Według obecnie obowiązujących przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami organem właściwym do gospodarowania zasobem nieruchomości Skarbu Państwa jest starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej. Jednakże wyjątkiem od tej zasady jest gospodarowanie nieruchomościami Skarbu Państwa poprzez jednostki organizacyjne w ramach przyznanego im trwałego prawa zarządu na tych nieruchomościach poprzez korzystanie z nieruchomości, dokonywanie nakładów, oddawanie nieruchomości w najem, dzierżawę oraz użyczenie oraz wypowiadanie tych umów. Kolejnym wyjątkiem od tej zasady jest także przewidziane w art. 60 gospodarowanie nieruchomościami przeznaczonymi na potrzeby statutowe Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Trybunału Konstytucyjnego, Rzecznika Praw Obywatelskich, Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego i innych sądów administracyjnych, Najwyższej Izby Kontroli, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Krajowego Biura Wyborczego, Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz Państwowej Inspekcji Pracy, ministerstw, urzędów centralnych i urzędów wojewódzkich, a także Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, z wyłączeniem rejonów – przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
W opinii projektodawcy brakuje uzasadnienia dla różnicowania nieruchomości oddawanych w trwały zarząd Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, ministerstwom, urzędom centralnym oraz urzędom wojewódzkim z punktu widzenia ich przeznaczenia na potrzeby statutowe albo potrzeby niestatutowe. Brak jest również uzasadnienia dla przekazania gospodarki nieruchomościami przeznaczonymi na potrzeby statutowe powyżej wymienionych jednostek ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej, w sytuacji w której zadania tego ministra w ramach gospodarowania nieruchomościami sprowadzają się jedynie do ustanawiania i wygaszania prawa trwałego zarządu. Obowiązujące rozwiązanie prowadzi zatem do wydłużenia procesu „obrotu” nieruchomościami w obrębie administracji rządowej oraz powoduje że realizacja polityki wykorzystania nieruchomości na potrzeby administracji rządowej jest rozproszona w skali kraju między starostów właściwych ze względu na miejsce położenia nieruchomości, z których korzysta administracja rządowa. Biorąc pod uwagę powyższą opinię, projekt ustawy przewiduje przekazanie gospodarowania nieruchomościami przeznaczonymi na potrzeby centralnej administracji rządowej tj. Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Rządowego Centrum Legislacji, ministerstw, urzędów centralnych, oraz urzędów wojewódzkich do jednego organu – ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa, wyposażając go w realne instrumenty gospodarowania nieruchomościami przeznaczonymi na potrzeby ww. jednostek organizacyjnych. Podstawowa różnica regulacji zaproponowanej w projekcie ustawy w stosunku do regulacji zawartej w obowiązujących przepisach sprowadza się, oprócz zamiany ministra właściwego do spraw administracji publicznej na ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa, do wyposażenia tego ministra w znacznie większe kompetencje w stosunku do nieruchomości przeznaczonych na potrzeby Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Rządowego Centrum Legislacji, ministerstw, urzędów centralnych i urzędów wojewódzkich.
Ponadto projektodawca zrezygnował z przepisów, które nakładałyby obowiązek uzyskania przez ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa zgody bądź opinii innego organu w przypadku sprzedaży, ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego, wynajęcia, wydzierżawienia lub użyczenia nieruchomości będącego w jego ewidencji, z uwagi na przyjęcie, że organ dokonujący powyższych czynności jest zobowiązany postępować zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki i ponosi za swoje działania pełną odpowiedzialność. Projektodawca nie wskazuje również kryteriów, według których należałoby określać zbędność nieruchomości bądź zapotrzebowanie na nią. Odpowiedzialność za kwalifikowanie nieruchomości jako zbędnych bądź potrzebnych ponosi osoba podejmująca decyzję w tym zakresie.
Reasumując można rzec, iż nowe przepisy umożliwią jednemu organowi – ministrowi skarbu państwa, prowadzenie spójnej, długofalowej polityki gospodarowania nieruchomościami na potrzeby administracji rządowej. Będzie on – w odróżnieniu od ministra spraw wewnętrznych i administracji – posiadał dodatkowe kompetencje, które umożliwią mu m.in. sprzedaż nieruchomości zbędnych lub ich zwrot staroście, wynajem albo dzierżawę nieruchomości czasowo zbędnych, nabycie ich na własność. Oznacza to możliwość prowadzenia bardziej racjonalnej gospodarki tymi nieruchomościami. Minister skarbu nie będzie mógł jednak podejmować decyzji wykraczających poza gospodarowanie, takich jak np.: oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste, dokonanie darowizny, zrzeczenie się własności, wywłaszczenie. Kompetencje te zachowają starostwie i będą mogli je wykorzystywać w stosunku do zwróconych nieruchomości.
