Spis treści
Odszkodowanie za powódź jako przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej
Odszkodowanie za powódź może rodzić obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Wynika to z ustaw podatkowych, regulujących zobowiązania zarówno osób fizycznych prowadzących działalność, jak i osób prawnych.Chodzi zatem o sytuację, kiedy przedsiębiorca otrzyma odszkodowanie za straty powodziowe obejmujące szkody w składnikach majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.
W świetle art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej. Brak obowiązku zapłaty podatku pojawia się wówczas, gdy dany przychód mieści się w katalogu zwolnień z podatku dochodowego.
Podobny obowiązek podatkowy istnieje gdy przedsiębiorca jest osobą prawną. Artykuł 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprost wskazuje, że przychodami są otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Zatem również odszkodowanie.
Kiedy od odszkodowania za powódź nie trzeba płacić podatku?
Jak wynika z ustawy, wolne od podatku są odszkodowania za szkody w środku trwałym, z wyłączeniem samochodu osobowego, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych, wydaną na podstawie odrębnych przepisów, do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była ta szkoda.Wskazuje na to art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o PIT. W praktyce jednak zakres zwolnienia w przypadku otrzymania odszkodowania za szkody w środku trwałym ma ograniczony charakter, dlatego też może ono nie obejmować wszystkich poszkodowanych przedsiębiorców.
Nie tylko odszkodowanie za powódź – czyli inne rozwiązania pomocowe dla przedsiębiorców
Odszkodowanie za powódź to nie jedyne wsparcie, na jakie mogą liczyć przedsiębiorcy. Rząd przygotował także pakiet rozwiązań pomocowych, które mają wspomóc przedsiębiorców pokrzywdzonych przez powódź przygotował również rząd.
Płatność podatków VAT, PIT i CIT
Po pierwsze, przedsiębiorcy poszkodowani w powodzi mają wydłużone terminy płatności podatków VAT, PIT i CIT. W przypadku VAT odroczenie zapłaty podatku obowiązuje do 25 stycznia 2025 r. W zakresie PIT i CIT odroczenie dotyczy zaliczek na podatek i podatków należnych za sierpień–grudzień 2024 r. Przedsiębiorcy rozliczą podatek dopiero w zeznaniu rocznym. Analogiczne rozwiązanie będzie dotyczyć ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, tzw. podatku minimalnego od budynków oraz tych podatników CIT, których rok podatkowy jest inny niż kalendarzowy. Odroczenie dotyczy również podatku odprowadzanego do urzędu skarbowego za pracowników poszkodowanych firm.
Powyższe rozwiązania dotyczą podatników i płatników poszkodowanych w wyniku powodzi, posiadających odpowiednio miejsce zamieszkania lub siedzibę albo zarząd oraz prowadzących działalność na terenach gmin objętych stanem klęski żywiołowej.
Po drugie zdecydowano się także przesunąć terminy składania deklaracji VAT miesięcznych i kwartalnych, informacji podsumowujących oraz JPK-VAT do 25 listopada 2024 (dotyczy tych deklaracji oraz informacji, których terminy złożenia przypadają w okresie od września do października 2024 r.).
Stawka 0% VAT
Dodatkowo, od 24 września 2024r. obowiązuje rozporządzenie umożliwiające stosowanie 0% stawki VAT dla darowizn materiałów budowlanych przekazywanych na rzecz poszkodowanych, których nieruchomości uległy zniszczeniu wskutek wrześniowego kataklizmu. Stawka 0% jest stosowana do darowizn takich materiałów przekazywanych bezpośrednio na rzecz:
- osób fizycznych,
- podmiotów prowadzących działalność:
- edukacyjną,
- kulturalną,
- w zakresie ochrony zdrowia,opieki społecznej, opieki nad dziećmi, młodzieżą oraz osobami w podeszłym wieku,
- w zakresie zbiorowego zakwaterowania uczniów i studentów,
których nieruchomości usytuowane są na terenie gmin objętych kataklizmem oraz którzy posiadają formalne prawo do dysponowania tymi nieruchomościami.