowego. Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.
Podstawa prawna:
• art. 211 pkt 5 Kodeksu pracy
• art. 17 ust. 1, art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r., nr 77, poz. 512, z późn. zm.).
